Hiện thực hóa khát vọng xây dựng Đà Nẵng hiện đại, giàu bản sắc - Bài 3: Giữ gìn, phát huy bản sắc văn hóa Đà Nẵng

6 giờ trướcBài gốc

Những lễ hội tạo nên thương hiệu Đà Nẵng

Nằm ở vị trí trung tâm miền Trung, TP Đà Nẵng sở hữu nhiều loại hình văn hóa dân gian đặc sắc, trong đó có hai di sản văn hóa thế giới là Phố cổ Hội An và Thánh địa Mỹ Sơn cùng nhiều di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia. Trên địa bàn còn lưu giữ nhiều làng nghề truyền thống như: Làng nước mắm Nam Ô, làng bánh tráng Túy Loan, làng đá mỹ nghệ Non Nước, làng mộc Kim Bồng… Những không gian này vừa lưu giữ ký ức cha ông, vừa trở thành điểm đến trải nghiệm hấp dẫn đối với du khách trong và ngoài nước.

Lễ hội Pháo hoa Quốc tế Đà Nẵng (DIFF) trở thành “thương hiệu văn hóa sự kiện” để lại dấu ấn đậm nét trong lòng du khách, góp phần đưa Đà Nẵng vươn tầm quốc tế. Ảnh: THÀNH NAM

Song hành với bảo tồn di sản, Đà Nẵng đã xây dựng thương hiệu bằng các sự kiện văn hóa, thể thao, du lịch quốc tế. Lễ hội Pháo hoa Quốc tế (DIFF), Giải Marathon quốc tế, Đại hội Thể thao học sinh Đông Nam Á, Giải vô địch thế giới VinFast IRONMAN 70.3, BRG Open Golf Championship, Lễ hội Quán Thế Âm… đã trở thành “thương hiệu văn hóa sự kiện” của thành phố.

Từ năm 2008 đến nay, qua 13 lần tổ chức, DIFF đã để lại dấu ấn đậm nét trong lòng du khách, góp phần đưa Đà Nẵng vươn tầm quốc tế. Du khách David (Mỹ) chia sẻ: “Thật tuyệt vời. Tôi chưa từng được tham gia một lễ hội pháo hoa nào đẹp và hoành tráng hơn vậy. Không chỉ có pháo hoa, Đà Nẵng còn có công nghệ, có nhạc hội”. Trong khi đó, bà Nadia Shakira Wong, Giám đốc điều hành Global 2000 - Công ty tư vấn pháo hoa hàng đầu thế giới, khẳng định: “Không có quốc gia nào có lễ hội pháo hoa có tới 10 đội cùng tranh tài như vậy. Tôi tin rằng hoàn toàn có thể đề xuất đưa DIFF 2025 vào Sách kỷ lục Guinness”. Cùng với DIFF, Liên hoan phim châu Á - Đà Nẵng (DANAFF) cũng đã tạo thêm điểm nhấn mới, giúp thành phố định hình thương hiệu trên bản đồ điện ảnh. Đây là một trong số ít liên hoan phim quốc tế tại Việt Nam, được các nhà chuyên môn và báo chí quốc tế đánh giá cao. Sau 3 lần tổ chức, DANAFF dần khẳng định uy tín, hướng tới trở thành điểm hẹn điện ảnh khu vực.

Bảo tàng văn hóa Phật giáo tọa lạc trong không gian ngôi chánh điện của chùa Quán Thế Âm (phường Ngũ Hành Sơn, TP Đà Nẵng) lưu giữ kho cổ vật giá trị của văn hóa Phật giáo, là điểm đến tâm linh, nơi tham quan ý nghĩa cho du khách trong hành trình khám phá Danh lam thắng cảnh quốc gia đặc biệt Ngũ Hành Sơn. Ảnh: THÀNH NAM

Phát biểu tại hội nghị tổng kết DIFF 2025 và DANAFF lần thứ III, đồng chí Nguyễn Thị Anh Thi, Thành ủy viên, Phó chủ tịch UBND TP Đà Nẵng nhấn mạnh: “DIFF đã trở thành thương hiệu văn hóa riêng của Đà Nẵng, trong khi DANAFF đang từng bước được xây dựng để trở thành điểm hẹn thường niên của điện ảnh khu vực”.

