Thực hiện Chỉ thị số 08-CT/TU ngày 23-5-2022 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về tăng cường sự lãnh đạo của cấp ủy các cấp về Cuộc vận động “Làm thay đổi nếp nghĩ, cách làm trong đồng bào dân tộc thiểu số để từng bước vươn lên thoát nghèo bền vững”,3 năm qua, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh và các tổ chức chính trị-xã hội các cấp đã tập trung khảo sát, xây dựng 698 mô hình.
Nhờ được tuyên truyền vận động, người dân vùng đồng bào dân tộc thiểu số từng bước thay đổi nếp nghĩ, cách làm, vươn lên làm giàu. Ảnh: Hà Duy
Bà Nay H’Moan-Chủ tịch Hội Liên hiệp phụ nữ xã Ia Sao (huyện Phú Thiện) chia sẻ: “Hội hiện có 890 hội viên, trong đó, nhiều gia đình hội viên còn khó khăn do trình độ sản xuất lạc hậu và chưa biết tiết kiệm. Để giúp chị em ổn định kinh tế, từng bước vươn lên thoát nghèo, Hội đã triển khai nhiều mô hình, trong đó có việc thành lập Câu lạc bộ Phụ nữ dân tộc thiểu số tiết kiệm 5-10 triệu đồng tại buôn Khăn. Câu lạc bộ có 15 thành viên. Câu lạc bộ này giúp chị em hình thành thói quen quản lý chi tiêu, phấn đấu mỗi ngày tiết kiệm ít nhất 10.000 đồng. Từ đó, mỗi tháng các chị em sẽ tiết kiệm từ 300.000 đồng trở lên. Nhờ mô hình này đã hỗ trợ chị em đầu tư phát triển kinh tế và chăm lo cho con cái”.
Xã Glar (huyện Đak Đoa) có 9 thôn với gần 2.430 hộ dân, 9.850 nhân khẩu, đồng bào dân tộc thiểu số chiếm 98% dân số toàn xã. Ông Bùi Quang Thoại-Phó Chủ tịch UBND xã Glar cho biết: “Với sự tích cực tuyên truyền, vận động, hiện nay, khoảng 90% số hộ gia đình trên địa bàn xã đã thực hiện cải tạo vườn, chỉnh trang cổng ngõ; 100% hộ được sử dụng nước hợp vệ sinh; hơn 70% hộ có nhà tiêu, nhà tắm, bể chứa nước sinh hoạt hợp vệ sinh và đảm bảo 3 sạch. Hàng năm, xã hợp đồng với đơn vị thu gom tiêu hủy các loại bao bì thuốc bảo vệ thực vật và vỏ các loại hóa chất độc hại. Ở khu vực công cộng, cán bộ và người dân của xã tổ chức dọn vệ sinh trung bình 2 lần/tuần, cắt tỉa cây xanh trước nhà một cách gọn gàng để không ảnh hưởng đến mỹ quan cũng như giao thông”.
Dải phân cách rực rỡ hoa giấy ngay tại trung tâm xã Glar (huyện Đak Đoa). Ảnh: Hà Duy
Có thể thấy, trong 3 năm qua, nhiều tổ chức, hội, đoàn thể đã phát huy hiệu quả các nguồn lực ưu tiên hướng đến giải quyết các nhu cầu cấp thiết về nhà ở, đất sản xuất, nước sinh hoạt, điện chiếu sáng, dịch vụ xã hội cơ bản, cơ sở hạ tầng thiết yếu, y tế, giáo dục, đào tạo nghề... góp phần nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của đồng bào dân tộc thiểu số. Đơn cử như Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh lồng ghép việc thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững gắn với việc thực hiện Cuộc vận động thông qua dự án phát triển chăn nuôi bò cái sinh sản tại xã Đăk Trôi (huyện Mang Yang);tuyên truyền, vận động nhân dân tham gia hiến 587.721,6 m2 và 132.754 ngày công lao động để làm đường giao thông nông thôn, kiên cố hóa kênh mương nội đồng...
