1. Tác dụng của hoài sơn
Nội dung
1. Tác dụng của hoài sơn
2. Tác dụng của thịt bò
3. Cách chế biến hoài sơn xào thịt bò
Hoài sơn là một vị thuốc được dùng phổ biến trong Đông y, xuất hiện trong nhiều bài thuốc quan trọng. Hoài sơn có vị ngọt, tính bình, quy kinh tỳ, phế, thận. Vị thuốc này có các tác dụng kiện tỳ ích khí, dưỡng vị sinh tân, bổ thận cố tinh, thu liễm chỉ tả.
Trong Đông y, hoài sơn thường được sử dụng trong điều trị các chứng:
Tỳ hư tiêu hóa kém, gây ra ăn kém, hay đầy bụng, người mệt mỏi, đi ngoài phân lỏng nát.
Tiêu khát với biểu hiện khát nhiều, ăn nhiều, gầy sút.
Di tinh, hoạt tinh.
Tiểu tiện nhiều lần.
Nhiều nghiên cứu hiện đại cũng chỉ ra trong Hoài sơn có chứa nhiều dưỡng chất tốt cho cơ thể như tinh bột với hàm lượng cao, lại dễ tiêu hóa; protein; chất xơ; vitamin, đặc biệt là vitamin C, B1, B2; khoáng chất như kali, canxi, kẽm, sắt, mangan. Ngoài ra hoài sơn cũng chứa các hoạt chất sinh học như allantoin, saponin steroid, mucopolysaccharide, polyphenol, diosgenin.
Hoài sơn có tác dụng kiện tỳ dưỡng vị, tiêu trừ khí khô táo của mùa thu.
Các nghiên cứu cũng chỉ ra nhiều tác dụng tốt cho sức khỏe của Hoài sơn như:
Hỗ trợ tiêu hóa, bảo vệ đường ruột: Chất nhầy (mucin) và polysaccharide trong hoài sơn có tác dụng bao phủ, bảo vệ niêm mạc dạ dày, cải thiện chứng viêm loét, ợ nóng. Ngoài ra chất xơ trong hoài sơn cũng giúp điều hòa nhu động ruột, phòng táo bón và rối loạn tiêu hóa.
Kiểm soát đường huyết và mỡ máu: Polysaccharide trong hoài sơn có khả năng làm chậm hấp thu glucose, cải thiện tình trạng đường huyết sau ăn. Một số nghiên cứu còn cho thấy saponin steroid và diosgenin trong hoài sơn giúp giảm cholesterol máu, hỗ trợ tim mạch.
Tăng cường miễn dịch: Polysaccharide và polyphenol trong hoài sơn có tác dụng tăng hoạt tính đại thực bào, kích thích sản sinh cytokine, nâng cao miễn dịch.
Chống oxy hóa: Hoài sơn có chứa các chất chống oxy hóa giúp trung hòa gốc tự do, làm chậm quá trình lão hóa.
Tốt cho sinh lý và hệ tiết niệu: Diosgenin là tiền chất tổng hợp hormon steroid, được xem là có tác dụng hỗ trợ cân bằng nội tiết. Một số nghiên cứu ghi nhận dịch chiết hoài sơn giúp cải thiện chức năng thận, giảm protein niệu ở bệnh nhân thận hư.
Ngoài ra, hoài sơn còn được xem như vị thuốc có tác dụng kháng viêm, điều hòa miễn dịch, hỗ trợ phòng ngừa nhiều bệnh mạn tính như đái tháo đường, xơ vữa động mạch, thoái hóa thần kinh.
Hoài sơn có thể được sử dụng theo nhiều cách khác nhau để có lợi cho sức khỏe, trong đó có món ăn hoài sơn xào thịt bò.
2. Tác dụng của thịt bò
Theo Đông y, thịt bò vị ngọt, tính bình; vào tỳ và vị; có tác dụng bổ tỳ ích vị, bổ khí, dưỡng huyết, cường gân tráng cốt.
Thịt bò dùng rất tốt cho người tỳ vị hư nhược như gầy yếu sút cân, ăn uống không tiêu, đầy bụng, chán ăn, phù nề, đau lưng mỏi gối, đái tháo đường...
3. Cách chế biến hoài sơn xào thịt bò
Nguyên liệu: Hoài sơn, thịt thăn bò, gia vị gồm gừng, hành lá, rượu nấu ăn, nước tương, bột bắp, dầu ăn, muối ăn.
Cách chế biến:
- Thịt thăn bò thái lát, ướp cùng một chút muối, bột bắp, xì dầu, rượu nấu ăn và gừng băm, trộn đều rồi để ướp khoảng 3 phút.
- Hoài sơn:
+ Nếu là hoài sơn tươi, gọt vỏ, thái lát; đun sôi nước với chút muối, cho hoài sơn vào chần trong 2 phút rồi vớt ra.
+ Nếu là hoài sơn khô, ngâm trong nước ấm khoảng 30 – 60 phút cho nở mềm. Khi ngâm, thay nước 1 - 2 lần để rửa bớt tinh bột bề mặt, tránh dính khi xào. Sau khi ngâm mềm, cho vào nước sôi có chút muối, luộc 2–3 phút để loại mùi ngái và làm hoài sơn dẻo hơn. Vớt ra, để ráo nước.
- Đun nóng chảo, cho dầu vào, phi thơm một ít tỏi lát; cho thịt bò đã ướp vào xào đến khi hơi đổi màu; thêm hoài sơn đã chần vào xào cùng, thêm 1 thìa nước tương để tạo màu, nêm thêm một chút muối; đảo đều, bày ra đĩa, rắc hành lá lên trên là hoàn thành.
Món ăn hoài sơn xào thịt bò bổ dưỡng trong mùa thu.
Thịt bò bổ khí huyết, kết hợp với tác dụng kiện tỳ, ích vị, bổ thận của hoài sơn tạo ra món ăn vừa giàu dinh dưỡng theo khoa học, vừa hài hòa theo Đông y; rất tốt để ăn trong mùa thu chống khô táo, tăng cường sức đề kháng...
BS. Nguyễn Huy Hoàng