Hawaii thả hàng triệu con muỗi biến đổi gene vào rừng

3 giờ trướcBài gốc

Bang Hawaii (Mỹ) bắt đầu triển khai chiến dịch bảo tồn quy mô lớn mang tính tiên phong kể từ tháng 6 khi thả hàng triệu muỗi đực được biến đổi gene mang vi khuẩn Wolbachia vào các khu rừng nhiệt đới.

Theo Cơ quan Bảo tồn chim Mỹ (ABC), đây là nỗ lực nhằm ngăn chặn bệnh sốt rét ở chim, vốn là căn bệnh do muỗi truyền và là nguyên nhân hàng đầu khiến các loài chim đặc hữu của Hawaii suy giảm nghiêm trọng.

Những con muỗi được nuôi trong phòng thí nghiệm được thả xuống bằng các viên nang phân hủy sinh học từ máy bay không người lái, mỗi viên chứa khoảng 1.000 cá thể. Khi giao phối với muỗi cái hoang dã, chúng tạo ra trứng không thể nở, từ đó giúp giảm dần quần thể muỗi trong tự nhiên.

Giới khoa học đánh giá rằng đây là biện pháp thân thiện với môi trường và an toàn hơn so với sử dụng thuốc trừ sâu.

“Đây là bước tiến lớn trong công tác bảo tồn khi chúng ta dùng chính tự nhiên để khôi phục sự cân bằng sinh thái”, tiến sĩ Chris Farmer, giám đốc chương trình Hawaii của ABC, nhận định. “Nếu chúng ta không cứu được những loài chim đặc hữu trong thập kỷ này, có lẽ chúng sẽ không còn tồn tại trong tương lai”.

Một cá thể 'akeke'e, loài chim đặc hữu của Hawaii. Ảnh: CNN.

Từ hơn 50 loài chim hút mật từng sinh sống trên quần đảo, Hawaii hiện chỉ còn 17 loài tồn tại, phần lớn trong tình trạng cực kỳ nguy cấp. Hai loài ʻakikiki và ʻakekeʻe đang ở bờ tuyệt chủng, với số lượng ʻakekeʻe được ước tính chưa đến 100 cá thể trong tự nhiên.

Các nhà khoa học cảnh báo rằng nếu không có biện pháp can thiệp cấp thiết, nhiều loài sẽ biến mất chỉ trong vài năm tới.

Nguồn gốc của thảm họa nói trên được truy về thế kỷ 19, khi muỗi lần đầu xuất hiện ở Hawaii vào năm 1826, có thể theo các tàu săn cá voi cập bến. Loài muỗi này mang ký sinh trùng gây bệnh sốt rét ở chim, trong khi các loài bản địa của Hawaii chưa từng có khả năng miễn dịch tự nhiên.

Theo thời gian, biến đổi khí hậu khiến nhiệt độ ở vùng núi tăng, cho phép muỗi xâm nhập lên các độ cao vốn từng là nơi trú ẩn an toàn cuối cùng của các loài chim quý hiếm.

Trước tình hình đó, các nhà nghiên cứu thuộc liên minh Birds, Not Mosquitoes (tạm dịch: Chim, không muỗi) và ABC bắt đầu phát triển kỹ thuật côn trùng không tương thích (IIT) từ năm 2016.

Sau nhiều năm thử nghiệm và chọn lọc chủng vi khuẩn Wolbachia phù hợp, đến năm 2023, Hawaii bắt đầu thả khoảng một triệu con muỗi mỗi tuần trên các đảo Maui và Kauai bằng trực thăng và máy bay không người lái.

Theo ABC, đây là trường hợp đầu tiên trên thế giới áp dụng kỹ thuật IIT cho mục đích bảo tồn động vật hoang dã, thay vì phục vụ y tế cộng đồng. Việc sử dụng máy bay không người lái được đánh giá là giải pháp hiệu quả, an toàn và tiết kiệm chi phí trong điều kiện địa hình hiểm trở và thời tiết thất thường của Hawaii.

Các nhà khoa học kỳ vọng sẽ thấy kết quả rõ rệt trong vòng một năm, góp phần làm chậm quá trình tuyệt chủng và tạo cơ hội cho các loài chim bản địa thích nghi hoặc tiến hóa khả năng kháng bệnh.

“Chúng ta đang chạy đua với thời gian”, tiến sĩ Farmer nói. “Mỗi mùa sinh sản trôi qua là một cơ hội bị mất đi. Tuy nhiên, với nỗ lực này, chúng ta có thể mang lại cho những loài chim của Hawaii một cơ hội sống sót thực sự”.

Đại Hoàng

Nguồn Znews : https://znews.vn/hawaii-tha-hang-trieu-con-muoi-bien-doi-gene-vao-rung-post1600727.html