Những ngày cuối tháng 10, khi mưa bão miền Trung vẫn còn chưa dứt, chúng tôi lại lên đường để mục sở thị công tác thi công của các dự án truyền tải điện quan trọng, trong đó có trạm biến áp 500kV Quảng Trị tại xã Diên Sanh (tỉnh Quảng Trị). Đây là một trong những công trình truyền tải trọng điểm quốc gia đang trong giai đoạn nước rút, góp phần giải tỏa công suất các nhà máy điện trong khu vực, đáp ứng nhu cầu điện để phát triển kinh tế - xã hội cho khu vực miền Trung và cả nước thời gian tới.
Đường vào Trạm biến áp 500kV Quảng Trị
Dự án Trạm biến áp 500kV Quảng Trị và đường dây đấu nối Quảng Trị – rẽ Vũng Áng – Đà Nẵng là công trình truyền tải cấp điện áp 500kV và 220kV, với tổng diện tích hơn 11 ha, do Tổng công ty Truyền tải điện Quốc gia (EVNNPT) làm chủ đầu tư, giao Ban QLDA các công trình điện miền Trung (CPMB) quản lý thực hiện. Công trình có tổng mức đầu tư 965 tỷ đồng, thuộc nhóm dự án điện cấp bách trong Quy hoạch phát triển điện lực quốc gia, được khởi công từ tháng 3 năm 2024. Chủ đầu tư và nhà thầu đang quyết tâm đưa dự án về đích vào cuối năm 2025.
Dự án có quy mô lắp 02 máy biến áp 500kV công suất 900 MVA (2x(3x300) MVA), giai đoạn 1 lắp một máy biến áp; phần 500kV có 12 ngăn lộ, 6 thanh cái; phần 220kV có 14 ngăn lộ. Các đường dây đấu nối 500kV, 220kV dài tổng cộng gần 12 km, sử dụng dây nhôm lõi thép ACSR phân pha, có cáp quang OPGW tiêu chuẩn ITU-T G.652D và G.655, kết nối vào các mạch đường dây hiện hữu trong khu vực, hình thành mạng lưới truyền tải liên hoàn.
Sau khi hoàn thành, dự án sẽ góp phần quan trọng trong việc giải tỏa công suất Nhà máy Nhiệt điện Quảng Trị và các nguồn năng lượng tái tạo khu vực Bắc Trung Bộ; tăng cường liên kết lưới điện 500kV Bắc – Nam, nâng cao độ tin cậy và an toàn vận hành hệ thống; đảm bảo cấp điện ổn định cho phụ tải khu vực miền Trung – Tây Nguyên, đặc biệt là Quảng Trị, Thừa Thiên Huế, Đà Nẵng; góp phần thu hút đầu tư hạ tầng công nghiệp năng lượng sạch và phát triển khu kinh tế Đông Nam Quảng Trị.
Thời tiết khu vực miền Trung luôn là yếu tố ảnh hưởng tiến độ thi công
Đại diện CPMB cho biết, một trong những khó khăn nhất là thời tiết. Với 2 mùa mưa bão kéo dài, đường vào trạm nhiều đoạn bị sạt lở, nước dâng ngập, rồi bùn lầy khiến việc vận chuyển thiết bị siêu trường siêu trọng gặp khó; thi công cũng khó, ảnh hưởng đến tiến độ nhiều hạng mục dự án.
Đơn cử như trong đợt bão mạnh hồi tháng 9/2025, công trường phải dừng thi công hơn 10 ngày. Hay nửa cuối tháng 10/2025, mưa kéo dài hàng tuần khiến cả ban quản lý dự án và nhà thầu đều sốt ruột, trong khi yêu cầu tiến độ do EVN và Tổng công ty giao rất gấp gáp.
Ngoài thời tiết, một thách thức lớn nữa mà công trình gặp phải là công tác giải phóng mặt bằng. Bởi lẽ dự án đi qua các xã Diên Sanh và Nam Hải Lăng, liên quan đến hàng chục hộ dân, nhiều diện tích đất nông nghiệp. Một số hộ dân còn băn khoăn về phương án đền bù hoặc việc tận thu cây cối trong hành lang tuyến.
Khối lượng công việc khá lớn, lại thi công trong điều kiện thời tiết vô cùng khắc nghiệt, địa chất phức tạp, thủ tục đền bù giải phóng mặt bằng luôn là thách thức không nhỏ, không ai nghĩ rằng chỉ trong hơn một năm rưỡi, ở vùng đất khó khăn này đã hình thành 1 trạm biến áp có quy mô lớn tại miền Trung.
Nhà vận hành Trạm biến áp Quảng Trị đang hoàn thiện phần lắp đặt thiết bị bên trong
Ông Nguyễn Mạnh Thường, chuyên viên Phòng Kỹ thuật CPMB cho biết, tính đến nay, dự án đã đạt trên 90% khối lượng xây dựng. Các hạng mục chính như móng cột, san nền, nhà điều khiển, nhà trạm, đường nội bộ, hệ thống tiếp địa, mương cáp và lắp đặt thiết bị nhất thứ đều đã hoàn thành. Các đường dây 220kV nhánh A và B đã đóng điện thành công ngày 12/10/2025, tạo điều kiện để thử nghiệm đồng bộ và chuẩn bị đấu nối 500kV.
Hiện nay, chúng tôi đang triển khai đấu nối hệ thống nhị thứ và thử nhiệm hiệu chỉnh máy biến áp 500kV, phấn đấu hoàn thành toàn bộ công trình và đóng điện vào quý IV/2025, chào mừng Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIV.
