Hình thành cửa ngõ hàng không thế hệ mới của miền Bắc

5 giờ trướcBài gốc

Làm rõ tính cấp thiết, tầm nhìn chiến lược và phương án tổ chức thực hiện

Báo cáo tiếp thu giải trình, Bộ trưởng Bộ Xây dựng Trần Hồng Minh cho biết, Chính phủ đã tiếp thu, giải trình đầy đủ các ý kiến của đại biểu Quốc hội tại thảo luận Tổ và Hội trường, đồng thời tổng hợp các khuyến nghị từ Ủy ban Kinh tế và Tài chính Quốc hội để hoàn thiện hồ sơ trình Quốc hội phê chuẩn. Nội dung giải trình nhấn mạnh sự cần thiết phải đầu tư một cảng hàng không quốc tế mới ở miền Bắc trong bối cảnh tăng trưởng mạnh của công nghiệp, dịch vụ và đô thị trong khu vực, đặc biệt là Bắc Ninh - trung tâm công nghệ cao, sản xuất điện tử và công nghiệp hỗ trợ của cả nước.

Chính phủ nêu rõ, Gia Bình được định hướng trở thành cảng hàng không thế hệ mới, thông minh, xanh và bền vững, đạt chuẩn quốc tế 5 sao, với mục tiêu nằm trong nhóm 10 sân bay hàng đầu thế giới theo đánh giá của Skytrax. Đây không chỉ là một cơ sở vận tải hàng không, mà còn là hạt nhân phát triển của chuỗi dịch vụ logistics, thương mại và công nghiệp hàng không, hướng tới vai trò cửa ngõ giao thương quốc tế của miền Bắc. Việc lựa chọn Bắc Ninh - trung tâm kết nối của vùng thủ đô và tam giác công nghiệp Bắc Ninh - Bắc Giang - Hải Dương - đặt ra những kỳ vọng lớn về khả năng tạo động lực tăng trưởng mới cho toàn vùng.

Trong phần giải trình, Chính phủ đặc biệt nhấn mạnh vai trò lưỡng dụng của sân bay Gia Bình. Dự án phục vụ hành khách và hàng hóa dân dụng, cùng với đó bảo đảm nhiệm vụ quốc phòng - an ninh, đồng thời đáp ứng yêu cầu đối ngoại quan trọng, trong đó có Hội nghị Cấp cao APEC năm 2027. Tiến độ dự án được chia thành 2 giai đoạn, trong đó Giai đoạn 1.1 (2025-2027) tập trung hoàn thành các hạng mục phục vụ APEC và Giai đoạn 1.2 (2026-2030) hoàn chỉnh toàn bộ hạ tầng giai đoạn đầu để đạt công suất thiết kế 30 triệu hành khách mỗi năm.

Việc thu hồi 1.884,93 ha đất, bao gồm 922,25 ha đất lúa 2 vụ, được thực hiện một lần theo quy mô quy hoạch, bảo đảm đồng bộ và tránh kéo dài thời gian giải phóng mặt bằng. Chính phủ cho biết, trách nhiệm của UBND tỉnh Bắc Ninh trong bồi thường, hỗ trợ và tái định cư sẽ được đặt ra rõ ràng, với yêu cầu bảo đảm sinh kế, ổn định đời sống người dân, tuân thủ đầy đủ quy định về đất đai.

Ngoài ra, Chính phủ cũng tiếp thu các ý kiến liên quan đến việc di chuyển di tích lịch sử - văn hóa trong phạm vi triển khai dự án. Nghị quyết cho phép UBND tỉnh Bắc Ninh chủ động quyết định phương án di dời khi cần thiết, bảo đảm tối đa giá trị di sản, đồng thời thực hiện minh bạch, có sự tham vấn cộng đồng. Đây là một trong những điểm nhạy cảm được Chính phủ lý giải thuyết phục, thể hiện sự hài hòa giữa yêu cầu bảo tồn và phát triển.

