Hiệp định RCEP: Cơ hội để doanh nghiệp Việt tham gia sâu vào chuỗi cung ứng

7 giờ trướcBài gốc

RCEP giúp hàng hóa Việt Nam tiếp cận tốt hơn các thị trường trong khối, đồng thời tạo điều kiện để doanh nghiệp tham gia sâu vào chuỗi cung ứng khu vực.

Ông Lê Triệu Dũng - Vụ trưởng Vụ Chính sách thương mại đa biên (Bộ Công Thương) cho biết, sau hơn 8 năm đàm phán, RCEP chính thức có hiệu lực từ năm 2022, đánh dấu bước tiến quan trọng trong quá trình hội nhập kinh tế quốc tế của Việt Nam. Đây là khu vực thương mại tự do lớn nhất thế giới, quy tụ các nền kinh tế hàng đầu ở Châu Á - Thái Bình Dương, tạo nên thị trường rộng lớn với nhiều tiềm năng hợp tác.

Theo đó, sau hơn 3 năm triển khai, RCEP đã phát huy rõ vai trò trong việc thúc đẩy hoạt động xuất khẩu, mở rộng thương mại và đầu tư giữa các nước thành viên. Hiệp định giúp hàng hóa Việt Nam tiếp cận tốt hơn các thị trường trong khối; đồng thời, tạo điều kiện để doanh nghiệp tham gia sâu hơn vào chuỗi cung ứng khu vực, tận dụng ưu đãi thuế quan và nâng cao năng lực cạnh tranh.

Bên cạnh tạo thuận lợi cho thương mại hàng hóa, RCEP còn góp phần thúc đẩy dịch vụ, đầu tư và kết nối kinh tế trong khu vực; qua đó đóng góp tích cực vào tăng trưởng kinh tế toàn cầu. "Từ thực tiễn triển khai, có thể thấy, RCEP đã và đang trở thành nền tảng quan trọng để Việt Nam gia tăng lợi thế hội nhập; đồng thời khẳng định vai trò trong chuỗi giá trị khu vực và quốc tế" - ông Lê Triệu Dũng cho hay.

Trong đó, thị trường ASEAN nhiều năm qua luôn có vai trò hết sức quan trọng đối với hoạt động xuất nhập khẩu hàng hóa của Việt Nam. Khi RCEP được ký kết và thực thi, doanh nghiệp Việt Nam đã tận dụng rất tốt Hiệp định này, thể hiện qua kim ngạch xuất khẩu vào các nước nằm trong Hiệp định có sự tăng trưởng mạnh trong thời gian qua.

Trước đó, năm 2022- năm đầu tiên Hiệp định có hiệu lực, kim ngạch thương mại hai chiều Việt Nam-ASEAN đã từng đạt kỷ lục thập kỷ với 80,8 tỷ USD.

Theo số liệu của Cục Hải quan, năm 2024, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu giữa Việt Nam và khối ASEAN lần đầu tiên chạm ngưỡng 83 tỷ USD, mức cao nhất từ trước tới nay. Trong đó, xuất khẩu sang ASEAN đạt 37 tỷ USD, đưa khu vực này trở thành thị trường lớn thứ tư của Việt Nam; ở chiều ngược lại, nhập khẩu từ ASEAN đạt 46,9 tỷ USD, giúp ASEAN vươn lên vị trí đối tác nhập khẩu lớn thứ ba.

Bước sang năm 2025, xu hướng tăng trưởng tiếp tục được duy trì. Tính trong 7 tháng đầu năm, có 6 trong 9 thị trường khu vực ASEAN ghi nhận mức tăng trưởng dương về kim ngạch xuất nhập khẩu với Việt Nam, đưa tổng giá trị lên gần 53 tỷ USD. Trong đó, xuất khẩu của Việt Nam sang ASEAN đạt 22,03 tỷ USD, tăng 4,2% so với cùng kỳ năm 2024; về nhập khẩu, Việt Nam ghi nhận 30,67 tỷ USD hàng hóa từ các nước ASEAN, tăng 15,4% so với cùng kỳ 2024.

Những con số này cho thấy, ASEAN không những là đối tác thương mại truyền thống quan trọng, mà còn đóng vai trò ngày càng lớn trong chuỗi cung ứng khu vực. Thị trường này vừa mang lại cơ hội tiêu thụ hàng hóa Việt Nam, vừa là nguồn cung ứng nguyên liệu, máy móc và sản phẩm trung gian thiết yếu phục vụ sản xuất trong nước.

Đánh giá ASEAN là một trong những thị trường giàu tiềm năng nhất đối với hàng hóa Việt Nam, PGS.TS. Đinh Trọng Thịnh- Chuyên gia kinh tế cho rằng, với gần 700 triệu dân, trong đó tầng lớp trung lưu tăng nhanh, nhu cầu tiêu dùng tại khu vực này ngày càng đa dạng và có xu hướng chuyển dịch sang các sản phẩm chất lượng cao.

Ông Thịnh nhấn mạnh, ngoài yếu tố quy mô dân số, sự tương đồng về lối sống, văn hóa và sinh hoạt giữa các quốc gia ASEAN cũng giúp hàng Việt Nam dễ dàng thích nghi và mở rộng thị phần. Khoảng cách địa lý gần gũi tạo thêm lợi thế khi hoạt động xuất nhập khẩu diễn ra nhanh chóng, tiết kiệm chi phí vận chuyển và logistics.

Để đẩy mạnh hơn nữa xuất khẩu sang ASEAN trong thời gian tới, theo ông Thịnh, Việt Nam cần chú trọng xây dựng và điều chỉnh chính sách thương mại phù hợp với từng nước trong khu vực. Đồng thời, tận dụng triệt để ưu đãi và cơ hội từ các FTA mà ASEAN đã ký kết với các đối tác toàn cầu, bởi đây là những khuôn khổ hợp tác lớn, có tác động sâu rộng tới thương mại quốc tế.

Bên cạnh chính sách, việc nâng cao trình độ công nghệ, gia tăng giá trị sản phẩm, điều chỉnh cơ cấu hàng xuất khẩu, mở rộng thương mại dịch vụ và đầu tư cũng là những giải pháp cần thiết. Trong bối cảnh nhiều nước ASEAN có cơ cấu sản phẩm tương đồng, Việt Nam phải chủ động tham gia vào quá trình dịch chuyển vốn và sản xuất nội khối; đồng thời hợp tác cùng các nước thành viên để xuất khẩu sản phẩm có lợi thế ra thị trường thế giới.

Bích Hà

Nguồn Tài Chính : http://tapchitaichinh.vn/hiep-dinh-rcep-co-hoi-de-doanh-nghiep-viet-tham-gia-sau-vao-chuoi-cung-ung.html