Nhập viện vì nhịn ăn cực đoan
Với tâm lý lo sợ bị bạn bè kỳ thị về ngoại hình khi bản thân có cân nặng nhỉnh hơn so với số đông, hay mong muốn chạy theo các xu hướng "tỉ tỉ xứ Trung" trên mạng xã hội, nhiều bạn trẻ ở tuổi dậy thì rơi vào vòng xoáy của các phương pháp giảm cân thiếu khoa học, đặc biệt là nhịn ăn hoặc cắt giảm calo một cách cực đoan. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến sự phát triển thể chất mà còn gây ra vấn đề về tâm lý, thậm chí nhiều em phải nhập viện.
Nhiều trẻ ám ảnh với cân nặng của bản thân dẫn đến nhịn ăn cực đoan
Như trường hợp bé N. (13 tuổi) đã phải nhập viện điều trị trong tình trạng suy dinh dưỡng, chán ăn trầm trọng. Theo chia sẻ từ gia đình, việc bị bạn bè trêu chọc là "béo phì" đã khiến cậu bé thu mình lại và âm thầm tìm cách giảm cân. Em tự tìm hiểu các phương pháp trên mạng xã hội, tự cắt giảm tất cả lượng thức ăn nạp vào cơ thể, và thực hiện các bài tập thể dục cường độ cao từ 1-2 tiếng mỗi ngày.
Dù được người thân khuyên nhủ, trẻ vẫn cho rằng mình béo nên duy trì ăn uống rất ít và tập luyện cường độ cao. Trẻ ít nói chuyện, mất hứng thú với các sở thích trước đó, chỉ tập trung vào việc ăn kiêng và tập luyện. Tình trạng này diễn biến nặng hơn khi mạch của bệnh nhi giảm chỉ còn 36-50 nhịp/phút, cân nặng giảm còn 49kg (BMI 16,37 kg/m2), giảm canxi máu và phải nhập viện.
Trường hợp trên chỉ là một trong nhiều ca bệnh liên quan đến tình trạng rối loạn ăn uống, giảm cân cực đoan ở lứa tuổi dậy thì. Việc nhịn ăn cực đoan ở tuổi dậy thì có thể dẫn đến nhiều hệ lụy như: thiếu hụt dinh dưỡng, rối loạn nội tiết tố, ảnh hưởng đến não bộ và suy giảm chức năng các cơ quan. Trong những trường hợp cực đoan, suy kiệt do nhịn ăn kéo dài có thể dẫn đến suy đa tạng và tử vong.
Về mặt tinh thần, việc này cũng gây ra các vấn đề như rối loạn lo âu và trầm cảm, rối loạn ăn uống và cô lập xã hội.
Ăn đúng cách vẫn đạt được vóc dáng mong muốn
Thay vì nhịn ăn hay ép buộc bản thân vào những chế độ ăn kiêng khắc nghiệt, các bạn tuổi teen hoàn toàn có thể đạt được vóc dáng cân đối và khỏe mạnh bằng cách áp dụng phương pháp giảm cân khoa học, tập trung vào chế độ dinh dưỡng cân bằng và lối sống năng động.
Nguyên tắc vàng là ăn đủ, ăn đúng và vận động hợp lý. Trước hết, cần nắm vững kiến thức dinh dưỡng khoa học từ các nguồn đáng tin cậy như Viện Dinh dưỡng Quốc gia, Bộ Y tế hoặc chuyên gia dinh dưỡng. Hãy hiểu rằng cơ thể cần đầy đủ các nhóm chất: carbohydrate phức hợp (ngũ cốc nguyên hạt), chất đạm (thịt nạc, cá, trứng, đậu), chất béo lành mạnh (quả bơ, hạt, dầu ô liu), vitamin, khoáng chất (rau xanh, trái cây) và chất xơ.
Ăn đúng, đủ và khoa học vẫn có thể giảm cân hiệu quả.
Tiếp theo, hãy xây dựng chế độ ăn uống cân bằng, không nhịn ăn. Thay vì bỏ bữa, hãy chia nhỏ bữa ăn thành 3 bữa chính và 1-2 bữa phụ lành mạnh, kiểm soát khẩu phần ăn, ưu tiên thực phẩm tươi, nguyên bản và hạn chế đồ ăn chế biến sẵn, nước ngọt. Đồng thời, uống đủ 2-2.5 lít nước mỗi ngày và ăn chậm, nhai kỹ để tạo cảm giác no lâu.
Cùng với dinh dưỡng, tăng cường hoạt động thể chất đều đặn là yếu tố không thể thiếu. Trẻ nên dành thời gian tập luyện môn thể thao yêu thích như bơi lội, đá bóng, nhảy dây hoặc đi bộ nhanh, duy trì ít nhất 30-60 phút mỗi ngày, 5-6 ngày/tuần. Kết hợp vận động cardio và các bài tập tăng cường sức mạnh để đốt cháy calo và tăng cơ.
Ngoài ra, ngủ đủ 7-9 tiếng mỗi đêm và quản lý căng thẳng hiệu quả cũng rất quan trọng, bởi giấc ngủ kém và áp lực có thể ảnh hưởng đến hormone điều hòa sự thèm ăn.
Cuối cùng, nếu trẻ đang gặp khó khăn trong việc quản lý cân nặng, hãy cùng trẻ tìm kiếm sự hỗ trợ chuyên nghiệp từ bác sĩ, chuyên gia dinh dưỡng hoặc nhà tâm lý học. Như trường hợp bệnh nhi 13 tuổi ở Bệnh viện Bạch Mai, sau 2 tháng điều trị, cậu bé đã ăn uống ngon miệng hơn và có hứng thú trở lại với việc ăn uống. Điều này cho thấy việc can thiệp kịp thời và đúng cách mang lại hiệu quả tích cực.
Giảm cân là một hành trình dài đòi hỏi sự kiên trì và kiến thức khoa học. Thay vì chạy theo những trào lưu nguy hiểm, hãy lắng nghe cơ thể, xây dựng một lối sống lành mạnh, cân bằng. Sức khỏe là vàng, đừng đánh đổi sức khỏe cho những áp lực vô hình từ ngoại hình. Hãy yêu thương cơ thể mình, nuôi dưỡng nó bằng dinh dưỡng hợp lý và vận động khoa học để có một tương lai khỏe mạnh, tràn đầy năng lượng.
Phan Ngân