Hồ thủy điện Ba Hạ: Nếu không xả lũ, nguy cơ vỡ đập sẽ xảy ra

2 giờ trướcBài gốc

Theo Công ty TNHH MTV Vận hành hệ thống điện và thị trường điện quốc gia (NSMO), Bộ Công Thương, do ảnh hưởng của các đợt mưa lớn kéo dài, số lượng hồ chứa thủy điện phải xả điều tiết tiếp tục duy trì ở mức cao. Tính đến thời điểm này, có 86/122 hồ đang xả (miền Bắc 27 hồ, miền Trung 44 hồ, miền Nam 15 hồ).

Hồ thủy điện được quan tâm nhất hiện nay là Ba Hạ (Đắk Lắk) khi khu vực Nam Trung Bộ - Tây Nguyên trong những ngày qua mưa lớn, khiến hồ liên tục xả lũ.

Thông tin cập nhật từ Cục Kỹ thuật an toàn và Môi trường công nghiệp - Bộ Công Thương cho thấy, vào lúc 11h, mực nước hồ thủy điện Sông Ba Hạ là 105,73 m (so với mực nước dâng bình thường 105 m). Lưu lượng nước về hồ đạt 10.100 m³/s; lưu lượng qua tổ máy 138 m³/s; lưu lượng xả qua tràn 9.200 m³/s; tổng lưu lượng xả xuống hạ du 9.338 m³/s - tương đương 2,52 triệu m³/giờ.

Dù đã giảm xuống nhiều so với chiều qua và sáng sớm nay, song cùng với thời điểm nước trên sông Ba dâng nhanh, việc Công ty Thủy điện Sông Ba Hạ tăng lưu lượng xả lên mức cao nhất từ khi nhà máy vận hành đang khiến lưu lượng đổ về hạ du rất lớn; các khu vực vùng trũng ở Phú Hòa, Đông Hòa, Sơn Hòa bị ngập sâu, giao thông bị chia cắt.

TP Tuy Hòa (Đắk Lắk) bị ngập sâu trong diện rộng. Ảnh: Nhiệt Đới.

Trao đổi với PV Tiền Phong, một chuyên gia Hiệp hội Năng lượng Việt Nam cho biết, việc lưu lượng nước đổ về hồ Sông Ba Hạ trong ngày 19/11 lên tới 14.000 - 17.000 m³/s, lớn hơn 30 lần lưu lượng chạy máy và thậm chí vượt cả mức đỉnh của trận lũ năm 1993, vốn được xem là “đại hồng thủy” tại Đắk Lắk. Cùng lúc, các hồ thượng nguồn đều đầy và buộc phải xả, khiến lượng nước dồn về sông Ba Hạ tăng đột biến trong thời gian rất ngắn, vượt xa khả năng điều tiết của hồ.

Theo quy trình vận hành liên hồ chứa, khi mực nước vượt ngưỡng an toàn, hồ phải xả tương ứng với lưu lượng nước về để bảo đảm an toàn đập. Do đó, việc nhà máy thủy điện Ba Hạ xả tới 16.100 m³/s không phải lựa chọn chủ quan mà là yêu cầu bắt buộc trong tình huống lưu lượng về quá lớn.

“Nước đổ về nhanh. Nếu hồ cố giữ lại, áp lực lên thân đập vượt ngưỡng kỹ thuật và nguy cơ vỡ đập sẽ xảy ra, hậu quả còn thảm khốc hơn nhiều so với xả lũ,” vị chuyên gia nhấn mạnh.

Thủy điện Ba Hạ xả lũ lịch sử trong ngày 19/11.

Theo vị chuyên gia này, thực tế dung tích phòng lũ của hồ sông Ba Hạ chỉ có thể cắt giảm 5-15% đỉnh lũ trong điều kiện bình thường hoàn toàn không đủ để cắt hoặc giữ lại hàng trăm triệu m³ nước đổ về trong vài giờ như ngày 19/11. Như vậy, không thể kỳ vọng hồ chứa “giữ toàn bộ nước lũ” khi thiết kế vốn không phục vụ mục tiêu chống lũ quy mô lớn.

Do đó, để giảm thiệt hại do lũ gây ra, vị chuyên gia Hiệp hội Năng lượng Việt Nam cho rằng, người dân vùng hạ du phải được cảnh báo sớm hơn, trực tiếp hơn và dễ hiểu hơn về khả năng xả lũ, thời gian xả lũ và mức độ lũ sẽ gây ra. Việc triển khai hệ thống cảnh báo tự động bằng còi, tin nhắn đa kênh, bảng điện tử là cần thiết và thường xuyên trong thời kỳ mưa bão.

“Kịch bản lũ cực đoan đang vượt qua mọi bản đồ cảnh báo trước đây, nên cần vận hành quy trình liên hồ chứa động cập nhật theo mưa cực đoan, lũ bất thường và cho phép thay đổi thời điểm tích nước - xả nước theo tình hình thực tế, dựa trên dữ liệu thời gian thực”, vị chuyên gia này cho hay.

Dương Hưng

Nguồn Tiền Phong : https://tienphong.vn/ho-thuy-dien-ba-ha-neu-khong-xa-lu-nguy-co-vo-dap-se-xay-ra-post1797929.tpo