Về phương án vốn, Chính phủ khẳng định, dự án có tổng mức đầu tư 196.378 tỷ đồng, yêu cầu nhà đầu tư phải có tối thiểu 15% vốn chủ sở hữu để bảo đảm khả năng tài chính. Dự án sẽ lựa chọn nhà đầu tư theo cơ chế đặc thù quy định tại Nghị quyết 03/2025/NQ-CP, qua đó huy động tối đa nguồn lực xã hội và giảm áp lực lên đầu tư công. Quá trình lựa chọn được yêu cầu bảo đảm cạnh tranh, công khai, minh bạch, đáp ứng năng lực quản lý và vận hành một sân bay quốc tế quy mô lớn.

Chính phủ đã chuẩn bị kỹ lưỡng, đánh giá toàn diện tác động kinh tế - xã hội, môi trường, quốc phòng - an ninh và tính kết nối của dự án trong mạng lưới hạ tầng quốc gia. Các lập luận đều làm rõ tính cấp thiết của dự án, phù hợp với quy hoạch phát triển kết cấu hạ tầng giao thông, chiến lược phát triển hàng không và yêu cầu nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia.

Chính phủ đặc biệt nhấn mạnh vai trò lưỡng dụng của sân bay Gia Bình

Tầm nhìn chiến lược, định hình vị thế mới cho hàng không Việt Nam

Nghị quyết được Quốc hội thông qua xác định rõ mục tiêu xây dựng Cảng hàng không quốc tế Gia Bình đạt cấp 4F theo ICAO, với mục tiêu trở thành một trong những sân bay hiện đại nhất châu Á - Thái Bình Dương. Dự án được bố trí tại các xã Gia Bình, Lương Tài, Nhân Thắng và Lâm Thao của tỉnh Bắc Ninh - khu vực có vị trí chiến lược về kết nối vùng.

Về quy mô khai thác, nghị quyết nhấn mạnh công suất 30 triệu hành khách và 1,6 triệu tấn hàng hóa/năm vào năm 2030, được nâng lên 50 triệu hành khách và 2,5 triệu tấn hàng hóa/năm vào năm 2050. Đây là những thông số cho thấy tầm nhìn dài hạn và khát vọng xây dựng một trung tâm trung chuyển hành khách - hàng hóa quy mô lớn của miền Bắc, đóng góp vào vị thế cạnh tranh của ngành hàng không Việt Nam.

Dự án có thời hạn hoạt động 70 năm, thể hiện sự ổn định và bền vững của mô hình đầu tư. Quy định này cũng phù hợp với yêu cầu thu hồi vốn đối với một dự án có tổng mức đầu tư gần 200.000 tỷ đồng và đòi hỏi thời gian vận hành dài để phát huy hiệu quả kinh tế - xã hội.

Nghị quyết đồng thời quy định rõ trách nhiệm của Chính phủ trong chỉ đạo triển khai dự án, bảo đảm đúng mục tiêu, tiến độ và tính minh bạch. UBND tỉnh Bắc Ninh được giao trách nhiệm quan trọng trong bồi thường, tái định cư, hỗ trợ người dân và giao đất cho nhà đầu tư. Việc phân định rõ vai trò giữa Chính phủ, địa phương, nhà đầu tư và các cơ quan giám sát của Quốc hội cho thấy cơ chế triển khai dự án được thiết kế chặt chẽ, đồng bộ và phù hợp với yêu cầu quản trị hiện đại.

Một điểm nhấn quan trọng khác là nghị quyết khẳng định trách nhiệm của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức liên quan trong việc vận động nhân dân đồng thuận với chủ trương đầu tư, đồng thời tăng cường giám sát để bảo đảm dự án được triển khai đúng quy định, công khai và minh bạch.

Nhìn tổng thể, các nội dung được Quốc hội thông qua cho thấy dự án Gia Bình không chỉ đáp ứng nhu cầu hiện tại mà còn đặt nền móng cho sự phát triển của mạng lưới cảng hàng không quốc gia trong nhiều thập kỷ tới. Sân bay Gia Bình kỳ vọng trở thành động lực tăng trưởng mới cho vùng kinh tế trọng điểm Bắc Bộ, thúc đẩy mạnh mẽ các hoạt động thương mại, logistics, du lịch và dịch vụ, tạo sức bật mới cho phát triển kinh tế - xã hội của Việt Nam trong giai đoạn 2026-2050.

Trần Hương

Nguồn TBNH : https://thoibaonganhang.vn/hinh-thanh-cua-ngo-hang-khong-the-he-moi-cua-mien-bac-175049.html