Hỗ trợ pháp lý:'Bệ đỡ' cho doanh nghiệp nhỏ và vừa phát triển

2 giờ trướcBài gốc

Các gói hỗ trợ miễn phí và hệ thống dữ liệu pháp lý ngày càng hoàn thiện không chỉ tháo gỡ vướng mắc kịp thời, mà còn mở ra hướng phát triển bền vững, nhất là trong áp lực chuyển đổi số và cạnh tranh gay gắt.

Doanh nghiệp nhỏ và vừa cần các gói hỗ trợ miễn phí và hệ thống dữ liệu pháp lý hoàn thiện để phát triển bền vững. Trong ảnh: Sản xuất hàng may mặc xuất khẩu tại Công ty cổ phần May Sơn Hà.

Từ nhu cầu hiểu đúng, làm đúng

Khảo sát của Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) cho thấy, chỉ khoảng 25% doanh nghiệp nhỏ và vừa tiếp cận được hỗ trợ pháp lý dù Chương trình hỗ trợ pháp lý cho doanh nghiệp nhỏ và vừa đã triển khai hơn 10 năm.

Nhằm bảo đảm doanh nghiệp “hiểu đúng, làm đúng” pháp luật, từ cuối năm 2025, các bộ, ngành đã tăng tốc tổ chức hàng trăm cuộc tập huấn, đối thoại và phát hành tài liệu về thuế, hóa đơn điện tử, môi trường, đất đai, an toàn thực phẩm, thương mại điện tử, sở hữu trí tuệ… Bộ Công Thương cập nhật tài liệu pháp lý về thương mại điện tử, xuất nhập khẩu, cạnh tranh. Bộ Tài chính tăng hướng dẫn chính sách thuế và xử lý tình huống thường gặp; hỗ trợ trong đăng ký kinh doanh, đầu tư, đấu thầu; nhiều tài liệu được chuẩn hóa dưới dạng video, infographic, sổ tay pháp lý để doanh nghiệp dễ tiếp cận...

Đặc biệt, Bộ Tư pháp đẩy mạnh ứng dụng số. Chánh Văn phòng, Người phát ngôn Bộ Tư pháp Đỗ Xuân Quý cho biết, Bộ Tư pháp đã triển khai nhiều đề án như: “Xây dựng cơ sở dữ liệu lớn về pháp luật”, “Ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong công tác xây dựng, kiểm tra văn bản quy phạm pháp luật” và “Nền tảng số Pháp luật Việt Nam”. Cổng Pháp luật quốc gia vận hành từ tháng 5-2025 đến cuối tháng 11-2025 đã ghi nhận hơn 1.130.556 lượt truy cập; hệ thống AI pháp luật xử lý hàng trăm nghìn lượt hỏi đáp, hỗ trợ người dân và doanh nghiệp tiếp cận thông tin nhanh, chính xác và thân thiện.

Nhờ các mô hình này, số doanh nghiệp tiếp cận hỗ trợ pháp lý tăng mạnh trong năm 2025, đặc biệt là hộ kinh doanh và doanh nghiệp gia đình. Tuy vậy, doanh nghiệp cũng kiến nghị cần bổ sung tài liệu “đo ni đóng giày” theo ngành nghề, tăng đối thoại trực tiếp và làm rõ trách nhiệm giải thích chính sách của từng cơ quan.

Đưa kiến thức pháp luật đến gần doanh nghiệp hơn

Theo Phó Cục trưởng Cục Phổ biến, giáo dục pháp luật và Trợ giúp pháp lý (Bộ Tư pháp) Ngô Quỳnh Hoa, những đề xuất trên được Bộ Tư pháp ghi nhận và đưa vào định hướng chương trình hỗ trợ pháp lý liên ngành cho doanh nghiệp nhỏ và vừa giai đoạn tiếp theo. Trong đó, trọng tâm là phát triển nền tảng hỗ trợ pháp lý số quốc gia, dự kiến tích hợp: Dữ liệu pháp luật theo lĩnh vực, kho hỏi - đáp chuyên ngành, tài liệu tập huấn dạng số.

Chương trình hỗ trợ pháp lý liên ngành giai đoạn 2026-2031 sẽ kế thừa các văn bản trước đó và mở rộng đối tượng sang hộ kinh doanh, hợp tác xã. Điểm nhấn là chuyển từ “truyền đạt kiến thức đại trà” sang “hỗ trợ theo nhu cầu, theo vấn đề và theo ngành nghề”. Các bộ, ngành và địa phương sẽ thường xuyên khảo sát, thu thập phản ánh, phân tích dữ liệu để nhận diện chính xác khó khăn pháp lý của doanh nghiệp.

Những lĩnh vực có thay đổi lớn như đất đai, thuế, đầu tư, lao động, môi trường, tiêu chuẩn chất lượng, thương mại quốc tế và chuyển đổi số sẽ được ưu tiên. Hoạt động hỗ trợ sẽ đi vào chiều sâu, mang tính thực hành cao, tránh dàn trải.

Bên cạnh đó, một nghị định mới thay thế Nghị định số 55/2019/NĐ-CP ngày 24-6-2019 của Chính phủ về hỗ trợ pháp lý cho doanh nghiệp nhỏ và vừa sẽ được ban hành với phạm vi mở rộng và bổ sung đối tượng hộ kinh doanh, hợp tác xã - nhóm chiếm tỷ lệ lớn trong nền kinh tế nhưng ít được tiếp cận hỗ trợ pháp lý bài bản. Chính sách tài chính cho tư vấn pháp luật cũng được sửa đổi theo hướng thực chất. Thông tư thay thế Thông tư số 64/2021/TT-BTC dự kiến nâng định mức chi, bảo đảm tương xứng chất lượng dịch vụ và thu hút đội ngũ luật sư, chuyên gia tham gia mạng lưới tư vấn.

Theo luật gia Lê Quang Vững, quá trình triển khai cho thấy, máy móc không thể thay thế con người. Vì vậy, cùng với ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) trong phổ biến pháp luật, cần chuẩn hóa đội ngũ tư vấn viên. Các cơ quan quản lý phải rà soát năng lực, loại bỏ đơn vị hoạt động kém hiệu quả và tuyển chọn tổ chức, cá nhân có kinh nghiệm thực tiễn, hiểu biết chuyên sâu, có khả năng tư vấn chuyên nghiệp. Điều này đặc biệt quan trọng với doanh nghiệp nhỏ và vừa - nhóm đa số không có bộ phận pháp chế.

Ông Lê Quang Vững nhấn mạnh việc hỗ trợ phải sát từng đối tượng, khu vực. Với hộ kinh doanh và doanh nghiệp siêu nhỏ, việc tư vấn tại chợ, chợ đầu mối hay UBND xã, phường sẽ hiệu quả hơn nhiều so với tổ chức ở các hội trường lớn vì “bà con thấy không gần gũi, ngại đi lại”.

“Nếu có sự hỗ trợ đồng bộ, mạnh mẽ thì chương trình sẽ giúp doanh nghiệp nhỏ và vừa, hộ kinh doanh và hợp tác xã giảm thiểu rủi ro vi phạm pháp luật, tăng năng lực cạnh tranh, nâng cao khả năng gia nhập thị trường và phát triển bền vững”, ông Lê Quang Vững khẳng định.

Hà Phong

Nguồn Hà Nội Mới : https://hanoimoi.vn/ho-tro-phap-ly-be-do-cho-doanh-nghiep-nho-va-vua-phat-trien-725254.html