Hội thảo được tổ chức nhằm sớm hiện thực hóa các mục tiêu đã đề ra tại Nghị quyết 57-NQ/TW của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia (Nghị quyết 57).
Phát biểu khai mạc, ông Phạm Đại Dương, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Trưởng Ban Chính sách, chiến lược Trung ương nhấn mạnh về tầm quan trọng của Nghị quyết số 57, đồng thời khẳng định, trong đổi mới sáng tạo, vấn đề sở hữu trí tuệ có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, không chỉ bảo hộ kết quả sáng tạo, sở hữu trí tuệ còn tạo cầu nối để chuyển giao công nghệ từ phòng thí nghiệm ra thị trường, biến tri thức thành hàng hóa thông qua việc thương mại hóa tài sản trí tuệ…
Ông Phạm Đại Dương, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Trưởng Ban Chính sách, chiến lược Trung ương phát biểu khai mạc. Ảnh: kinhtetrunguong.vn
Trên tinh thần đó, Phó Trưởng Ban Chính sách, chiến lược Trung ương gợi mở một số vấn đề thảo luận như: làm thế nào để khung khổ pháp lý và chính sách của Việt Nam bắt kịp được xu thế thương mại hóa tài sản trí tuệ trên toàn cầu; mô hình nào về sàn giao dịch tài sản trí tuệ, sandbox tài chính, quỹ đầu tư chuyên biệt phù hợp với điều kiện của Việt Nam; các chủ thế Nhà nước, nhà trường, doanh nghiệp, ngân hàng, quỹ đầu tư, tổ chức trung gian, nhà khoa học cần tham gia phối hợp như thế nào để thúc đẩy thương mại hóa tài sản trí tuệ trở thành động lực thực sự của nền kinh tế…
Phát biểu tại Hội thảo, ông Hoàng Minh, Thứ trưởng Bộ KH&CN cho biết, bối cảnh quốc tế có ba xu thế lớn đang chi phối trực tiếp đến sự phát triển của hệ thống đổi mới sáng tạo. Đó là, các quốc gia phát triển đang dịch chuyển mạnh từ bảo hộ sang khai thác và thương mại hóa quyền sở hữu trí tuệ, qua đó đóng góp vào sự phát triển kinh tế; các hệ thống tài chính - tín dụng dựa trên quyền sở hữu trí tuệ ngày càng phổ biến; xu hướng đầu tư vào tài sản vô hình ngày càng vượt trội so với tài sản hữu hình.
Hệ thống pháp luật về sở hữu trí tuệ của Việt Nam đã được xây dựng và phát triển liên tục trong gần hai thập kỷ qua, tạo khung pháp lý quan trọng cho hoạt động bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ, thúc đẩy nghiên cứu và đổi mới sáng tạo. Tuy nhiên, thực tế cho thấy hoạt động thương mại hóa còn rất hạn chế, lý do từ nhiều khía cạnh khác nhau, trong đó khung pháp lý hiện hành, dù đã tạo nền tảng bảo hộ, nhưng chưa đủ mạnh để thúc đẩy ứng dụng và khai thác thương mại.
Ông Hoàng Minh, Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ phát biểu tại hội thảo. Ảnh; kinhtetrunguong.vn
Xuất phát từ những yêu cầu đó, Bộ KH&CN với vai trò cơ quan chủ trì đã phối hợp với các bộ, ngành, cơ quan hữu quan tiến hành rà soát các quy định pháp luật sở hữu trí tuệ hiện hành. Quá trình rà soát cho thấy, nhiều quy định về xác lập, khai thác, định giá và chuyển giao tài sản trí tuệ chưa theo kịp yêu cầu của thực tiễn, còn phân tán và thiếu tính đồng bộ với các luật khác. Từ những bất cập này, ban soạn thảo đã đề xuất các chính sách sửa đổi, bổ sung theo hướng mở rộng quyền định đoạt của chủ sở hữu tài sản trí tuệ, thiết lập cơ chế minh bạch cho hoạt động góp vốn, chuyển nhượng, định giá và thế chấp, đồng thời khuyến khích hình thành và phát triển các tổ chức trung gian như sàn giao dịch, văn phòng chuyển giao công nghệ, tổ chức định giá tài sản trí tuệ.
Kết luận hội thảo, đánh giá cao ý kiến tâm huyết, trách nhiệm của các đại biểu, chuyên gia, nhà khoa học và doanh nghiệp, ông Phạm Đại Dương nhấn mạnh, xu thế tất yếu của thời đại phải dựa trên khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo để phát triển, trong đó, vai trò của sở hữu tài sản trí tuệ rất quan trọng.
Từ kết quả của hội thảo, ông Phạm Đại Dương đề nghị Bộ KH&CN, Ngân hàng Nhà nước cùng Ban Chính sách, chiến lược Trung ương xây dựng báo cáo tham mưu cho Bộ Chính trị, Ban Bí thư, trong đó nêu những vấn đề còn tồn tại, hạn chế và đưa ra các giải pháp để khắc phục những bất cập, nhằm hoàn thiện khung khổ pháp lý và chính sách về thương mại hóa quyền sở hữu trí tuệ tại Việt Nam.
Đông Quang