Khoảng 15 năm trước, thầy cô giáo ở các trường phổ thông khá vất vả khi làm điểm cho học trò sau mỗi học kỳ. Lúc đó, giáo viên phải nhập từng hệ số điểm vào máy tính cá nhân rồi cộng, trừ, nhân, chia để ra điểm trung bình môn cho từng học sinh.
Với cách làm thủ công này đã có không ít thầy cô giáo dù cẩn thận nhưng vẫn có những sai sót, nhất là những môn có nhiều cột điểm nhỏ. Chính vì thế, nhiều khi nhìn vào sổ điểm lớn, hoặc học bạ của học trò sẽ thấy có những nét mực đỏ sửa điểm, xác nhận sửa điểm.
Nhìn chung, giai đoạn trước đây thầy cô giáo tính điểm, nhập điểm vào sổ điểm lớn, sổ học bạ, ký tên…phải qua nhiều công đoạn khác nhau. Những thầy cô dạy những môn có 1 tiết/ tuần ở các cấp học phổ thông phải tính toán, nhập điểm vào sổ lớn, học bạ và ký tên đến gần 20 lớp học trong một vài ngày nên áp lực rất lớn.
Những năm gần đây, các trường đều thực hiện điểm điện tử giúp thầy cô đỡ vất vả hơn nhiều nhưng việc ký thủ công vẫn chiếm một khoảng thời gian nhất định. Nhưng hiện nay, nhiều trường học đã triển khai việc ký học bạ số nên đã giải phóng được nhiều công sức cho thầy cô giáo và cách thực hiện tương đối thuận lợi.
Thực hiện ký số giúp giáo viên chủ động và cấp quản lý cũng dễ dàng kiểm tra (Ảnh: N.T.T.)
Có một thời thầy cô vất vả vì điểm số, nhập điểm vào sổ, và học bạ
Một giáo viên Ngữ văn cấp trung học cơ sở tâm sự: khoảng 15 năm trước giáo viên thực hiện thủ công tất cả các khâu khi đánh giá kết quả học lực của học trò. Khi học sinh có điểm, giáo viên sẽ vào điểm cá nhân. Sau đó, sẽ nhập điểm vào sổ lớn, cuối học kỳ thì tính toán điểm số cho từng học sinh.
Môn Ngữ văn lớp 9 trước đây, mỗi học kỳ có 4 cột điểm thường xuyên và 8 cột điểm định kỳ. Cuối học kỳ, giáo viên phải nhập từng điểm con này vào máy tính cá nhân để tính toán.
Đối với 4 cột điểm thường xuyên thì tính hệ số 1; trong 8 cột điểm định kỳ thì bài kiểm tra cuối kỳ tính điểm hệ số 3, đối với 7 cột điểm định kỳ còn lại tính điểm hệ số 2, sau đó chia cho 21. Vì thế, thời gian ngồi tính toán điểm mất rất nhiều và khó tránh khỏi những sai sót.
Sau này, nhờ có hệ thống phần mềm, giáo viên không còn phải tính toán thủ công nữa mà chỉ cần nhập điểm, phần mềm sẽ ra điểm tổng cho học sinh. Nhưng, vì thực hiện học bạ giấy nên cuối học kỳ, cuối năm học thì giáo viên vẫn phải nhập điểm và ký từng học sinh.
Cuối học kỳ, cuối năm học, môn nào cũng phải vào học bạ cho đúng tiến độ mà nhà trường ấn định. Trong khi, mỗi lớp có hàng chục môn học khác nhau nên giáo viên này ký xong rồi mới đến lượt giáo viên khác.
Sau này, nhà trường thực hiện việc in học bạ thì giáo viên ký mỗi lớp dạy có 3 chữ ký (học kỳ I, học kỳ II, cả năm học). Nhưng, việc in học bạ thường chậm trễ vì số lượng nhiều nên khi đã nghỉ hè, nhà trường mới in xong học bạ.
