Họa sĩ Lê Đức Tùng và sự dịch chuyển tinh tế của sơn mài đương đại

3 giờ trướcBài gốc

Giữ lửa truyền thống trong đương đại

Thuộc thế hệ nghệ sĩ trẻ trưởng thành trong giai đoạn nghệ thuật Việt Nam chuyển mình mạnh mẽ giữa truyền thống và đương đại, Lê Đức Tùng đã dành nhiều năm thử nghiệm, chắt lọc và tìm kiếm tiếng nói riêng.

Họa sĩ Lê Đức Tùng

Anh từng sáng tác trên nhiều chất liệu khác nhau, song cuối cùng chọn gắn bó trọn vẹn với sơn mài – một chất liệu truyền thống giàu bản sắc nhưng cũng đầy thử thách, đòi hỏi sự kiên nhẫn, tỉ mỉ và tâm hồn bền bỉ.

Với anh, sơn mài không chỉ là chất liệu tạo hình mà còn là nơi lưu giữ cảm xúc, ký ức và tâm hồn Việt.

Anh từng chia sẻ: “Với tôi, tác phẩm không phải để trưng diện hay làm sang, mà đó chính là thẩm mỹ sống, là sự đồng điệu giữa nghệ sĩ và người thưởng thức nghệ thuật. Nghệ thuật có nhiều bối cảnh, nhiều góc nhìn, và là phương thuốc hữu hiệu giúp con người xoa dịu nỗi đau, thoát khỏi thực tại đầy tính cạnh tranh”.

Tác phẩm “Sự khởi đầu của nền văn minh”

Trong hành trình nghệ thuật của mình, hai triển lãm gần đây nhất của Lê Đức Tùng đã để lại dấu ấn đậm nét.

Năm 2021, anh tham dự Triển lãm Hoàn Kiếm – 60 năm một tình yêu, với tác phẩm Hoài niệm đạt giải Nhì.

Cùng năm đó, anh gây tiếng vang lớn với triển lãm cá nhân Mùa hy vọng tại Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam – nơi anh giới thiệu 35 tác phẩm sơn mài xoay quanh chủ đề thiên nhiên, tĩnh vật, hoa và những giá trị văn hóa truyền thống được thể hiện trong góc nhìn đương đại.

Tác phẩm "Hoài niệm"

Triển lãm ra đời trong bối cảnh dịch bệnh toàn cầu – khi cả thế giới rơi vào mỏi mệt và hoang mang – đã mang đến cảm xúc lạc quan, nhân văn và tích cực. Những gam màu sơn mài ấm áp trong Mùa hy vọng như ngọn lửa sưởi ấm lòng người, gợi mở niềm tin vào những điều tốt đẹp.

Với kỹ thuật sơn mài truyền thống kết hợp tư duy đương đại, Lê Đức Tùng đã khẳng định đóng góp đáng kể cho nghệ thuật Việt Nam hôm nay. Anh không chạy theo xu hướng mà kiên trì xây dựng tiếng nói riêng, tìm cho mình con đường sáng tạo bền vững và độc lập.

Những tác phẩm tiêu biểu của anh cho thấy chiều sâu văn hóa và tinh thần Việt rõ rệt.

Hào khí lấy hình tượng cây tre – biểu tượng của dân tộc Việt Nam – làm trung tâm. Cây tre vừa quật cường, kiên định, vừa mềm mại, khôn khéo, tượng trưng cho tinh thần đoàn kết và bản lĩnh dân tộc.

Trong tranh còn xuất hiện hoa văn thời Trần, gợi nên khí phách dân tộc và khát vọng hướng tới tương lai.

Sự khởi đầu của nền văn minh là bản trường ca lịch sử qua hình ảnh trống đồng Đông Sơn, bản đồ Việt Nam, hoa văn thời Trần và chim Lạc bay ra Biển Đông – biểu tượng cho sự tiếp nối và mở rộng không gian văn hóa Việt.

Hồn Việt II khẳng định sự kế thừa truyền thống, tái hiện hình ảnh gốm hoa nâu thời Lý – Trần, đầu rồng ẩn hiện trong hậu cảnh, cùng bắp sen khô và chân nến – biểu tượng cho sự no đủ và bền bỉ.

