Hiểm họa từ những video nấu ăn vô thưởng vô phạt trên mạng xã hội

7 giờ trướcBài gốc

Một YouTuber chuyên nội dung nấu ăn những món khổng lồ. Ảnh chụp màn hình

Sự vô bổ kiểu "câu view"

Những video nấu ăn kiểu này thường đánh vào yếu tố giải trí, sự tò mò thay vì tập trung vào chất lượng món ăn, kiến thức ẩm thực. Những đặc điểm dễ nhận thấy như lượng thức ăn quá khổ khi các video nhấn mạnh vào kích thước khổng lồ của món ăn để thu hút lượt xem thay vì quan tâm đến hương vị, kỹ thuật nấu hay tính thực tế công thức.

Thêm nữa là thiếu kiến thức ẩm thực bởi không có sự nghiên cứu, cải tiến hoặc hướng dẫn bài bản, người xem không học được gì ngoài kiểu "làm cho vui". Trình diễn hơn là nấu ăn đúng cách khi việc quay dựng, nhấn mạnh vào sự "quá đà" trong chế biến khiến nội dung trở nên phản cảm hơn là hữu ích.

Hay như truyền tải sai về ẩm thực khi thay vì truyền tải những công thức nấu ăn ngon, những video này trở thành trò tiêu khiển và có thể khiến một bộ phận khán giả hiểu sai về ẩm thực và quy trình chế biến đúng.

Nguy cơ mất vệ sinh, an toàn thực phẩm

Một trong những vấn đề nghiêm trọng nhất của những video nấu ăn kiểu này là sự thiếu trách nhiệm trong việc đảm bảo vệ sinh. Những lỗi thường gặp như dùng tay không hoặc dụng cụ không vệ sinh để chế biến thực phẩm; sử dụng nguyên liệu không rõ nguồn gốc hoặc không được bảo quản đúng cách.

Một YouTuber nấu ăn trong không gian bừa bộn đồ đạc, kém vệ sinh. Ảnh chụp màn hình

Hay như không tuân thủ các nguyên tắc an toàn thực phẩm, chẳng hạn như chế biến trên nền đất, để thực phẩm tiếp xúc với bụi bẩn, côn trùng, vi khuẩn; dụng cụ bếp không đạt tiêu chuẩn từ thớt, dao, xoong nồi chông chênh trên đất đến cách sử dụng dầu mỡ tái chế, số lượng nấu quá nhiều bị "overload" mang nguy cơ đổ tràn gây bỏng và chín không đều.

Rủi ro khi thiếu cảnh báo an toàn

Một số video nấu ăn mang tính trình diễn còn tiềm ẩn nguy cơ gây thương tích, đặc biệt khi thao tác trong môi trường không an toàn, chẳng hạn như chiên với lửa lớn ngoài trời dễ gây bỏng hoặc cháy nổ; sử dụng các vật dụng sắc nhọn, nóng bỏng mà không có hướng dẫn bảo hộ; làm theo phương pháp không phù hợp với điều kiện bếp gia đình, dễ dẫn đến tai nạn cho người xem khi họ cố bắt chước.

Được biết, những video hướng dẫn nấu ăn chuyên nghiệp thường có disclaimer (thông báo miễn trừ trách nhiệm) hoặc khuyến cáo không bắt chước nếu không được đào tạo và hướng dẫn cụ thể về an toàn, nhưng những nội dung như trên lại bỏ qua điều này, khiến người xem không lường trước được hậu quả khi làm theo. Thực tế, đã từng có sự việc bên Trung Quốc, đưa trẻ bị bỏng nặng vì bắt chước một người chuyên làm video hướng dẫn nấu ăn.

Trách nhiệm của người sản xuất nội dung

Việc tạo ra nội dung nấu ăn để giải trí không sai, nhưng nó cần có trách nhiệm với cộng đồng. Theo đó, các nhà sáng tạo nội dung nên tuân thủ các tiêu chuẩn Vệ sinh an toàn thực phẩm để không lan truyền những thói quen chế biến sai lầm; cảnh báo những nguy cơ tiềm ẩn nếu có sử dụng phương pháp nấu ăn đặc biệt, tránh để người xem làm theo một cách thiếu kiểm soát. Hay không biến ẩm thực thành trò hề, mà cần có sự đầu tư đúng đắn để mang lại giá trị thực sự.

Người làm nội dung video nấu ăn phải có trách nhiệm, từ hình ảnh cho đến thông tin nấu ăn chỉn chu, rõ ràng. Ảnh minh họa: Getty Images

Dù hiện nay, một số nền tảng đã có những quy định nghiêm ngặt hơn về nội dung liên quan đến thực phẩm, nhưng việc kiểm soát vẫn còn lỏng lẻo, dẫn đến nhiều nội dung kém chất lượng vẫn tràn lan và ảnh hưởng tiêu cực đến người xem.

Lời khuyên cho người xem

Người xem có quyền lựa chọn nội dung mình tiêu thụ, và điều quan trọng là không để bị cuốn theo những video thiếu trách nhiệm. Một số lời khuyên như chọn xem những kênh có uy tín về ẩm thực, nơi các đầu bếp hoặc chuyên gia có kinh nghiệm hướng dẫn; tìm hiểu kỹ các phương pháp nấu ăn trước khi áp dụng, đặc biệt là những phương pháp nguy hiểm hoặc thiếu cơ sở khoa học; không bắt chước những nội dung nấu ăn mất vệ sinh hoặc có nguy cơ gây tai nạn. Hay mọi người cần góp ý và phản ánh những nội dung thiếu trách nhiệm, giúp cộng đồng nhận thức rõ hơn vấn đề này.

Có thể nói, những video nấu ăn vô thưởng vô phạt không chỉ làm mất giá trị của ẩm thực mà còn đe dọa sức khỏe và an toàn người xem. Nếu các nhà sáng tạo nội dung không có trách nhiệm trong việc kiểm soát vệ sinh an toàn thực phẩm và các phương pháp nấu ăn an toàn thì nội dung này không còn là giải trí vô hại mà đã trở thành một mối nguy tiềm ẩn. Đã đến lúc người sáng tạo nội dung cần có trách nhiệm hơn, và người xem cũng nên tỉnh táo hơn để không bị cuốn theo những nội dung thiếu an toàn và vô bổ.

Chef Nguyễn Đinh Phong

Nguồn Sài Gòn Tiếp Thị : https://sgtt.thesaigontimes.vn/hiem-hoa-tu-nhung-video-nau-an-vo-thuong-vo-phat-tren-mang-xa-hoi/