Minh họa: Getty Image
Amber Venz Box, CEO của nền tảng kết nối người sáng tạo với thương hiệu LTK
2025 chính là năm thuật toán hoàn toàn chi phối, khiến lượng follow không còn mang nhiều ý nghĩa như trước.”
Niềm tin và mối quan hệ trực tiếp quan trọng hơn “con số”
Khi các nền tảng như TikTok, Instagram hay YouTube ngày càng dựa vào các thuật toán phân phối dựa trên dữ liệu hành vi người dùng, việc một bài đăng tiếp cận trực tiếp đến người theo dõi trở nên ngày càng khó khăn - dù người đó có hàng triệu follower - Đây là nhận định của nhiều lãnh đạo trong nền kinh tế sáng tạo.
Tuy nhiên, sự thay đổi này không hoàn toàn là tin xấu đối với tất cả. Nghiên cứu do Đại học Northwestern (Mỹ) cho thấy: Niềm tin của khán giả vào các nhà sáng tạo thực sự đã tăng 21% so với năm trước. Tín hiệu này tiết lộ rằng người dùng ngày càng tìm đến những nội dung do con người làm thật thay vì nội dung tràn ngập do AI tạo ra.
Theo nghiên cứu của Yahoo Tech, nhóm sáng tạo nội dung đang tìm cách nuôi dưỡng mối quan hệ sâu hơn với cộng đồng theo dõi của họ. Ví dụ như qua cộng đồng người hâm mộ trả phí - nền tảng ít dựa vào thuật toán hơn hoặc các mối quan hệ trực tiếp hơn là chỉ dựa trên lượt follow.
Các giám đốc marketing cũng phản ánh điều này: Đến 97% giám đốc tiếp thị dự định tăng ngân sách cho marketing thông qua người sáng tạo nội dung, cho thấy vai trò của các nhà làm nội dung trong thương mại và tiếp thị vẫn rất quan trọng dù các “con số” lượt theo dõi không còn trực tiếp quyết định tầm ảnh hưởng.
Hệ sinh thái sáng tạo nội dung trong kỷ nguyên thuật toán
Thuật ngữ “slop” chỉ nội dung chất lượng thấp lan tràn đã được MerriamWebster bình chọn là “từ của năm” phản ánh thực trạng bão hòa nội dung trên mạng xã hội.
Trong bối cảnh đó, các chiến lược phát triển nội dung ngày càng đa dạng, không chỉ dựa vào bài đăng trên timeline. Những chiến thuật như “sản phẩm đầu ra quan trọng” - tận dụng cộng đồng người dùng tạo các đoạn video ngắn từ nội dung gốc để lan tỏa rộng rãi đang xuất hiện, đặc biệt trong các nhóm streamer, podcaster và người làm phim ngắn.
Một trong những hệ quả đáng chú ý của xu hướng này là sự phát triển của những người sáng tạo chuyên sâu theo từng ngách nội dung. Khi thuật toán ngày càng tinh chỉnh để phục vụ nội dung phù hợp với từng sở thích cá nhân, những nhà sáng tạo có thế mạnh trong các lĩnh vực cụ thể như làm vườn, nấu ăn, kiến trúc, giáo dục chuyên môn… được kỳ vọng có thể duy trì và mở rộng mối liên hệ với khán giả chất lượng hơn so với chiến lược “tập trung vào lượng” như trước.
Những phân tích này xác nhận rằng nền kinh tế sáng tạo (creator economy) đã bước sang một giai đoạn mới, không còn chỉ là sân chơi của các “siêu sao mạng xã hội”, mà đang dịch chuyển về phía giá trị thực, sự kết nối sâu sắc và bền vững giữa người sáng tạo và cộng đồng khán giả của họ.
Chuyển biến tại Việt Nam
Tại Việt Nam, xu hướng "giảm trọng số lượt theo dõi" trong nền kinh tế sáng tạo đang diễn ra khá rõ nét, song hành với sự phát triển nhanh của các nền tảng mạng xã hội, đặc biệt là TikTok, Facebook và YouTube.
Thay vì chỉ tập trung vào những tài khoản sở hữu hàng triệu follower, các thương hiệu và nhãn hàng trong nước ngày càng chú trọng đến mức độ tương tác thực, sự phù hợp với nhóm khách hàng mục tiêu và khả năng tác động đến hành vi tiêu dùng.
Theo các báo cáo về influencer marketing, Việt Nam hiện có hơn một nghìn người ảnh hưởng sở hữu trên một triệu người theo dõi, nhưng lực lượng đông đảo và năng động nhất lại nằm ở nhóm micro và nano influencer - những nhà sáng tạo nội dung có cộng đồng nhỏ hơn nhưng gắn kết chặt chẽ. Đây là nhóm được nhiều doanh nghiệp lựa chọn nhờ chi phí hợp tác hợp lý, nội dung mang tính cá nhân cao và khả năng tạo niềm tin với người xem.
Thực tế thị trường cho thấy, các chiến dịch truyền thông tại Việt Nam đang ưu tiên chỉ số engagement rate, chất lượng bình luận, mức độ lan tỏa tự nhiên và khả năng chuyển đổi, thay vì chỉ dựa trên tổng số follower hiển thị trên trang cá nhân. Điều này đặc biệt rõ trong lĩnh vực thương mại điện tử và social commerce, nơi người tiêu dùng Việt có xu hướng đưa ra quyết định mua sắm dựa trên đánh giá cộng đồng, livestream bán hàng và trải nghiệm thực tế do những người sáng tạo nội dung chia sẻ.
Trong bối cảnh gần như toàn bộ người dùng Internet Việt Nam đều sử dụng mạng xã hội, ảnh hưởng số không còn được đo bằng "độ lớn" của tài khoản, mà bằng mức độ tin cậy và khả năng đồng hành cùng cộng đồng.
Đây cũng là lý do khiến nhiều nhà sáng tạo nội dung trong nước chuyển hướng đầu tư chiều sâu nội dung, xây dựng thương hiệu cá nhân bền vững, thay vì chạy đua tăng follower bằng mọi giá - một sự chuyển dịch phù hợp với xu hướng toàn cầu của nền kinh tế sáng tạo hiện nay.
Minh Phú