Tổ chức cung cấp dịch vụ tài sản mã hóa có thể bị phạt tới 200 triệu đồng nếu vi phạm điều kiện hoạt động. (Ảnh: TTXVN)
Nhà đầu tư giao dịch sai kênh có thể bị phạt tới 100 triệu đồng
Dự thảo xác định cá nhân là đối tượng trực tiếp chịu sự điều chỉnh khi tham gia thị trường tài sản mã hóa, nhất là trong bối cảnh hoạt động đầu tư trên các nền tảng nước ngoài vẫn phổ biến nhưng thiếu giám sát. Nguyên tắc chung là nhà đầu tư trong nước chỉ được giao dịch thông qua các tổ chức cung cấp dịch vụ tài sản mã hóa được Bộ Tài chính cấp phép. Giao dịch ngoài các “kênh” này bị coi là vi phạm và bị phạt từ 10-30 triệu đồng.
Đối với nhà đầu tư nước ngoài, Dự thảo yêu cầu phải sử dụng đúng tài khoản chuyên dùng tại ngân hàng được phép khi giao dịch tại Việt Nam. Mở sai loại tài khoản, dùng sai mục đích hoặc thực hiện sai quy trình thanh toán bị phạt từ 30-50 triệu đồng. Nếu cung cấp thông tin, hồ sơ, dữ liệu không trung thực hoặc kê khai không đầy đủ giao dịch liên quan đến tài sản mã hóa, mức phạt tăng lên 70-100 triệu đồng. Ngân hàng được phép nhưng không thực hiện đúng trách nhiệm giám sát cũng bị xử phạt ở mức tương tự.
Các vi phạm liên quan phòng, chống rửa tiền, tài trợ khủng bố hoặc tài trợ phổ biến vũ khí hủy diệt hàng loạt sẽ bị xử lý theo chế tài trong lĩnh vực tiền tệ và ngân hàng. Theo nguyên tắc chung của Dự thảo, cá nhân vi phạm bị phạt bằng một nửa mức phạt áp dụng đối với tổ chức cho cùng hành vi.
Phát hành sai đối tượng, sai điều kiện có thể bị phạt tới 200 triệu đồng
Dự thảo dành quy định riêng cho hoạt động chào bán, phát hành tài sản mã hóa - một trong những lĩnh vực tiềm ẩn nhiều rủi ro. Tổ chức phát hành vi phạm quy định về sở hữu nước ngoài đối với tài sản cơ sở bị phạt 70-100 triệu đồng. Hành vi cung cấp thông tin không chính xác, không đầy đủ hoặc gây hiểu nhầm cho cơ quan quản lý và tổ chức cung cấp dịch vụ bị phạt 100-150 triệu đồng, đồng thời có thể bị đình chỉ hoạt động chào bán, phát hành từ 1-3 tháng và buộc cung cấp lại thông tin chuẩn xác.
Không thực hiện đúng các nội dung đã công bố trong Bản cáo bạch bị phạt 150-180 triệu đồng, kèm đình chỉ hoạt động từ 1-3 tháng. Các hành vi nghiêm trọng như chào bán sai đối tượng, phát hành khi không đáp ứng điều kiện theo Nghị quyết 05/2025/NQ-CP hoặc không công bố Bản cáo bạch sẽ bị phạt ở mức cao nhất từ 180-200 triệu đồng, đồng thời đình chỉ từ 3-6 tháng và buộc công bố thông tin theo quy định.
Các “sàn” có thể bị phạt tới 200 triệu đồng, tước giấy phép hoặc đình chỉ hoạt động
Dự thảo cũng quy định chặt chẽ trách nhiệm và chế tài đối với các tổ chức cung cấp dịch vụ tài sản mã hóa, từ yêu cầu về công nghệ, an ninh hệ thống, tới nghĩa vụ xác minh danh tính nhà đầu tư, quản lý tách biệt tài sản và tuân thủ quy định về rửa tiền.
Không thực hiện xác minh danh tính bị phạt 50-70 triệu đồng. Không bảo đảm thông tin quảng cáo, tiếp thị đầy đủ, chính xác, gây hiểu nhầm bị phạt 70-100 triệu đồng và buộc cải chính thông tin. Các vi phạm nặng như Không quản lý tách biệt tiền, tài sản mã hóa của khách hàng với tiền, tài sản mã hóa của tổ chức cung cấp dịch vụ, không bảo đảm an toàn hệ thống, không giám sát và báo cáo kịp thời sự cố bị phạt từ 100 triệu đồng đến 150 triệu đồng và có thể bị đình chỉ dịch vụ 1-3 tháng.
Những hành vi nghiêm trọng nhất như cung cấp dịch vụ khi chưa được cấp phép, hoạt động sai nội dung giấy phép hoặc nộp hồ sơ không trung thực bị phạt 150-200 triệu đồng. Ngoài phạt tiền, tổ chức vi phạm có thể bị tước giấy phép 1-6 tháng, đình chỉ hoạt động tới 12 tháng, buộc nộp lại lợi ích bất hợp pháp và buộc gỡ bỏ hệ thống giao dịch, phần mềm hoặc nền tảng vi phạm.
Các tổ chức, cá nhân bị phạt từ 50 triệu đồng trở lên, hoặc bị áp dụng hình thức xử phạt bổ sung, đều bị công bố công khai thông tin vi phạm. Quyết định xử phạt phải được đăng tải trên trang thông tin điện tử của cơ quan có thẩm quyền trong vòng 3 ngày làm việc kể từ ngày ban hành.
Trong bối cảnh Việt Nam đang triển khai thí điểm thị trường tài sản mã hóa theo Nghị quyết số 05/2025/NQ-CP, việc ban hành Nghị định xử phạt vi phạm hành chính được xem là bước đi then chốt để tạo khuôn khổ pháp lý đầy đủ, minh bạch. Với hệ thống chế tài đồng bộ cho cả cá nhân và tổ chức cung cấp dịch vụ, cùng cơ chế công khai vi phạm và phân định rõ thẩm quyền xử lý, Dự thảo Nghị định được kỳ vọng sẽ giúp thị trường tài sản mã hóa vận hành an toàn, có kiểm soát, bảo vệ nhà đầu tư và tạo nền tảng cho mô hình tài sản số phát triển đúng định hướng.
MINH PHƯƠNG