Kế hoạch bán mảng điện gia dụng và chiến lược chuyển đổi
Thông tin về việc Hitachi có thể bán đi mảng kinh doanh vốn là biểu tượng của mình - nơi sản xuất tủ lạnh, máy giặt, điều hòa - đã gây chú ý lớn. Mảng kinh doanh này thuộc công ty con Hitachi Global Life Solutions, dù có doanh thu sụt giảm nhẹ trong năm tài chính gần nhất, vẫn ghi nhận lợi nhuận EBITDA tăng 13%, cho thấy hoạt động vận hành vẫn hiệu quả.
Tuy nhiên, trong chiến lược dài hạn của Hitachi, mảng điện gia dụng với biên lợi nhuận thấp và cạnh tranh khốc liệt ngày càng trở nên kém phù hợp. Quyết định này là mảnh ghép cuối cùng trong quá trình tái cấu trúc kéo dài 15 năm, trong đó Hitachi đã lần lượt thoái vốn khỏi các lĩnh vực như sản xuất ổ cứng (HGST), tivi, và nhiều mảng kinh doanh khác.
Mục tiêu của tập đoàn là dồn toàn lực cho các lĩnh vực có giá trị gia tăng cao hơn, bao gồm hạ tầng công nghiệp, phần mềm và trí tuệ nhân tạo. Trọng tâm của chiến lược này là nền tảng Lumada – một hệ sinh thái phần mềm và AI phục vụ cho các doanh nghiệp trong lĩnh vực sản xuất, năng lượng và giao thông thông minh. Chính sự thành công của Lumada đã giúp giá trị vốn hóa của Hitachi tăng hơn ba lần trong giai đoạn 2022-2024, đưa tập đoàn vào nhóm 5 công ty có giá trị lớn nhất Nhật Bản.
Trong danh sách các đối tác tiềm năng có thể mua lại mảng điện gia dụng của Hitachi, các tập đoàn Hàn Quốc như Samsung Electronics và LG Electronics được xem là những ứng viên hàng đầu. Nếu thương vụ thành công, đây sẽ là một bước ngoặt, đánh dấu sự thâm nhập sâu hơn của các thương hiệu Hàn Quốc vào thị trường nội địa Nhật Bản vốn có tính bảo hộ cao.
Bức tranh lớn hơn: Sự tái định vị của ngành điện tử Nhật Bản
Câu chuyện của Hitachi không phải là một trường hợp riêng lẻ, mà nó phản ánh sự vận động của cả nền công nghiệp Nhật Bản. Trong giai đoạn hoàng kim từ thập niên 1960 đến 1990, các thương hiệu Nhật Bản như Sony, Panasonic, Toshiba gần như thống trị thị trường điện tử tiêu dùng toàn cầu.
Tuy nhiên, từ đầu thế kỷ 21, vị thế này dần rơi vào tay các đối thủ đến từ Hàn Quốc và Trung Quốc. Các tập đoàn Nhật Bản, với cơ cấu quản lý có phần bảo thủ, đã chậm chân trong việc đổi mới và thích ứng với thị trường. Trong khi đó, các công ty như Samsung và LG đã đầu tư mạnh mẽ vào công nghệ chip, marketing toàn cầu và xây dựng chuỗi giá trị linh hoạt, qua đó chiếm lĩnh thị phần.
Trước thực tế này, chiến lược công nghiệp của Nhật Bản đã có sự thay đổi lớn. Thay vì cố gắng cạnh tranh trong lĩnh vực sản xuất hàng tiêu dùng, cả chính phủ và các tập đoàn lớn giờ đây tập trung vào việc củng cố vị thế ở các lĩnh vực công nghệ lõi. Chính phủ Nhật Bản đang đầu tư hàng chục tỷ USD để hỗ trợ ngành bán dẫn trong nước, thông qua các dự án như nhà máy chip 2nm của Rapidus hay việc hậu thuẫn cho nhà máy của TSMC tại Kumamoto.
Các công ty Nhật Bản đang chuyển mình sang vai trò của những "người khổng lồ thầm lặng" - không trực tiếp tạo ra sản phẩm cuối cùng, nhưng cung cấp các công nghệ và vật liệu không thể thiếu cho chuỗi cung ứng toàn cầu. Đó là các loại hóa chất đặc chủng, thiết bị sản xuất bán dẫn, cảm biến hình ảnh, và robot công nghiệp.
Từ sản phẩm tiêu dùng đến hạ tầng công nghệ lõi
Hitachi chính là ví dụ điển hình nhất cho sự chuyển dịch này. Từ một thương hiệu quen thuộc trong mọi gia đình, Hitachi giờ đây muốn tên tuổi của mình gắn liền với các hệ thống đường sắt cao tốc, nhà máy điện, trung tâm dữ liệu và các giải pháp đô thị thông minh được vận hành bởi nền tảng Lumada.
Số phận của các biểu tượng khác cũng tương tự. Sharp đã được mua lại bởi Foxconn (Đài Loan), Toshiba phải chia tách thành nhiều công ty nhỏ hơn, còn Panasonic đã rút khỏi mảng smartphone để tập trung vào lĩnh vực pin cho xe điện.
Sự thay đổi này có thể khiến cái tên Hitachi trở nên ít phổ biến hơn với người tiêu dùng cá nhân, nhưng nó lại là một bước đi chiến lược cần thiết để đảm bảo sự tồn tại và phát triển trong một thế giới công nghệ luôn biến đổi. Những gã khổng lồ một thời của Nhật Bản đang tái sinh, không phải với vai trò người tạo ra sản phẩm, mà là người xây dựng nền móng cho thế giới kỹ thuật số tương lai.
Theo: Nikkei Asia, Reuters
Khánh An