Vì thế, khi đã nghỉ hè thì giáo viên sẽ lên trường ký nhưng nếu lên trường mà hôm đó văn thư nhà trường nghỉ, hoặc đi công việc đâu đó thì phải chờ đợi, hoặc phải về, hôm khác lên ký.
Tuy nhiên, từ năm học 2024-2-25 này, nhiều trường học đã thực hiện việc ký số nên khi thực hiện ký học bạ làm khá đơn giản, giáo viên có thể tranh thủ làm mọi lúc, mọi nơi và không bị ràng buộc như trước đây. Việc làm này đã tạo sự chủ động cho giáo viên về mọi mặt.
Học bạ số giải phóng công sức, thời gian cho giáo viên
Thông thường, trước khi triển khai việc tập huấn chữ ký số, có thể sẽ có một bộ phận giáo viên ở trường phổ thông tỏ ra không đồng tình vì quy trình cài đặt các phần mềm phải thực hiện qua nhiều bước ở cả máy tính và điện thoại di động.
Một số giáo viên phải tải phần mềm, cài đặt nhiều bước mà vẫn không thực hiện được do quên mật khẩu, mã số kích hoạt, mã pin sai nên có phần e ngại khi nhà trường triển khai chữ ký số trên học bạ của học trò.
Tại đơn vị người viết bài công tác, khi nhà trường quyết tâm thực hiện việc ký số học bạ trong học 2024-2025, nhiều ý kiến nêu lên những khó khăn và đề nghị lùi thời gian đến năm học sau. Tuy nhiên, nhà trường quyết tâm làm, huy động giáo viên tin học và tổ trưởng chuyên môn hỗ trợ giáo viên chưa cài đặt được phần mềm.
Khi mọi việc xong xuôi, việc ký số diễn ra suôn sẻ, giáo viên ngồi ở nhà ký một chút là xong tất cả các lớp mình dạy, không phải vào như trước đây. Giáo viên có thể tranh thủ thời gian ký nên tiến độ thực hiện công việc khá nhanh chóng, gọn gàng, không phải đợi chờ nhau như trước đây.
Ban giám hiệu, giáo viên chủ nhiệm, tổ trưởng chuyên môn muốn kiểm tra giáo viên môn nào chưa ký cũng ngồi tại nhà xem trên bảng thống kê của phần mềm là biết ngay, không cần phải giở từng xấp học bạ để kiểm tra như trước đây.
Nếu so sánh với việc làm thủ công của những năm trước, việc ký học bạ số hiện nay mà nhiều trường đang triển khai sẽ thấy rất rõ những lợi ích từ công nghệ số mang lại. Mọi thao tác bây giờ thực hiện đều rất chính xác. Bởi, chỉ một thao tác sai thì phần mềm sẽ không hiển thị kết quả.
Môn nào ký rồi thì phần mềm tích màu xanh, môn nào chưa ký thì màn hình tích màu đỏ. Vì vậy, các bộ phận quản lý dễ dàng nhìn thấy tiến độ của trường, tổ chuyên môn, lớp chủ nhiệm một cách thuận lợi.
Nếu như trước đây, việc ký thủ công bắt buộc phải thực hiện từng học sinh thì bây giờ ký số có thể thực hiện cùng lúc nhiều học sinh. Nếu mạng interner ổn định, mỗi lớp chỉ cần thực hiện vào thao tác trong vòng vài phút là xong.
Rõ ràng, công nghệ số đã và đang mang lại những hiệu quả tích cực cho các ngành nghề, trong đó có ngành giáo dục. Việc nhiều trường học đang đẩy mạnh việc ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý, các hoạt động giáo dục giúp cho giáo viên nâng cao được nghiệp vụ và thực hiện công việc một cách thuận lợi, hiệu quả hơn.
(*) Văn phong, nội dung bài viết thể hiện góc nhìn, quan điểm của tác giả.
NGUYỄN THẾ TRUNG