Hoàn thiện Luật Dầu khí để đáp ứng yêu cầu phát triển trong bối cảnh mới

3 giờ trướcBài gốc

Sáng ngày 30/12, tại Hà Nội, Bộ Công Thương phối hợp với Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội đã tổ chức Hội nghị tham vấn đối với hồ sơ xây dựng chính sách Luật Dầu khí (sửa đổi), thay thế Luật Dầu khí năm 2022.

Hội nghị do Phó Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội Nguyễn Ngọc Bảo và Thứ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hoàng Long đồng chủ trì, với sự tham dự của đại diện các Ủy ban của Quốc hội, Hội đồng Dân tộc, các bộ, ngành Trung ương, Đoàn đại biểu Quốc hội TP Hồ Chí Minh; Hội Dầu khí Việt Nam; cùng đại diện Tập đoàn Công nghiệp - Năng lượng Quốc gia Việt Nam (Petrovietnam), các doanh nghiệp, nhà thầu dầu khí, hiệp hội, viện nghiên cứu và tổ chức liên quan.

Toàn cảnh Hội nghị.

Hội nghị là diễn đàn để các cơ quan quản lý, doanh nghiệp, nhà thầu và chuyên gia trao đổi, đánh giá thực tiễn triển khai Luật trong thời gian qua, qua đó làm rõ những vướng mắc phát sinh và định hướng hoàn thiện khung pháp lý cho ngành dầu khí.

Theo đánh giá, Luật Dầu khí năm 2022 và các văn bản hướng dẫn thi hành đã góp phần tạo môi trường pháp lý ổn định cho hoạt động dầu khí, đóng góp tích cực cho ngân sách nhà nước, phát triển kinh tế - xã hội, đồng thời bảo đảm an ninh năng lượng và chủ quyền quốc gia trên biển.

Tuy nhiên, Báo cáo tổng kết thi hành Luật cũng chỉ ra nhiều thách thức mới. Cụ thể, trữ lượng dầu khí tại các mỏ hiện hữu đang suy giảm nhanh, nhiều mỏ lớn đã bước vào giai đoạn cuối của vòng đời khai thác. Trong khi đó, các phát hiện mới chủ yếu là mỏ nhỏ, mỏ cận biên, nằm ở vùng nước sâu, xa bờ, điều kiện địa chất phức tạp, chi phí đầu tư lớn và rủi ro cao. Bối cảnh này khiến hoạt động tìm kiếm, thăm dò và phát triển mỏ gặp nhiều khó khăn, đặc biệt trong điều kiện giá dầu khí thế giới biến động khó lường, thời gian thu hồi vốn kéo dài, làm giảm sức hấp dẫn của môi trường đầu tư dầu khí Việt Nam đối với các nhà thầu, nhất là nhà thầu nước ngoài.

Bên cạnh đó, dù Luật Dầu khí năm 2022 đã có nhiều cải tiến trong quản lý nhà nước, song một số quy trình, thủ tục liên quan đến điều tra cơ bản, phê duyệt kế hoạch phát triển mỏ, điều chỉnh hợp đồng dầu khí vẫn còn phức tạp, phải qua nhiều cấp xem xét. Việc kéo dài thời gian phê duyệt trong lĩnh vực có tính kỹ thuật cao và biến động mạnh như dầu khí có thể làm gia tăng chi phí, bỏ lỡ cơ hội đầu tư và ảnh hưởng đến hiệu quả kinh tế của dự án.

Việc phân cấp, phân quyền trong quản lý hoạt động dầu khí tuy đã được quy định nhưng trên thực tế vẫn còn hạn chế. Nhiều nội dung mang tính kỹ thuật, nghiệp vụ vẫn phải trình cấp có thẩm quyền cao quyết định, trong khi cơ quan, doanh nghiệp trực tiếp triển khai có đủ năng lực thực hiện. Điều này chưa thực sự phù hợp với chủ trương đẩy mạnh phân cấp, phân quyền gắn với tăng cường kiểm tra, giám sát và yêu cầu nâng cao tính linh hoạt trong quản lý dự án dầu khí.

Báo cáo tổng kết cũng chỉ ra những bất cập liên quan đến cơ chế hợp đồng dầu khí. Mặc dù Luật đã quy định nhiều nội dung quan trọng, song cơ chế hợp đồng hiện hành chưa bao quát đầy đủ các tình huống phát sinh đối với mỏ nhỏ, mỏ cận biên, mỏ phức tạp, cũng như các trường hợp cần hợp nhất mỏ, hợp nhất hợp đồng để tối ưu hiệu quả khai thác. Chính sách ưu đãi đầu tư dù đã được cải thiện nhưng vẫn chưa đủ sức hấp dẫn để khuyến khích nhà đầu tư tham gia các dự án có mức độ rủi ro cao, chi phí lớn và thời gian thu hồi vốn dài.

Phó Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội Nguyễn Ngọc Bảo: Việc xây dựng Luật Dầu khí (sửa đổi) cần được đặt trong bối cảnh mới

Phát biểu tại Hội nghị, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội Nguyễn Ngọc Bảo nhấn mạnh, việc xây dựng Luật Dầu khí (sửa đổi) cần được đặt trong bối cảnh mới, khi nhiều nghị quyết chiến lược của Bộ Chính trị đã và đang định hướng phát triển ngành năng lượng và dầu khí. Trong đó, bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia được xác định là nền tảng quan trọng cho phát triển đất nước, đồng thời là bộ phận cấu thành của an ninh quốc gia, nhất là trong bối cảnh yêu cầu tăng trưởng kinh tế cao và bền vững.

Một khoảng trống đáng chú ý khác là Luật Dầu khí năm 2022 chưa có quy định khung về giảm phát thải khí nhà kính, thu giữ và lưu trữ carbon (CCS/CCUS) trong hoạt động dầu khí. Trong khi xu hướng chuyển dịch năng lượng và các cam kết quốc tế về giảm phát thải đang đặt ra yêu cầu ngày càng cấp thiết, việc thiếu hành lang pháp lý cho các hoạt động này không chỉ hạn chế triển khai các giải pháp giảm phát thải trong ngành dầu khí mà còn ảnh hưởng đến khả năng thu hút đầu tư trong bối cảnh tiêu chuẩn môi trường ngày càng khắt khe.

Từ thực tiễn triển khai, Báo cáo tổng kết khẳng định sự cần thiết phải sửa đổi, bổ sung Luật Dầu khí theo hướng đồng bộ, linh hoạt và phù hợp với bối cảnh mới. Luật cần tập trung quy định các vấn đề mang tính nguyên tắc, ổn định lâu dài, đồng thời tăng cường phân cấp, phân quyền để khơi thông nguồn lực, tạo động lực phát triển mới cho ngành dầu khí.

Vì vậy, Bộ Công Thương được giao chủ trì xây dựng hồ sơ chính sách Luật Dầu khí (sửa đổi), tạo nền tảng cho việc tiếp tục hoàn thiện khung thể chế, đáp ứng yêu cầu phát triển của ngành dầu khí trong giai đoạn mới, đồng thời góp phần bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia và phù hợp với xu thế chuyển dịch năng lượng toàn cầu.

Huy Tùng

Nguồn PetroTimes : https://petrotimes.vn/hoan-thien-luat-dau-khi-de-dap-ung-yeu-cau-phat-trien-trong-boi-canh-moi-736353.html