Chia sẻ thêm về tiến độ, ông Nguyễn Thế Cường, Phó phòng Kỹ thuật – Vật tư, Công ty cổ phần PC1 Thăng Long cho biết, Liên danh PC1 Thăng Long và Alphanam E&C đảm nhận phần thi công xây lắp trạm biến áp; trong đó, PC1 Thăng Long giữ vai trò điều hành. Tiến độ công trường đến nay đã cơ bản hoàn thành phần xây dựng, còn lại chủ yếu là hoàn thiện mặt bằng và đường nội bộ. Về phần điện, khối lượng lắp đặt đã đạt 90 - 95%, kéo dây đạt khoảng 70 - 80%.
Để đạt được kết quả như trên, lãnh đạo EVNNPT đã thường xuyên kiểm tra công trường, họp giao ban tiến độ, kịp thời giải quyết những khó khăn phát sinh từ thực tế. Ban Quản lý CPMB đã phối hợp chặt chẽ với chính quyền địa phương, đối thoại từng hộ, giải thích chính sách, đồng thời yêu cầu nhà thầu khắc phục thi công làm ảnh hưởng đất mượn ngoài phạm vi thu hồi.
CPMB cũng thường xuyên tổ chức họp giao ban hằng tuần, đánh giá tiến độ từng gói thầu. Các hạng mục trọng yếu như hệ thống PCCC, nhị thứ, SCADA được đưa vào danh mục theo dõi đặc biệt. Lãnh đạo của các nhà thầu được yêu cầu có mặt trực tiếp, thường xuyên tại công trường để đôn đốc chỉ đạo thi công.
Để ứng phó mùa mưa bão, CPMB đã phối hợp với tư vấn và đơn vị thi công điều chỉnh phương án tổ chức thi công linh hoạt theo hướng tăng cường thi công cuốn chiếu, ưu tiên hoàn thiện các hạng mục trong nhà và phần nền trạm cao ráo; lắp đặt hệ thống thoát nước tạm, bố trí máy bơm cứu hỏa và bể dầu sự cố để tránh ngập nước; tận dụng thời tiết khô ráo để triển khai đồng loạt các hạng mục ngoài trời như đấu cáp, trải đá nền trạm, kéo dây.
Ông Nguyễn Mạnh Thường chia sẻ: "Chúng tôi gần như không thể làm việc ngoài trời trong nhiều ngày. Nhưng vì mục tiêu chung, anh em vẫn cố gắng bám trụ, tranh thủ từng giờ tạnh ráo để làm. Các đội thi công tăng ca liên tục, lực lượng nhân công dao động từ 100 – 120 người mỗi ngày. Ban QLDA và các nhà thầu đã thiết lập cơ chế chỉ huy trực tiếp tại hiện trường, “ba cùng” với công nhân – cùng ăn, cùng ở, cùng làm, để kịp thời xử lý mọi tình huống phát sinh".
Các nhà thầu thông tin về tiến độ xây dựng trạm biến áp
Ông Nguyễn Thế Cường thông tin, ngay khi mưa ngừng, các đội thi công lại trở lại hiện trường, khắc phục khó khăn và tổ chức làm việc 3 ca liên tục để bù tiến độ. Anh em công nhân nhiều ngày phải ăn ngủ ngay tại công trường, vừa thi công vừa che chắn thiết bị khỏi mưa gió, đảm bảo an toàn cho người và công trình. Theo kế hoạch, từ ngày 25/10 bắt đầu đấu nối tủ trong nhà và khoảng 5/11 sẽ bàn giao cho đơn vị thí nghiệm, tiến hành thí nghiệm cuốn chiếu để kịp đóng điện cuối tháng 11/2025.
Song song với phần xây dựng, công tác vận hành trạm cũng đã được chuẩn bị sẵn sàng. Ông Phạm Như Tượng, Tổ trưởng Tổ vận hành trạm 500kV Quảng Trị thông tin, Tổ vận hành có định biên khoảng 17 người, gồm tổ trưởng, tổ phó và nhân viên vận hành. Mỗi ca trực sẽ bố trí 5 - 6 người chính và 9 -10 người phụ, chia thành 3 ca 4 kíp, sẵn sàng ứng phó trong mọi điều kiện, kể cả khi mưa bão.
“Nhân sự hiện nay đã cơ bản đủ. Một số được điều động từ các trạm thuộc Công ty Truyền tải điện 2 và 3, như từ Đà Nẵng, Vân Phong ra. Đa số nhân sự đã thi đạt chứng chỉ vận hành. Khi công trình hoàn thành, chúng tôi hoàn toàn đủ năng lực tiếp nhận và vận hành trạm”- ông Tượng nói và cho biết thêm, hiện trạm đã hoàn tất lắp đặt phần thiết bị nhất thứ, còn thiết bị nhị thứ đang trong quá trình vận chuyển. Công tác thí nghiệm, hiệu chỉnh cũng đang được triển khai song song. Khi thiết bị về đầy đủ, chúng tôi phối hợp giám sát đẩy nhanh khâu lắp đặt, hoàn thiện lý lịch thiết bị để chuẩn bị vận hành.
Có thể nói, dù vẫn còn nhiều khó khăn trước mắc song chúng tôi tin rằng với quyết tâm của tất cả các bên tham gia, Trạm biến áp 500kV Quảng Trị và đường dây đấu nối sẽ về đích đúng hạn, góp phần đảm bảo cung cấp điện cho phát triển kinh tế - xã hội địa phương và khu vực thời gian tới.
Nguyên Vũ