Có thể nói, những sản phẩm văn hóa - nghệ thuật này không chỉ nâng cao độ nhận diện bản sắc Đà Nẵng, mà còn thể hiện hướng tiếp cận phát triển công nghiệp văn hóa dựa trên nền tảng di sản và sự tham gia tích cực của cộng đồng. Đây chính là bước đi quan trọng để Đà Nẵng hiện thực hóa mục tiêu trở thành trung tâm văn hóa - nghệ thuật và công nghiệp văn hóa của khu vực Bắc Trung Bộ, Duyên hải Trung Bộ.

Tạo sức lan tỏa bền vững

Để phát huy vai trò trung tâm và tạo sức lan tỏa bền vững cho các ngành công nghiệp văn hóa, đồng chí Trương Thị Hồng Hạnh, Thành ủy viên, Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch TP Đà Nẵng cho rằng thành phố cần có định hướng và giải pháp phù hợp, dựa trên Chiến lược phát triển các ngành công nghiệp văn hóa đến năm 2030 của Chính phủ.

Về quy hoạch: Xác định mục tiêu, định hướng phát triển công nghiệp văn hóa vào quy hoạch thành phố; xây dựng Đà Nẵng thành “thành phố sáng tạo” trong mạng lưới UNESCO. Quy hoạch các trung tâm sáng tạo (Creative Hub), công viên nghệ thuật, phố đi bộ nghệ thuật ven sông Hàn.

Thành phố tập trung phát triển 7 lĩnh vực công nghiệp văn hóa thành phố có lợi thế gồm: Du lịch văn hóa - lễ hội: Phát triển lễ hội pháo hoa, lễ hội biển, liên hoan nghệ thuật quốc tế, các lễ hội truyền thống gắn với văn hóa Việt Nam, văn hóa bản địa đặc sắc.

Thể thao - giải trí: Tổ chức các giải thể thao chuyên nghiệp quốc gia và quốc tế, thể thao cộng đồng, phát triển thể thao biển; phát triển các khu vui chơi giải trí và trải nghiệm sáng tạo; khuyến khích sở hữu bản quyền các giải đấu thể thao, giải trí quốc tế.

Nghệ thuật biểu diễn: Tổ chức các chương trình nghệ thuật, show diễn, sự kiện âm nhạc quốc tế, festival nghệ thuật. Tổ chức định kỳ các sự kiện văn hóa nghệ thuật tầm vùng và quốc tế, như: Tuần lễ văn hóa - sáng tạo khu vực; Festival Di sản Văn hóa thế giới. Khuyến khích xã hội hóa sân khấu, âm nhạc, múa đương đại.

Mỹ thuật, nhiếp ảnh, triển lãm: Hình thành trung tâm triển lãm hiện đại, hỗ trợ nghệ sĩ trẻ sáng tạo, quảng bá nghệ thuật đương đại miền Trung.

Điện ảnh và truyền thông số: Thu hút đầu tư phim trường, studio hậu kỳ; khuyến khích sản xuất phim, hoạt hình, game online mang bản sắc Việt.

Thiết kế sáng tạo - thủ công mỹ nghệ: Phát triển sản phẩm trên nền tảng văn hóa Việt, văn hóa bản địa, làng nghề truyền thống (mỹ nghệ đá, dệt, điêu khắc gỗ, đất nung...) để tạo sản phẩm quà tặng du lịch.

Thư viện số - bảo tàng số: Ứng dụng công nghệ thực tế ảo (VR/AR) để quảng bá di sản, xây dựng bảo tàng số và tạo các sản phẩm trải nghiệm, tour du lịch ảo.

