Học 2 buổi/ngày: Khuyến khích thực hiện ở nơi đảm bảo điều kiện

20 giờ trướcBài gốc

Dạy học 2 buổi/ngày chưa phải là bắt buộc với tất cả các trường THCS, THPT trên toàn quốc mà việc triển khai phải phù hợp với điều kiện thực tế của từng trường. Ảnh: Quang Vinh.

Linh hoạt thực hiện

Theo Dự thảo, đối với cấp THCS, buổi 1 tập trung vào dạy học nội dung các môn học và hoạt động giáo dục theo Thông tư số 32/2018/TT-BGDĐT, đảm bảo tính hệ thống và khoa học. Buổi 2 dành để ôn tập, phụ đạo cho học sinh chưa đạt yêu cầu, bồi dưỡng học sinh giỏi, ôn tập thi vào lớp 10, tổ chức nghiên cứu khoa học kỹ thuật, giáo dục kỹ năng sống, hướng nghiệp, trải nghiệm, thể thao, nghệ thuật, STEM/STEAM, năng lực số, AI, năng lực ngoại ngữ, và giáo dục kiến thức an toàn giao thông.

Các hoạt động học tập và giáo dục sẽ linh hoạt được tổ chức theo nhóm học sinh cùng trình độ, câu lạc bộ sở thích, hoặc nhóm kỹ năng; hướng dẫn học sinh tự học; kết hợp học tập trong lớp và các hoạt động ngoài lớp, tại phòng học, nhà đa năng, thư viện, khu vui chơi.

Đối với cấp THPT, buổi 1 sẽ tổ chức dạy học nội dung các môn học, hoạt động giáo dục bắt buộc, lựa chọn, chuyên đề học tập ban hành kèm theo Thông tư số 32/2018/TT-BGDĐT, bảo đảm tính hệ thống, khoa học, phù hợp với nguyện vọng của học sinh. Buổi 2 sẽ tổ chức ôn tập, phụ đạo học sinh chưa đạt so với yêu cầu của chương trình giáo dục phổ thông, bồi dưỡng học sinh giỏi, ôn thi tốt nghiệp THPT. Ngoài ra còn tổ chức hoạt động nghiên cứu khoa học kỹ thuật, giáo dục kỹ năng sống, hướng nghiệp, trải nghiệm, thể thao, nghệ thuật, STEM, năng lực số, AI, năng lực ngoại ngữ, giáo dục kiến thức về trật tự an toàn giao thông theo quy định; tư vấn hướng nghiệp, hoạt động tình nguyện.

Hoạt động học tập và giáo dục sẽ linh hoạt các hoạt động học tập và giáo dục theo nhóm, tổ học tập, câu lạc bộ, hướng dẫn học sinh tự học, kết hợp giữa học tập trong lớp học và các hoạt động giáo dục ngoài lớp, hoặc phối hợp với các cơ sở giáo dục, đào tạo khác.

Theo Dự thảo, dạy học 2 buổi/ngày không phải là bắt buộc với tất cả các trường THCS, THPT trên toàn quốc mà việc triển khai phải phù hợp với điều kiện thực tế của từng trường, đảm bảo có đủ cơ sở vật chất và đội ngũ giáo viên. Số lượng buổi 1 và buổi 2 trong tuần sẽ linh hoạt trong sắp xếp, không cố định buổi 1 là buổi sáng và buổi 2 là buổi chiều.

Tiết học của học sinh Trường THCS Cầu Giấy (Hà Nội). Ảnh: M.Cường.

