Hóa đơn điện tử: Hộ kinh doanh mất ăn mất ngủ lo bị phạt

một ngày trướcBài gốc

Ngủ mơ cũng thấy… bị phạt

Từ đầu tháng 6, nhiều tiểu thương, hộ kinh doanh truyền thống bắt đầu cảm nhận được “sức nóng” của Nghị định 70/2025/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung Nghị định 123/2020/NĐ-CP quy định về hóa đơn, chứng từ. Nhiều người lo ngại nếu không chuyển đổi kịp sẽ vừa chịu rủi ro về pháp lý và bị loại khỏi thị trường ngày càng đòi hỏi tính minh bạch.

Chị Nguyễn Thị Hương, một chủ hộ kinh doanh ở phố Tôn Đức Thắng, quận Đống Đa, Hà Nội cho biết, chị đã dùng phần mềm để quản lý bán hàng nội bộ từ lâu, nhân viên cũng thao tác thành thạo. Tuy nhiên, khi áp dụng quy định mới về hóa đơn điện tử, vẫn phải bổ sung phần mềm kế toán, thiết bị và kết nối dữ liệu theo yêu cầu.

Từ 1/1/2026, hình thức thuế khoán sẽ chính thức bị bãi bỏ, các hộ kinh doanh sẽ phải xuất hóa đơn điện tử kết nối với máy tính tiền liên thông với cơ quan thuế (Ảnh minh họa)

“Khi áp dụng quy định mới, đôi khi vẫn phát sinh các lỗi như sai định dạng căn cước công dân, không biết lập hóa đơn điều chỉnh, chưa rõ cách lập biên bản thay thế hóa đơn… nên cũng khá rối và mất thời gian. Tôi chỉ mong thời gian đầu áp dụng, nếu có sai sót thì cơ quan thuế nên hỗ trợ, chứ đừng xử phạt”, chị Hương đề xuất.

Bên cạnh đó, chị Hương cũng lo ngại khi xuất hóa đơn đầy đủ, khả năng doanh thu tính thuế sẽ tăng thêm, liệu cơ quan thuế có truy thu các tháng trước trong năm 2025 đang khoán ở mức thấp hay không.

“Thấy có nhiều trường hợp người nộp thuế chia sẻ việc cơ quan thuế thông báo truy thu số thuế của những năm trước lên đến vài chục, vài trăm triệu, thậm chí cả tỷ đồng nên tôi cũng lo đến “mất ăn mất ngủ” không biết liệu có bị truy thu không”, chị Hương băn khoăn nói.

Tương tự, một tiểu thương kinh doanh thời trang ở Chợ Hôm, quận Hoàn Kiếm, Hà Nội chia sẻ, những ngày đầu, chị phải nhập tay từng dòng cho cả trăm mã hàng. Sau này mới được hướng dẫn cách nhập bằng bảng kê Excel, tuy nhiên, vẫn phải mất thêm bước nhập kho từng mã.

“Xuất hóa đơn sau thì không hủy được, mỗi khi gặp lỗi, nhân viên gọi tổng đài của đơn vị cung cấp phần mềm, nhưng nghe hướng dẫn xong vẫn không hiểu. Trong khi với mỗi tờ hóa đơn sai phạt 4 triệu đồng/tờ, chậm nộp tờ khai 1 tờ phạt 4 triệu đồng, chưa kể không có hóa đơn đầu vào là phạt vì buôn bán hàng hóa không rõ nguồn gốc xuất xứ. Riết rồi tối ngủ tôi cũng nằm mơ bị phạt”, tiểu thương chia sẻ.

Đóng cửa nghe ngóng tình hình

Không trong diện phải chuyển đổi sang xuất hóa đơn điện tử từ máy tính tiền theo Nghị định 70, nhưng ông Nguyễn Văn Định, chủ hộ kinh doanh tạp hóa ở huyện Ninh Giang, tỉnh Hải Dương cho biết, vì quá lo lắng, ông đã tạm đóng cửa ngừng bán hàng từ đầu tháng 6.

“Cửa hàng ở gần nhà tôi bị cơ quan chức năng tới kiểm tra, do không đủ giấy tờ chứng minh nguồn gốc xuất xứ hàng hóa nên họ bị phạt, thậm chí bị tịch thu hàng hóa. Cửa hàng tôi bán tạp hóa, hàng hóa rất đa dạng, có loại là của công ty, có hàng nhập từ đại lý, có cái thì mua trực tiếp của dân nên không có hóa đơn đầu vào, tôi cũng không biết phải chứng minh nguồn gốc như thế nào nên tôi đành tạm thời đóng cửa để nghe ngóng tình hình”, ông Định nói.