Hoài niệm lại đưa người xem trở về với truyền thuyết vua Lê Lợi trả gươm cho Thần Kim Quy trên Hồ Gươm – ký ức văn hóa ngàn đời của Thăng Long – Hà Nội.

Đời sống người dân Đồng bằng Bắc Bộ xưa qua tranh sơn mài

VHO - Sau hơn 30 năm gắn bó với hội họa, họa sĩ Nguyễn Thanh Hải phối hợp cùng SANN - The House of Art tổ chức triển lãm tranh sơn mài mang tên “Sắc xuân”. Triển lãm đang diễn ra tại Nhà trưng bày triển lãm TP.HCM đến hết tháng 2.2025.

Lê Đức Tùng trung thành với sơn ta truyền thống nhưng không bó mình trong khuôn khổ cổ điển. Anh nỗ lực đưa sơn mài “bước vào đời sống thực” bằng tinh thần trẻ trung, hiện đại. Trong tranh anh, các lớp lang, mảng màu và đường nét được xử lý tỉ mỉ, tạo nên hiệu ứng thị giác vừa trầm mặc, vừa trong sáng.

Đó là sự dịch chuyển tinh tế – nhẹ nhàng mà quyết liệt – của một nghệ sĩ trẻ khát khao làm mới nghệ thuật Việt.

Với anh, nghệ thuật không chỉ là hình ảnh, mà là cảm xúc, là liệu pháp chữa lành tâm hồn. Tinh thần nhân văn ấy khiến tranh của Lê Đức Tùng luôn đồng điệu với người thưởng ngoạn.

Một gương mặt đầy triển vọng

Ở tuổi ngoài 38, Lê Đức Tùng đã khẳng định vị thế của mình như một gương mặt trẻ giàu triển vọng của hội họa sơn mài Việt Nam. Anh vừa là giảng viên tâm huyết, vừa là nghệ sĩ không ngừng tìm tòi, đổi mới.

Tác phẩm “Hào khí”

Con đường của anh là sự kết hợp giữa bản lĩnh cá nhân và khát vọng sáng tạo, giữa “Hồn Việt” truyền thống và hơi thở đương đại. Anh chứng minh rằng truyền thống không bất biến – khi được thổi vào tinh thần mới, nó có thể mở ra những chân trời sáng tạo rộng lớn, góp phần làm mới diện mạo hội họa Việt Nam hôm nay.

Điều khiến anh khác biệt chính là sự kiên trì với con đường riêng: không ồn ào, không chạy theo trào lưu, mà âm thầm mài giũa để tạo nên một tiếng nói nghệ thuật chân thành. Tranh của anh vừa giữ được tinh thần dân tộc, vừa đủ trẻ trung để kết nối với công chúng đương đại.

Nghệ thuật của Lê Đức Tùng là minh chứng sống động rằng: truyền thống có thể tái sinh, đổi mới khi được tiếp sức bằng tinh thần sáng tạo đương đại, mở ra những chân trời biểu đạt mới cho sơn mài Việt, góp phần khẳng định vị thế của thế hệ nghệ sĩ trẻ trong bối cảnh hội nhập toàn cầu.

Lê Đức Tùng sinh ngày 4 tháng 3 năm 1988. Là Thạc sĩ Hội họa tại Trường Đại học Mỹ thuật Việt Nam, hiện anh là giảng viên Khoa Thiết kế đồ họa – Trường Đại học Sư phạm Nghệ thuật Trung ương. Trong gần hai thập niên hoạt động nghệ thuật, Lê Đức Tùng đã tham gia nhiều triển lãm trong và ngoài nước: Triển lãm cá nhân “Mùa hi vọng” (2021); Triển lãm mỹ thuật toàn quốc 2015–2020; “Hà Nội – những sắc hoa và quốc hoa các nước ASEAN” (2020); “Những gương mặt điển hình của VietArtNow”, Đại lễ Phật giáo Vesak (2019); Việt Nam – Ấn Độ (2018); “Island of the Mind” (2017); “Tiếp nối” tại Blue Gallery (2016); “Young Asian” (2013); “Face to face” (2012); và Festival Mỹ thuật trẻ toàn quốc (2011)…

LÂM TƯỜNG

Nguồn Văn hóa : http://baovanhoa.vn/nghe-thuat/hoa-si-le-duc-tung-va-su-dich-chuyen-tinh-te-cua-son-mai-duong-dai-175738.html