Hiệp định Thương mại Tự do Việt Nam - Israel (Hiệp định VIFTA) là 1 trong những FTA “trẻ nhất” trong mạng lưới các FTA của Việt Nam. Chính thức có hiệu lực từ ngày 17/11/2024, Hiệp định được kỳ vọng là động lực mở ra giai đoạn mới trong hợp tác kinh tế, thương mại và đầu tư song phương, nhất là đẩy mạnh xuất khẩu của Việt Nam sang thị trường tiềm năng cũng như thu hút đầu tư, chuyển giao công nghệ - vốn là 1 trong những thế mạnh của Israel.
Nhiều sản phẩm lợi thế của Việt Nam có nhiều tiềm năng xuất khẩu vào Israel - Ảnh minh họa: KT
Đánh giá hiệp định sau năm đầu tiên thực thi, ông Lê Thái Hòa, Tham tán thương mại, Thương vụ Việt Nam tại Israel cho biết, VIFTA là cột mốc quan trọng trong quan hệ hợp tác song phương nhiều mặt giữa hai nước, nhất là trong lĩnh vực trao đổi thương mại và đầu tư đã tạo xung lực mạnh cho quan hệ hợp tác giữa Việt Nam và Israel phát triển tích cực trong thời gian qua, trao đổi thương mại tăng trưởng mạnh mẽ.
“Thời gian qua, thị trường Việt Nam đã và đang trở thành điểm đến hấp dẫn đối với nhiều nhà đầu tư, DN Israel. Nhiều đối tác Israel đã quan tâm tới thị trường và tích cực sang Việt Nam tìm kiếm đối tác, bạn hàng cũng như tìm kiếm cơ hội đầu tư để dịch chuyển các dự án đầu tư. Israel hiện nay là đối tác thương mại lớn thứ ba và thị trường xuất khẩu lớn thứ tư, thị trường nhập khẩu lớn thứ hai tại khu Trung Đông. Ngược lại, Việt Nam cũng là một trong những đối tác thương mại lớn nhất của Israel ở khu vực Đông Nam Á; thông qua Việt Nam, Israel có cơ hội tiếp cận thị trường ASEAN rộng lớn”, ông Hòa cho hay.
Nhận thấy VIFTA đã mở ra cơ hội rất lớn cho các DN Việt Nam nói chung, các DN ngành điện tử nói riêng về xuất khẩu hàng hóa, tiếp cận công nghệ và kết nối chuỗi cung ứng ở thị trường Israel, bà Đỗ Thị Thúy Hương, Phó Chủ tịch Hiệp hội Công nghiệp hỗ trợ Việt Nam, Ủy viên BCH Hiệp hội Doanh nghiệp điện tử Việt Nam (VEIA) cho rằng, VIFTA là “cú hích” tích cực giúp giảm chi phí thuế quan và mở cửa thị trường, tạo cơ sở pháp lý để tăng cường hợp tác thương mại và đầu tư công nghệ giữa hai nước.
“Trong vòng 1 năm đầu tiên thực thi VIFTA, hàng loạt dòng thuế đã được cắt giảm theo lộ trình, đã tạo điều kiện rất thuận lợi cho xuất nhập khẩu hàng hóa của Việt Nam đi thị trường Israel. Trong đó, VIFTA giúp giảm chi phí thuế quan và đặt ra lộ trình giảm thuế rất rõ ràng cho các linh kiện, linh phụ kiện điện tử xuất đi thị trường này có giá cả cạnh tranh hơn. Các DN điện tử có cơ hội tiếp cận công nghệ và dịch vụ có giá trị cao, đồng thời DN kỳ vọng thị trường Israel sẽ bổ sung cho những thiếu hụt ngành điện tử Việt Nam còn đang thiếu”, bà Hương nêu.
Tuy nhiên, bà Hương cũng đề cập đến việc thị trường Israel có yêu cầu khá nghiêm ngặt về tiêu chuẩn và chất lượng bởi những quy định, tiêu chuẩn kỹ thuật và hàng rào kỹ thuật tương đối cao đối với sản phẩm điện tử khiến các DN nhỏ và vừa ngành điện tử khó có thể đáp ứng ngay lập tức.
Trong khi muốn làm thủ tục chứng nhận C/O để được hưởng ưu đãi thuế, DN phải chứng minh xuất xứ phù hợp nhiều DN chưa quen thực hiện quy trình, hồ sơ thủ tục và chi phí tuân thủ còn lớn. Đó là chưa kể chi phí logistics và thời gian giao hàng đến khu vực Tây Á và Địa Trung Hải còn cao và kéo dài cũng là những cản trở nhất định đối với các DN.
VIFTA là “cú hích” tích cực giúp giảm chi phí thuế quan và mở cửa thị trường, tạo cơ sở pháp lý để tăng cường hợp tác thương mại và đầu tư công nghệ giữa Việt Nam và Israel
Trong thời gian tới, để tăng cường hỗ trợ DN Việt Nam khai thác Hiệp định VIFTA hiệu quả hơn, bà Nguyễn Thị Lan Phương, Phó Trưởng phòng WTO và Đàm phán thương mại, Vụ Chính sách thương mại đa biên (Bộ Công Thương) cho biết, Bộ Công Thương sẽ tăng cường kết nối giao thương DN hai nước bằng sự phối hợp giữa cơ quan quản lý nhà nước và các DN một cách nhịp nhàng, hài hòa và kịp thời hơn.
Cụ thể hàng năm, khối cơ quan quản lý nhà nước và DN sẽ thống nhất với nhau kế hoạch hoạt động xúc tiến thương mại và đầu tư giữa hai nước. Đối với những vấn đề phát sinh từ DN hàng ngày, sẽ được thường xuyên và liên tục phản ánh lên khối cơ quan quản lý nhà nước. Với những nội dung phát sinh và giải quyết được ngay, Bộ Công Thương sẽ triển khai theo quy trình và xử lý ngay.
“Những vấn đề liên quan đến việc cần phải sửa đổi văn bản quy phạm pháp luật, hay cần phải có những đề án hỗ trợ, Bộ sẽ đưa vào những chương trình, đề án để thực hiện và báo cáo Thủ tướng Chính phủ. Đặc biệt, nếu DN cần thông tin thị trường, Bộ Công Thương sẽ có bộ phận thông tin thị trường để cung cấp cho DN”, bà Phương cho biết.
Trong bối cảnh hiện nay, cùng với sự trợ lực của cơ quan quản lý nhà nước, sự chủ động của DN trong việc hoạch định chiến lược kinh doanh, đầu tư vào sản phẩm hàng hóa có lợi thế cạnh tranh là “chìa khóa” giúp DN tận dụng hiệu quả các ưu đãi của Hiệp định VIFTA, từ đó tăng cường hợp tác thương mại, đầu tư với các đối tác Israel, rộng hơn là cơ hội phát triển thị trường sang các nước khác tại khu vực này.
Nguyễn Quỳnh/VOV.VN