Bài toán ngân sách

TS Thái Văn Tài - Vụ trưởng Vụ Giáo dục Phổ thông (Bộ GDĐT) cho biết, qua khảo sát thực tế của Bộ GDĐT, toàn quốc có trên 60% số trường THCS và trên 80% số trường THPT đủ điều kiện về cơ sở vật chất để dạy học 2 buổi/ngày. Như vậy, năm học 2025 - 2026, chưa thể tất cả các trường THCS và THPT trên cả nước đều sẵn sàng đủ điều kiện triển khai việc dạy học 2 buổi/ngày. Thậm chí, với những trường đủ điều kiện về cơ sở vật chất, đội ngũ giáo viên, các địa phương cũng cần xem xét nhiều yếu tố trước khi quyết định triển khai, trong đó có vấn đề về đảm bảo ngân sách chi trả cho giáo dục. Khác với những năm học trước, từ năm học 2025 - 2026 sẽ miễn học phí đối với trẻ em mầm non, học sinh phổ thông, người học chương trình giáo dục phổ thông trong cơ sở giáo dục công lập và hỗ trợ học phí đối với trẻ em mầm non, học sinh phổ thông, người học chương trình giáo dục phổ thông trong cơ sở giáo dục dân lập, tư thục.

Trên thực tế, việc triển khai dạy học 2 buổi/ngày ở cấp THCS, THPT đã được một số trường trên cả nước thực hiện nhiều năm qua. Tuy nhiên, vấn đề kinh phí cho buổi học thứ 2 mỗi nơi quy định định một khác.

Chẳng hạn tại TPHCM, kinh phí này dao động khoảng 150.000-200.000 đồng/học sinh/tháng đảm bảo thu đủ bù chi. Sở quy định trường chỉ sử dụng nguồn kinh phí này cho các hoạt động dạy học và giáo dục trong kế hoạch 2 buổi/ngày. Nhưng ngay trong 2 năm học 2023 - 2024 và 2024 - 2025, có 3 trường ở TPHCM đã thực hiện thu chi chưa đúng, trong đó có tiền học 2 buổi/ngày. Như vậy, tới đây để tình trạng này không tái diễn cần có hướng dẫn chi tiết việc phân định nguồn lực chi cho hoạt động dạy học 2 buổi/ngày: nội dung nào do ngân sách nhà nước đảm bảo, nội dung nào huy động từ nguồn xã hội hóa; đồng thời có quy trình chuẩn về tổ chức xã hội hóa trong trường học để bảo đảm minh bạch, hiệu quả và không phát sinh tiêu cực trong quá trình triển khai.

Bên cạnh đó, Dự thảo cũng đề cập đến việc huy động các chuyên gia, nghệ nhân, nghệ sĩ, vận động viên chuyên nghiệp tham gia tổ chức các hoạt động giáo dục trong các nhà trường. Điều này đồng nghĩa với việc cần đảm bảo nguồn kinh phí khá lớn cho các trường để thực hiện mục tiêu dạy 2 buổi/ngày cần được quy định rõ từ ngân sách nhà nước cấp hay có thể dùng nguồn kinh phí khác như vận động, đóng góp của phụ huynh…

Địa phương chủ động gỡ khó

Tại Hải Phòng, trong năm học 2024 - 2025, cấp THCS và THPT có 11,5% và 0,94% trường tổ chức học 2 buổi/ngày, đa phần là các trường tư thục có khả năng bán trú. Theo rà soát, đến năm học 2025–2026, Hải Phòng có hơn 61% trường THCS (262/427) và 65,4% trường THPT (83/127) bao gồm cả công lập và tư thục đủ điều kiện dạy 2 buổi/ngày. Đối với những trường chưa đáp ứng về cơ sở vật chất, địa phương dự kiến tiếp tục tăng cường đầu tư cơ sở vật chất, ưu tiên xây thêm phòng học bộ môn, nhà đa năng, khu thể chất, đặc biệt tại những phường, quận đông dân cư.

Đối với vấn đề đội ngũ giáo viên còn thiếu cả về số lượng và cơ cấu môn học, đặc biệt là các môn đặc thù như âm nhạc, mỹ thuật, tin học, giáo dục thể chất, địa phương, Hải Phòng đề xuất cần tham mưu cơ chế cho phép UBND cấp xã/phường được chủ động hợp đồng giáo viên (theo thẩm quyền và trong phạm vi ngân sách được giao) để đáp ứng kịp thời tỷ lệ giáo viên/lớp theo định mức tối thiểu. Theo quy định, các trường học phải đảm bảo có 1,5 giáo viên/lớp tiểu học; 1,9 giáo viên/lớp THCS; 2,25 giáo viên/lớp THPT.

