Hoàn thiện hành lang pháp lý về đất đai nhằm thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội

5 giờ trướcBài gốc

Nghị quyết được ban hành trong bối cảnh thực tiễn triển khai Luật Đất đai còn phát sinh nhiều điểm nghẽn, ảnh hưởng đến tiến độ đầu tư, phát triển kinh tế - xã hội cũng như công tác bảo đảm quốc phòng, an ninh.

Một trong những nội dung đáng chú ý của Nghị quyết là việc bổ sung trường hợp Nhà nước thu hồi đất vì mục đích quốc phòng, an ninh để xây dựng cơ sở cai nghiện ma túy do lực lượng vũ trang nhân dân quản lý. Quy định này góp phần hoàn thiện cơ sở pháp lý, bảo đảm điều kiện về quỹ đất phục vụ các nhiệm vụ đặc thù của Nhà nước.

Nghị quyết cũng mở rộng các trường hợp Nhà nước thu hồi đất để phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng. Theo đó, việc thu hồi đất được áp dụng đối với các dự án triển khai trong khu thương mại tự do, trung tâm tài chính quốc tế.

Hoàn thiện hành lang pháp lý về đất đai nhằm thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội. Ảnh: VGP

Đối với dự án thực hiện thông qua thỏa thuận nhận quyền sử dụng đất, nếu đã hết thời hạn hoặc thời gian gia hạn mà đạt được thỏa thuận trên 75% diện tích đất và trên 75% số người sử dụng đất, Hội đồng nhân dân cấp tỉnh có thể xem xét, quyết định thu hồi phần diện tích còn lại để giao đất, cho thuê đất cho nhà đầu tư thực hiện dự án.

Ngoài ra, Nghị quyết cho phép tạo quỹ đất để thanh toán cho các dự án đầu tư theo hợp đồng xây dựng - chuyển giao (BT), cũng như cho thuê đất tiếp tục phục vụ hoạt động sản xuất, kinh doanh đối với tổ chức đang sử dụng đất trong trường hợp Nhà nước thu hồi đất theo quy định.

Về điều kiện thu hồi đất, nguyên tắc chung là phải hoàn thành việc phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư và bố trí tái định cư theo Luật Đất đai. Tuy nhiên, Nghị quyết cho phép áp dụng một số cơ chế linh hoạt.

Cụ thể, đối với dự án quan trọng quốc gia, dự án đầu tư công khẩn cấp, hoặc các dự án khác khi có trên 75% người sử dụng đất đồng ý, việc thu hồi đất có thể được thực hiện trước khi phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư được phê duyệt. Trường hợp dự án đầu tư công khẩn cấp, dự án tái định cư tại chỗ hoặc tái định cư theo tuyến công trình chính, việc thu hồi đất có thể tiến hành trước khi hoàn thành bố trí tái định cư. Chính phủ được giao quy định chi tiết các nội dung này nhằm bảo đảm tính thống nhất trong tổ chức thực hiện.

Trong lĩnh vực giao đất, cho thuê đất và chuyển mục đích sử dụng đất, Nghị quyết quy định rõ việc giao đất, cho thuê đất có thể thực hiện theo tiến độ dự án đầu tư hoặc theo tiến độ thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư đối với các dự án có phân kỳ. Nhà nước cho thuê đất đối với các trường hợp không thuộc diện giao đất có thu tiền sử dụng đất; người sử dụng đất được lựa chọn hình thức trả tiền thuê đất một lần cho cả thời gian thuê hoặc trả tiền thuê đất hằng năm, trừ các trường hợp pháp luật có quy định khác.

Đối với các dự án đầu tư sử dụng quỹ đất do cơ quan, tổ chức của Nhà nước quản lý, việc cho thuê đất được thực hiện thông qua đấu giá quyền sử dụng đất hoặc đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư, trừ những trường hợp được miễn theo Luật Đất đai. Trường hợp cho thuê đất thông qua đấu giá quyền sử dụng đất, người sử dụng đất phải thực hiện nghĩa vụ tài chính theo hình thức trả tiền thuê đất một lần cho toàn bộ thời gian thuê. Các dự án đang thuê đất trả tiền hằng năm từ quỹ đất Nhà nước quản lý không được chuyển sang hình thức trả tiền một lần.

Nghị quyết cũng phân cấp mạnh mẽ thẩm quyền, cho phép người có thẩm quyền quyết định giao đất, cho thuê đất, cho phép chuyển mục đích sử dụng đất trồng lúa, đất rừng đặc dụng, rừng phòng hộ, rừng sản xuất sang mục đích khác mà không phải trình Hội đồng nhân dân cấp tỉnh chấp thuận.

Bên cạnh đó, Nghị quyết bổ sung một số trường hợp được giao đất, cho thuê đất không thông qua đấu giá quyền sử dụng đất hoặc đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư, bao gồm: đất thanh toán cho hợp đồng BT; các dự án thuộc diện Nhà nước thu hồi đất theo quy định nhưng không sử dụng vốn nhà nước và đã được chấp thuận chủ trương đầu tư, chấp thuận hoặc lựa chọn nhà đầu tư; các dự án năng lượng, du lịch gắn với thương mại - dịch vụ tại vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn.

Với những cơ chế, chính sách mới, Nghị quyết số 254/2025/QH15 được kỳ vọng sẽ góp phần hoàn thiện hành lang pháp lý về đất đai, tháo gỡ các điểm nghẽn trong tổ chức thi hành Luật Đất đai, qua đó thúc đẩy đầu tư, phát triển kinh tế - xã hội bền vững và hiệu quả hơn trong thời gian tới.

Văn Tùng

Nguồn DNSG : https://doanhnhansaigon.vn/hoan-thien-hanh-lang-phap-ly-ve-dat-dai-nham-thuc-day-phat-trien-kinh-te-xa-hoi-331213.html