Bảo tàng Ký ức điêu khắc đá mỹ nghệ Non Nước - Ngũ Hành Sơn tọa lạc dưới chân núi Thủy Sơn (phường Ngũ Hành Sơn, TP Đà Nẵng), nơi lưu giữ các giá trị văn hóa về làng nghề đá mỹ nghệ Non Nước nổi tiếng ở Đà Nẵng tồn tại khoảng 400 năm, được công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia. Ảnh: THÀNH NAM

Song song đó, thành phố ưu tiên nguồn lực đầu tư công và thu hút nguồn vốn trong, ngoài nước để xây dựng các công trình văn hóa mang tính biểu tượng như: Nhà hát lớn, Quảng trường Nghệ thuật, công viên văn hóa chuyên đề, phim trường kết hợp du lịch, khu phức hợp giải trí - sự kiện quy mô quốc gia và quốc tế.

Chính sách phát triển công nghiệp văn hóa

Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch TP Đà Nẵng kiến nghị thành phố cần chú trọng ban hành cơ chế, chính sách đồng bộ nhằm thúc đẩy công nghiệp văn hóa:

Chính sách đất đai, tài chính, ưu đãi đầu tư: Hỗ trợ các dự án thuộc lĩnh vực công nghiệp văn hóa trọng điểm; khuyến khích hợp tác công - tư để phát triển hạ tầng và dịch vụ văn hóa.

Hỗ trợ khởi nghiệp sáng tạo: Hình thành quỹ đầu tư, vườn ươm dành cho startup trong lĩnh vực văn hóa - nghệ thuật, giúp nuôi dưỡng các ý tưởng sáng tạo.

Phát triển nguồn nhân lực: Hợp tác với các viện, trường và tổ chức quốc tế để đào tạo chuyên sâu các chuyên ngành như biểu diễn, đạo diễn, thiết kế sân khấu, nghệ thuật số, quản lý nghệ thuật, sáng tạo nội dung. Chính sách cho nghệ sĩ, nghệ nhân: Hỗ trợ lực lượng trẻ và nghệ nhân truyền thống; khuyến khích cộng đồng tham gia sáng tạo nghệ thuật thông qua các không gian mở, nghệ thuật cộng đồng, nghệ thuật môi trường, nền tảng số. Đồng thời xây dựng cơ chế thu hút văn nghệ sĩ tài năng, chuyên gia trong và ngoài nước đến sáng tác, làm việc tại Đà Nẵng.

Giữ hồn cốt văn hóa trong đô thị hiện đại

Phát triển công nghiệp văn hóa không đồng nghĩa với thương mại hóa thuần túy, mà là sự kết hợp hài hòa giữa bảo tồn bản sắc và khai thác giá trị văn hóa để phục vụ phát triển bền vững. Đà Nẵng đã xác định rõ: Một đô thị hiện đại chỉ thật sự có “hồn” khi giữ gìn được di sản, cội nguồn và lan tỏa bản sắc riêng.

Du khách tham quan sản phẩm làng nghề đá mỹ nghệ Non Nước (phường Ngũ Hành Sơn, TP Đà Nẵng). Ảnh: THÀNH NAM

Bằng việc tổ chức những lễ hội mang tầm quốc tế, phát huy làng nghề truyền thống, xây dựng trung tâm văn hóa sáng tạo và ban hành các chính sách hỗ trợ ngành công nghiệp văn hóa, thành phố không chỉ gìn giữ giá trị tinh thần cho cộng đồng, mà còn mở ra không gian phát triển kinh tế mới. Đây chính là con đường để Đà Nẵng không chỉ là “thành phố đáng sống”, mà còn là đô thị hiện đại, giàu bản sắc, nơi văn hóa trở thành động lực, sức mạnh mềm cho sự phát triển và hội nhập quốc tế.

(còn nữa)

NGUYỄN VĂN CHUNG

Nguồn QĐND : https://www.qdnd.vn/cuoc-thi-viet-vung-buoc-duoi-co-dang/hien-thuc-hoa-khat-vong-xay-dung-da-nang-hien-dai-giau-ban-sac-bai-3-giu-gin-phat-huy-ban-sac-van-hoa-da-nang-847656