Năm học 2024 - 2025, TPHCM trước khi sáp nhập ngày 1/7/2025 là địa phương có số trường bậc trung học học 2 buổi/ngày nhiều nhất cả nước là 93%. Để làm được điều này, TPHCM đã triển khai đồng bộ nhiều giải pháp liên tục trong suốt những năm qua. Trước hết, do mỗi năm TPHCM tăng hàng chục nghìn học sinh nên năm nào TPHCM cũng xây trường. Năm học 2024 - 2025, số học sinh tăng thêm là 25.000 em thì đầu năm học, thành phố đưa vào sử dụng 23 dự án với 476 phòng học mới (số phòng học tăng là 412 phòng) với tổng mức đầu tư hơn 2.200 tỷ đồng. Dự kiến đến cuối năm 2025 sẽ đưa vào sử dụng khoảng 2.000 phòng học, trong đó 1.200 phòng từ nguồn đầu tư công và 800 phòng từ xã hội hóa. Địa phương này cũng quan tâm cải tạo, sửa chữa và nâng cấp 872 phòng học đợt 30/4/2025.

Về mặt đội ngũ giáo viên, hàng năm TPHCM đều tuyển dụng mới để đáp ứng yêu cầu dạy học. Như năm học 2024 - 2025, thành phố cần tuyển hơn 4.000 giáo viên, các bậc từ mầm non đến THPT và đã thực hiện theo 2 hình thức: phân cấp tuyển dụng cho các quận, huyện tuyển dụng giáo viên ở bậc mầm non, tiểu học, THCS và trung tâm GDNN - GDTX và Sở GDĐT TPHCM trực tiếp tuyển dụng giáo viên cho các đơn vị sự nghiệp công lập trực thuộc gồm THPT. Trong tổng số hơn 120 đơn vị trực thuộc, Sở GDĐT TPHCM đã phân cấp thực hiện việc tuyển dụng viên chức cho 29 đơn vị sự nghiệp công lập tự bảo đảm một phần chi thường xuyên, đơn vị sự nghiệp công lập do Nhà nước bảo đảm chi thường xuyên trực thuộc Sở GDĐT.

Với kinh nghiệm triển khai dạy học 2 buổi/ngày đã có, TPHCM sau khi sáp nhập tiếp tục quan tâm đầu tư mở rộng về cơ sở vật chất và đội ngũ giáo viên. Dự kiến từ tháng 8 tới, Sở GDĐT TPHCM sẽ tuyển dụng viên chức vị trí giáo viên năm học 2025-2026 cho tất cả các đơn vị sự nghiệp công lập trực thuộc, sau khi thực hiện rà soát, cập nhật, báo cáo số liệu nhân sự hiện có, số lượng viên chức nghỉ hưu và nghỉ việc và nhu cầu tuyển dụng viên chức vị trí giáo viên cho năm học 2025 - 2026.

Theo GS.TS Phạm Tất Dong - nguyên Phó Chủ tịch Hội Khuyến học Việt Nam, dạy học 2 buổi/ngày là hoàn toàn phù hợp trong bối cảnh chuyển đổi số hiện nay, học sinh cần được giáo dục toàn diện cũng như đáp ứng nhu cầu của gia đình và xã hội trong việc quản lý, giáo dục học sinh; tăng cường giáo dục kỹ năng sống; thực hiện đổi mới dạy học… Một số băn khoăn đặt ra là cần quy định rõ để phân biệt việc học buổi 2 với hoạt động dạy thêm học thêm trong nhà trường có thu tiền. Bộ cần sớm có hướng dẫn về chương trình buổi 2 để các nhà trường chủ động xây dựng chương trình của riêng mình, trong đó mục tiêu cần đảm bảo của buổi 2 là nhằm tăng cơ hội học tập và trải nghiệm cho học sinh, không phải để tăng áp lực học tập.

Thu Hương

Nguồn Đại Đoàn Kết : https://daidoanket.vn/hoc-2-buoi-ngay-khuyen-khich-thuc-hien-o-noi-dam-bao-dieu-kien-10311582.html