Trong bối cảnh các hình thức lừa đảo trực tuyến ngày càng tinh vi, khó nhận biết, đặc biệt trên nền tảng mạng xã hội và website giả mạo, việc người dân tự trang bị kiến thức, công cụ phòng ngừa là vô cùng quan trọng.
Ngô Minh Hiếu (Hiếu PC) - Giám đốc dự án “Chống Lừa Đảo”. Ảnh: Nhân vật cung cấp
Phóng viên Báo Công Thương đã có buổi trao đổi với chuyên gia an ninh mạng Ngô Minh Hiếu (Hiếu PC) - Giám đốc, đồng sáng lập dự án “Chống Lừa Đảo”, người đang dẫn dắt một trong những nền tảng bảo vệ cộng đồng mạng Việt Nam hiệu quả nhất hiện nay.
Tích hợp AI tư vấn luật an ninh mạng
- Xin chào anh Ngô Minh Hiếu, cảm ơn anh đã dành thời gian chia sẻ. Cơ duyên nào đã đưa anh đến lĩnh vực an ninh mạng và thôi thúc anh theo đuổi sứ mệnh chống lừa đảo?
Hiếu PC: Tôi hiện là Giám đốc và đồng sáng lập dự án "Chống Lừa Đảo". Dự án ra đời vào năm 2020, từ một buổi ngồi cà phê rất tình cờ. Khi đó, tôi cùng vài người bạn chia sẻ về việc ngày càng nhiều người bị lừa đảo trên mạng với đủ hình thức từ giả danh cơ quan nhà nước, ngân hàng, đến dụ dỗ đầu tư sàn ảo.
Dự án "Chống Lừa Đảo" ra đời trong một buổi anh Hiếu PC ngồi cà phê với bạn bè. Ảnh: NVCC
Từng có quá khứ lầm đường lạc lối với công nghệ, tôi hiểu rõ những cạm bẫy trên không gian mạng và muốn quay lại đóng góp, bù đắp. Sau khi trở về từ Mỹ, tôi quyết tâm làm điều có ích giúp cộng đồng, nhất là những người ít tiếp cận công nghệ có được lá chắn số an toàn.
Từ một nhóm nhỏ, hiện nay "Chống Lừa Đảo" có hơn 30 thành viên đa phần là các bạn trẻ yêu thích công nghệ, đến từ cả Việt Nam và quốc tế. Nhiều bạn sau quá trình đóng góp đã nhận học bổng, tìm được việc làm ở tập đoàn công nghệ lớn. Chúng tôi vừa ra mắt nhiều tính năng mới tích hợp trí tuệ nhân tạo (AI) như chatbot tư vấn Luật An ninh mạng, công cụ quét link/sàn lừa đảo trên chongluadao.vn, tất cả đều miễn phí và vì lợi ích cộng đồng.
Sử dụng AI để cảnh báo những trang web lừa đảo
- Vậy những điểm nổi bật nào khiến dự án “Chống Lừa Đảo” của nhóm trở nên khác biệt và hiệu quả đến vậy?
Hiếu PC:Thứ nhất, khi người dùng sử dụng các công cụ từ Chống Lừa Đảo, họ sẽ được bảo vệ trong thời gian thực bằng công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI). Hệ thống sẽ tự động phát hiện và cảnh báo các trang web độc hại, nội dung lừa đảo hoặc hành vi bất thường mà người dùng không cần phải can thiệp thủ công.
Hiếu PC chia sẻ những kiến thức công nghệ tại BK Mentornig - Đại học Bách Khoa TP.HCM. Ảnh: NVCC
Thứ hai, người dùng được bảo vệ một cách âm thầm thông qua hệ thống cơ sở dữ liệu do Chống Lừa Đảo xây dựng và tích hợp trực tiếp vào các nền tảng phổ biến như Google Chrome, Microsoft Edge, hay Safari trên iOS. Nghĩa là người dùng không cần cài thêm bất kỳ phần mềm nào, không phải thao tác phức tạp, mà vẫn được cảnh báo khi truy cập các trang web nguy hiểm.
Chúng tôi hiểu rằng, rất nhiều người, đặc biệt là những nhóm không rành công nghệ như người lớn tuổi, học sinh, người dùng phổ thông thường ngại cài đặt các phần mềm bảo mật riêng biệt. Đó cũng chính là nhóm người mà Chống Lừa Đảo mong muốn bảo vệ nhất.
Vì vậy, thay vì yêu cầu người dùng phải chủ động cài đặt, chúng tôi đã lựa chọn cách tích hợp dữ liệu cảnh báo an toàn vào các trình duyệt mà người dùng đang sử dụng hàng ngày. Đây chính là một trong những điểm khác biệt lớn và cũng là lợi thế của dự án.
Theo Hiếu PC, mỗi bạn trẻ đều có thể trở thành "lá chắn sống" trong công cuộc chống lừa đảo trên không gian mạng. Ảnh: NVCC.
Tính đến nay, hệ thống của Chống Lừa Đảo đã âm thầm bảo vệ hơn 200.000 người dùng, cùng với sự hỗ trợ của cộng đồng hơn một triệu thành viên. Dự án đã khóa chặn và cảnh báo được hàng trăm nghìn trang web lừa đảo, không chỉ ở Việt Nam mà còn trên phạm vi toàn cầu.
Một điều rất đáng mừng là Chống Lừa Đảo ngày càng được các cơ quan chức năng, báo chí chính thống trong nước và quốc tế ghi nhận. Việc dự án xuất hiện trên các mặt báo uy tín và giờ là Báo Công Thương là một tín hiệu rất tích cực. Chúng tôi thực sự biết ơn vì được ghi nhận và đó cũng chính là động lực để cả nhóm tiếp tục nỗ lực hơn nữa trong hành trình bảo vệ cộng đồng số.
- Nếu được gửi một thông điệp đến hàng triệu người tiêu dùng, anh muốn nói điều gì?
Hiếu PC: "Chỉ cần bạn chậm lại vài giây trước khi nhấp chuột, trước khi chuyển khoản, bạn có thể tự cứu mình". Người dân hãy luôn kiểm tra kỹ trên Google, tìm hiểu thông tin trên báo chí chính thống như Báo Công Thương hoặc những tờ báo có uy tín, hoặc các nền tảng như chongluadao.vn. Không vội vàng sẽ không sập bẫy. Đừng để một phút bất cẩn khiến bạn trả giá bằng tiền bạc, dữ liệu, danh dự và cả sự bực mình không mong muốn.
Xin cảm ơn anh đã chia sẻ!
Ngô Minh Hiếu (Hiếu PC) từng là một hacker. Nhưng giờ đây anh là một chuyên gia nổi tiếng với những nỗ lực bảo vệ cộng đồng trên môi trường internet. Hiện anh góp sức cho Trung tâm Giám sát an toàn không gian mạng quốc gia (NCSC) và hiện là Giám đốc dự án “Chống Lừa Đảo”.
Thanh Thảo