Trong 3 năm (2022-2024), Gia Lai có 3 mô hình liên quan đến bảo vệ môi trường được xây dựng, gồm: “Khu dân cư tự quản bảo vệ môi trường” tại xã Hà Bầu (huyện Đak Đoa), “Hội thánh Plei Marin tham gia bảo vệ môi trường và ứng phó với biển đổi khí hậu” tại thôn Plei Marin 3-xã Ia Mrơn (huyện Ia Pa); “Chi hội Tin lành Plei Kon Chrah tham gia bảo vệ môi trường và ứng phó với biển đổi khí hậu” tại làng Kon Chrah-xã Hra (huyện Mang Yang). Đồng thời cũng xây dựng được 3 mô hình liên quan đến an toàn giao thông, gồm: “Đảm bảo trật tự, an toàn giao thông” tại xã Kon Thụp (huyện Mang Yang), xã Ia Piar (huyện Phú Thiện), xã Biển Hồ (thành phố Pleiku).
Hội Nông dân tỉnh tổ vận động hội viên, nông dân đóng góp 82.200 ngày công, gần 24 tỷ đồng, hiến gần 149.600 m2 đất làm đường giao thông nông thôn, sửa chữa, nạo vét gần 1.200 km đường giao thông nông thôn, kênh mương nội đồng, 310 cầu, cống, trồng được 386.972 cây xanh các loại. Liên đoàn Lao động tỉnh hỗ trợ xây dựng 13 nhà vệ sinh cho các hộ gia đình người dân tộc thiểu số trong chương trình xây dựng nông thôn mới, quyên góp, hỗ trợ 3.946 cuốn sách, vở, 1.098 áo học sinh và đồ dùng học tập; Hội Liên hiệp Phụ nữ tỉnh với mô hình “Phụ nữ đổi công giúp nhau phát triển kinh tế”, câu lạc bộ “Phụ nữ nói không với tín dụng đen”, “Phụ nữ dân tộc thiểu số tiết kiệm 5-10 triệu đồng”; Tỉnh Đoàn với các mô hình “Làng thanh niên 2 không, 2 có”, “Phát triển kinh tế cho thanh niên đồng bào dân tộc thiểu số”…
Cũng thông qua Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế-xã hội và miền núi, giai đoạn 2022-2024, huyện Mang Yang đã phân bổ 199.100 triệu đồng để thực hiện 10 dự án, tiểu dự án; đầu tư 20 công trình giao thông, 7 nhà sinh hoạt cộng đồng, 4 công trình trường học, 01 công trình giếng khoan. Nhiều tuyến đường liên xã được triển khai (gồm: đường từ xã Đăk Trôi đi trung tâm xã Đê Ar với tổng chiều dài 3.225,27 m; đường từ làng Đê Rơn đi trung tâm xã Đăk Djrăng tổng chiều dài tuyến 1,825 km; nâng cấp, sửa chữa đường liên xã Kon Thụp-Đê Ar-Đăk Trôi tổng chiều dài tuyến 14 km; đường liên xã Đăk Ta Ley-Đắk Yă với chiều dài 3,2 km. Hỗ trợ 251 căn nhà; đất ở cho 14 hộ; đất sản xuất cho 45 hộ; chuyển đổi nghề cho 481 hộ; nước sinh hoạt phân tán là 753 hộ...
Con đường sạch, đẹp tại làng Bông Phrao (xã An Phú, TP. Pleiku). Ảnh: Hà Duy
Từ những kết quả trên cho thấy, chương trình đã góp phần thay đổi diện mạo của nhiều làng đồng bào dân tộc thiểu số; bản sắc văn hóa và các phong tục tập quán tốt đẹp được gìn giữ và phát huy, vệ sinh môi trường ngày càng được cải thiện, an ninh trật tự, an toàn xã hội cơ bản được giữ vững. Kết quả rà soát hộ nghèo, hộ cận nghèo theo chuẩn nghèo đa chiều giai đoạn 2022-2025, toàn tỉnh đã giảm được 13.070 hộ nghèo trong đồng bào dân tộc thiểu số với 8,6% (bình quân giảm 4,3%/năm, vượt mục tiêu đề ra tại Kế hoạch số 47-KH/TU ngày 21-10-2021 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về thực hiện Chỉ thị số 05-CT/TW, ngày 23-6-2021 của Ban Bí thư về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác giảm nghèo bền vững đến năm 2030: giảm tỷ lệ hộ nghèo trong đồng bào dân tộc thiểu số 3%/năm theo chuẩn nghèo đa chiều giai đoạn 2022-2025).
HÀ DUY