Phát huy hiệu quả đào tạo nghề
Tháng 6/2024, Hội Liên hiệp Phụ nữ (LHPN) huyện Vĩnh Linh (cũ) phối hợp với Trung tâm Giáo dục nghề nghiệp-Giáo dục thường xuyên huyện và Hội LHPN xã Vĩnh Sơn (cũ) tổ chức lớp bồi dưỡng kỹ thuật chế biến mắm tôm cho 30 hội viên phụ nữ. Ngay sau khóa học, chị Hậu là người duy nhất đã nhanh chóng áp dụng kiến thức và kỹ năng đã học vào thực tế sản xuất.
Nhờ sự chịu khó, kỹ lưỡng từ khâu chuẩn bị, sơ chế nguyên liệu, gia vị, cùng với “tay nghề” làm mắm, chị Hậu đã sớm thành công với những mẻ tôm chua đầu tiên. “Tiêu chí của tôi là sản phẩm phải tươi, chất lượng, thơm ngon, hợp khẩu vị người tiêu dùng. Do đó, vừa làm, tôi vừa rút kinh nghiệm, khi sản phẩm được nhiều người trong thôn, xã đánh giá cao mới quyết định bán ra thị trường. Trước đây, thu nhập bấp bênh, chủ yếu dựa vào vài sào ruộng. Từ khi sản xuất tôm chua, tôi có công việc ổn định hơn, tạo điều kiện cho các con ăn học, trang trải sinh hoạt phí trong nhà”, chị Hậu chia sẻ.
Chị Hậu phối trộn nguyên liệu làm tôm chua - Ảnh: K.S
Để chế biến tôm chua, chị Hậu đặt mua tôm tươi ngay trên địa bàn xã, cùng với các loại gia vị tươi ngon, bảo đảm nguồn gốc như riềng, ớt, tỏi, đường, muối, bột ngọt. Theo chị Hậu, quá trình làm mắm quan trọng nhất là khâu chọn và sơ chế tôm. Tôm phải còn sống khỏe, được rửa sạch, bỏ đầu, rút chỉ trên thân. Sau khi làm ráo nước, tôm được ngâm với rượu trắng khoảng hơn 30 phút để khử tanh.
Tiếp đó, vớt tôm, để thật ráo nước; cho gia vị đã được sơ chế vào trộn đều với tôm, tùy theo lượng tôm nhiều hay ít mà tỉ lệ gia vị tương xứng. Cuối cùng, tôm được cho vào lọ thủy tinh hoặc hộp nhựa lót nilon, cột chặt bao nilon trong hộp, đậy nắp kín, ủ ở nhiệt độ phòng, sau 7 ngày có thể sử dụng.
Bình quân mỗi tháng, chị Hậu chế biến khoảng 1 tạ tôm tươi làm nguyên liệu. Cứ mỗi kg tôm tươi sau sơ chế, chị làm được 3 hộp tôm chua loại 5-6 lạng, với giá bán 100 nghìn đồng/hộp. Trừ chi phí, mô hình mang lại thu nhập đều đặn cho chị từ 5-7 triệu đồng/tháng. Đặc biệt, chị còn tạo việc làm thời vụ cho 4 hội viên phụ nữ trong thôn với thu nhập từ 200-300 nghìn đồng/người/ngày.
Vào cao điểm Tết Nguyên đán năm 2025, để đáp ứng nhu cầu của khách hàng, chị đã sử dụng 3 tạ tôm tươi làm nguyên liệu chế biến mắm nên thu nhập của chị và người lao động tăng gấp 2-3 lần ngày thường.
Hướng đến sản phẩm OCOP
Xã Vĩnh Thủy mới được thành lập trên cơ sở hợp nhất từ 3 xã: Vĩnh Lâm, Vĩnh Sơn và Vĩnh Thủy. Toàn xã có gần 200ha tôm. Trong đó, xã Vĩnh Sơn (cũ) có 172ha, là “vựa” tôm nuôi lớn tại địa phương. Đây là nguồn nguyên liệu tại chỗ dồi dào để chị Hậu phát triển tốt mô hình chế biến tôm chua. Tuy nhiên, do chưa có điều kiện đầu tư cơ sở sản xuất bài bản, nên chị vẫn sản xuất theo kiểu thủ công, nhỏ lẻ, chưa có khu sản xuất riêng. Sản phẩm cũng chưa có thương hiệu, chủ yếu bán qua các trang mạng xã hội cá nhân.
“Thời gian tới, tôi phấn đấu mở rộng cơ sở sản xuất, chế biến khoảng 2 tạ tôm tươi/tháng nên mong muốn được chính quyền địa phương và các ngành chức năng hỗ trợ về thủ tục công nhận sản phẩm an toàn vệ sinh thực phẩm, đăng ký nhãn mác, vốn vay ưu đãi để đầu tư phát triển mô hình”, chị Hậu đề nghị.
Sản phẩm tôm chua Vĩnh Sơn nổi bật nhờ quy trình chế biến sạch sẽ, bảo đảm độ tươi ngon, giòn của tôm. Độ chua được cân chỉnh chuẩn, tạo nên hương vị đặc sắc, khác biệt, màu sắc đẹp mắt. Dù chỉ mới sản xuất hơn 1 năm, sản phẩm đã thu hút lượng lớn khách hàng trong và ngoài tỉnh, nhiều thời điểm cung không đủ cầu.
Mô hình của chị Hậu đã khai thác hiệu quả nguồn nguyên liệu sẵn có, tạo ra sản phẩm có giá trị, là tiền đề để nhiều phụ nữ trong thôn học hỏi, nhân rộng mô hình và cùng nhau phát triển kinh tế.
Phó Chủ tịch UBND xã Vĩnh Thủy Võ Duy Hoài cho biết: “Sau sáp nhập, xã Vĩnh Thủy có rất nhiều mô hình kinh tế tiềm năng, trong đó có mô hình chế biến tôm chua của chị Hậu. Qua phối hợp kiểm tra thực tế, xã đánh giá sản phẩm rất tốt từ khâu thu mua nguyên liệu đến chế biến thành phẩm. Xã sẽ hỗ trợ chị làm thủ tục đăng ký chứng nhận vệ sinh an toàn thực phẩm, bao bì, nhãn mác để hướng tới mở rộng quy mô sản xuất và hướng đến xây dựng sản phẩm OCOP.
Đồng thời đề xuất tỉnh hỗ trợ nguồn vốn khuyến công giúp mô hình phát triển quy mô lớn hơn, tạo đầu ra ổn định cho sản phẩm, góp phần giải quyết việc làm cho lao động ở địa phương”.
Kô Kăn Sương