Những ngày gần đây, nhiều hộ kinh doanh phải tạm đóng cửa, không phải vì thiếu khách, mà để đối phó với chính sách thuế mới và yêu cầu bắt buộc về hóa đơn điện tử.

Đồng tình với chính sách thuế mới của nhà nước, ông Định cho rằng, đây là chính sách đúng, tuy nhiên, cần có thời gian để người dân có thể thích nghi và tiếp cận được, đặc biệt là với những người lớn tuổi đang bị tụt hậu về công nghệ hay những người ở khu vực nông thôn, vùng sâu, vùng xa.

“Cách đây 2 năm, tôi đã từng đầu tư 50 triệu để mua hệ thống máy tính tiền nhưng do vợ chồng tôi đều đã có tuổi, tiếp cận công nghệ rất khó khăn nên cuối cùng không sử dụng được, hệ thống bỏ không. Tới đây, khi xóa bỏ hoàn toàn thuế khoán, phải xuất hóa đơn điện tử từ máy tính tiền, quản lý hóa đơn đầu vào – đầu ra, chúng tôi cũng không biết sẽ phải thực hiện như thế nào, nếu thuê kế toán thì hết lãi, thậm chí là lỗ, mà nếu tự làm chỉ sợ thao tác sai hay thiếu sót rồi bị phạt, chả bõ”, ông Định chia sẻ.

Tránh sử dụng hình thức xử phạt quá cứng nhắc

Trao đổi với phóng viên Báo điện tử Tiếng nói Việt Nam về vấn đề này, TS. Nguyễn Đức Độ, Phó Viện trưởng Viện Kinh tế tài chính (Học viện Tài chính) khẳng định, việc xóa bỏ thuế khoán là chính sách đúng và phù hợp với xu hướng chung, tuy nhiên, chính sách mới cần có thời gian chuẩn bị, triển khai và cũng cần có thời gian để các cá nhân, hộ kinh doanh thích nghi.

“Đối với hàng tồn kho, có thể cho vài ba tháng để hộ kinh doanh kê khai, chuyển giao, giải phóng hàng tồn. Hoặc cơ quan thuế có thể có báo cáo lên cấp trên, có thể cho vài ba tháng để hộ kinh doanh sắp xếp, thậm chí tiêu thụ hết nguyên liệu đã mua vào”, ông Độ đề xuất.

Theo ông Độ, để tiến tới nền kinh tế công khai minh bạch thì bắt buộc phải làm rõ về nguồn gốc hàng hóa, hóa đơn đầu vào, tuy nhiên, giai đoạn đầu triển khai sẽ tạo khó khăn cho cả hộ kinh doanh lẫn cơ quan quản lý, do đó, cần có sự linh hoạt trong triển khai và có độ trễ trong triển khai chính sách.

“Trước mắt, nên tuyên truyền, sau này khi đi vào guồng rồi mà còn sai phạm mới xử phạt", ông Độ nêu ý kiến.

Đồng tình với quan điểm này, TS. Nguyễn Quốc Việt, Trường Đại học Kinh tế, Đại học Quốc gia Hà Nội cũng cho rằng, cần có thời gian để cả cơ quan quản lý lẫn hộ kinh doanh làm quen với chính sách mới. Giai đoạn đầu, các cơ quan nhà nước, bao gồm cơ quan thuế cũng như chính quyền địa phương cần có sự uyển chuyển trong thực hiện. Đồng thời, nên có thời gian hướng dẫn, hỗ trợ hộ kinh doanh làm quen, tránh áp đặt và đặc biệt tránh sử dụng hình thức xử phạt quá cứng nhắc. Bởi, việc kéo các hộ kinh doanh từ vùng “xám” ra khu vực minh bạch cần được thực hiện trên tinh thần hỗ trợ, phục vụ chứ không chỉ là cưỡng chế.

“Nếu cứng nhắc, sẽ chỉ khiến cho các hộ, cá nhân kinh doanh chuyển hẳn sang hoạt động phi chính thức hoặc có những phản ứng không đáng có. Như vậy, mục tiêu đề ra lại không đạt được và môi trường kinh doanh cũng không được cải thiện, hoạt động quản lý thuế cũng khó thực thi hiệu quả”, TS. Nguyễn Quốc Việt bày tỏ.

Cẩm Tú/VOV.VN

Nguồn VOV : https://vov.vn/kinh-te/hoa-don-dien-tu-ho-kinh-doanh-mat-an-mat-ngu-lo-bi-phat-post1206982.vov