Hạt vừng đen được coi là thực phẩm rất tốt cho tóc, làn da và cải thiện sức khỏe tổng thể.
Trong y học Ayurveda của Ấn Độ, vừng đen đã được trồng và sử dụng suốt hơn 5.000 năm qua. Còn trong y học cổ truyền Trung Quốc, chúng được xem là vị thuốc bổ gan, thận, giúp dưỡng huyết và làm đen tóc. Ngày nay, khoa học hiện đại đã chứng minh rằng hạt vừng đen thực sự là một “siêu thực phẩm”, giàu dưỡng chất và hợp chất chống oxy hóa, giúp duy trì sức khỏe toàn diện.
Hạt vừng đen chứa hàm lượng chất chống oxy hóa anthocyanin cao, tạo nên màu đen đặc trưng đồng thời bảo vệ cơ thể khỏi stress oxy hóa. Loại hạt này cũng giàu canxi, magie, sắt, kẽm, đồng và vitamin B1 – những vi chất thiết yếu giúp củng cố hệ xương, hỗ trợ miễn dịch và tăng cường năng lượng.
Theo các nghiên cứu gần đây, vừng đen có hàm lượng chất chống oxy hóa cao hơn đáng kể so với vừng trắng, giúp tăng khả năng bảo vệ tế bào khỏi lão hóa sớm.
Từ hàng nghìn năm nay, mè đen đã được dùng để nuôi dưỡng tóc và ngăn ngừa tóc bạc sớm. Nghiên cứu năm 2019 cho thấy chiết xuất từ hạt vừng đen có thể làm tăng sắc tố melanin, giúp tóc giữ màu tự nhiên lâu hơn.
Hàm lượng sắt, đồng, kẽm và vitamin B1 trong vừng đen giúp cải thiện lưu thông máu đến da đầu, nuôi dưỡng nang tóc khỏe mạnh, hạn chế tình trạng tóc yếu, gãy rụng và thưa mỏng.
Các hợp chất sesamin và sesamolin trong vừng đen có tác dụng giảm stress oxy hóa, hỗ trợ tổng hợp collagen, giúp da săn chắc và đàn hồi hơn. Ngoài ra, vitamin E, kẽm và sesamol giúp bảo vệ làn da khỏi tác động của tia UV và gốc tự do – nguyên nhân gây sạm, nám và lão hóa sớm.
Tại nhiều vùng châu Á, người dân còn trộn vừng đen với mật ong để tạo thành hỗn hợp dưỡng ẩm tự nhiên, giúp da mềm mịn và sáng khỏe.
Theo Tạp chí Dinh dưỡng, việc sử dụng vừng đen thường xuyên có thể giúp giảm cholesterol xấu (LDL) và tăng cholesterol tốt (HDL) nhờ hàm lượng sesamin, phytosterol và axit béo không bão hòa cao. Magie trong mè còn giúp điều hòa huyết áp, giảm nguy cơ bệnh tim mạch.
Bên cạnh đó, một nghiên cứu khác cho thấy phụ nữ sau mãn kinh khi dùng bột vừng hàng ngày trong 5 tuần có mật độ xương cải thiện rõ rệt. Đây là lựa chọn bổ sung canxi tự nhiên lý tưởng cho phụ nữ trung niên và người cao tuổi.
Với hàm lượng chất xơ cao, vừng đen cũng hỗ trợ tiêu hóa và cân bằng hệ vi sinh đường ruột, giúp cải thiện khả năng hấp thu dinh dưỡng và ổn định trao đổi chất.
Hạt mè đen có thể được dùng linh hoạt trong bữa ăn hàng ngày: rắc lên salad, sữa chua, yến mạch hoặc sinh tố để tăng dinh dưỡng. Rang nhẹ rồi rắc lên cơm, bánh mì, món tráng miệng hoặc nước sốt. Pha cùng mật ong hoặc sữa hạt để làm đồ uống bổ dưỡng.
Dù là thực phẩm lành mạnh, vừng đen không phù hợp với một số người như: Người dị ứng với vừng – đây là một trong những dị ứng thực phẩm phổ biến; Người dễ bị sỏi thận do mè chứa oxalat; Người bị huyết áp thấp hoặc đang dùng thuốc chống đông máu nên hỏi ý kiến bác sĩ trước khi dùng; Phụ nữ mang thai chỉ nên sử dụng khi có hướng dẫn của chuyên gia dinh dưỡng.
Linh San