Mở rộng lựa chọn và cơ hội học tập
Em Nguyễn Hoài Anh (Hà Nội) đăng ký 7 nguyện vọng xét tuyển đại học với hai nhóm ngành truyền thông và ngôn ngữ. Xét tuyển tổ hợp D01 với 25,5 điểm, Hoài Anh đăng ký ngành Báo chí - Truyền thông của Trường Đại học Khoa học xã hội & nhân văn và ngành Ngôn ngữ Anh của Trường Đại học Hà Nội.
Nhiều thí sinh lên kế hoạch học song bằng đại học.
“Điểm chuẩn năm trước của hai ngành này đều cao nhưng em hy vọng năm nay sẽ hạ nhiệt. Nếu may mắn trúng tuyển vào ngành Báo chí - Truyền thông, em sẽ học văn bằng hai ngành Ngôn ngữ Anh và ngược lại” - Hoài Anh chia sẻ.
Theo nữ sinh, sở dĩ em nuôi dưỡng kế hoạch học song bằng vì em đã nhìn thấy một số gương anh chị đi trước. Trong thời gian khoảng 5 năm, nếu chăm chỉ và quyết tâm, giống các anh chị, em sẽ có hai bằng đại học. Kiến thức và kỹ năng có được chắc chắn bổ trợ cho nhau và tạo thuận lợi cho em khi đi xin việc cũng như hành trang sau này.
Là học sinh trường làng, Lê Ngọc Hải không có cơ hội được học song ngữ từ cấp THCS hay THPT nhưng em luôn mong muốn, có ngày nào đó sẽ thành thạo ít nhất 2 ngoại ngữ. Khi đạt điểm số tốt tại kỳ thi tốt nghiệp THPT với 27,25 điểm tổ hợp D01, Ngọc Hải tự tin rằng, cơ hội học song ngữ của mình đang đến.
“Em đăng ký ngành Ngôn ngữ Anh và Ngôn ngữ Nhật của nhiều trường khác nhau. Kế hoạch của em sẽ là học tốt ngay từ năm nhất để đủ điều kiện học song song hai bằng. Như vậy, lúc ra trường, cơ hội nghề nghiệp của em sẽ rộng mở với mức lương cao hơn” - Lê Ngọc Hải cho biết.
Không giống các bạn, em Nguyễn Khoa (Bắc Ninh) lại rất mê thương hiệu Đại học Bách khoa Hà Nội. Điểm thi tốt nghiệp THPT 2025 của em ở mức 25 điểm tổ hợp A01. Em có nguyện vọng học ngành Kỹ thuật vi điện tử và Công nghệ nano nhưng khi so bảng dự báo điểm chuẩn trường, em biết khó có cơ hội đỗ. Sau khi cân nhắc, em quyết định đặt nguyện vọng 1 vào ngành Cơ khí – ngành có điểm chuẩn thuộc tốp dưới của Đại học Bách khoa với hy vọng sẽ đỗ vào trường, sau đó học bằng hai ngành Kỹ thuật vi điện tử và Công nghệ nano.
Học song bằng ở các trường đại học là hình thức đào tạo cho phép sinh viên theo học hai ngành khác nhau ở cùng một trường hoặc hai trường đại học khác nhau. Kết quả là, sau khi tốt nghiệp, sinh viên sẽ nhận được hai tấm bằng đại học.
Theo các chuyên gia, học song bằng mang đến nhiều ưu điểm cho người học, như sinh viên được trang bị kiến thức sâu rộng ở hai lĩnh vực, giúp tăng khả năng cạnh tranh trên thị trường lao động; có cách nhìn đa chiều, toàn diện hơn về các vấn đề trong công việc và cuộc sống. Quá trình học tập song song hai văn bằng đòi hỏi sinh viên phải có khả năng tư duy logic, sắp xếp thời gian và làm việc hiệu quả, giúp rèn luyện tư duy phản biện, giải quyết vấn đề. Trong một thời gian ngắn (4 - 5 năm) sinh viên sẽ có hai bằng đại học ở hai chuyên ngành khác nhau; giúp tiết kiệm nhiều thời gian so với học 2 bằng đại học ở hai thời điểm độc lập.
Cần cân nhắc kỹ lưỡng
Điều kiện học song bằng của các trường đại học là khác nhau, vì vậy, thí sinh cần tìm hiểu thật kỹ trước khi đăng ký học. TS Phan Văn Kiền - Viện trưởng Viện Đào tạo Báo chí và Truyền thông (Trường Đại học Khoa học xã hội & Nhân văn, Đại học Quốc gia Hà Nội) cho biết, sinh viên của trường có thể đăng ký học song bằng vào cuối năm thứ nhất hoặc đầu năm thứ 2. Điều kiện là kết quả học tập năm nhất từ loại khá trở lên.
Thí sinh cần cân nhắc kỹ các điều kiện trước khi đăng ký học song bằng.
“Hệ thống bằng kép (song bằng) phù hợp với nhiều sinh viên, trong đó có nhóm thí sinh muốn học ngành điểm chuẩn cao, nhưng điểm thi thật của mình chưa đủ đỗ. Sinh viên có thể học ngành phù hợp với điểm thật, nhưng khi học hết năm nhất của trường, có thể học bằng hai ở ngành học điểm cao hơn và mình mong muốn hơn. Đây là giải pháp khá khôn ngoan cho thí sinh. Lấy ví dụ, sinh viên được khoảng 24 điểm thì không thể đỗ ngành Báo chí - Truyền thông; nhưng em có thể đăng ký vào ngành khác của trường có điểm chuẩn thấp hơn, sau đó hết năm thứ nhất sẽ đăng ký học bằng hai báo chí” - TS Phan Văn Kiền gợi ý.
Học song bằng là chiến lược thông minh để bứt phá nhưng cũng mang lại không ít thách thức cho người học. Đơn cử, lịch học giữa hai chuyên ngành thường xuyên có sự trùng lặp nên việc đảm bảo đủ số tín chỉ, tránh trùng lịch, duy trì chất lượng học tập là điều không dễ, nhất là trong những kỳ học đầu tiên.
Việc học và tiếp thu hai ngành có nội dung khác biệt trong cùng một khoảng thời gian có thể gây ra không ít khó khăn. Áp lực học tập, thi cử của sinh viên học song bằng cũng rất lớn, nhất là việc đảm bảo kết quả học tập ổn định ở cả hai chuyên ngành. Học song bằng cũng tăng chi phí học tập và thời gian học sẽ kéo dài hơn so với học 1 văn bằng.
Chia sẻ về vấn đề này, PGS.TS Nguyễn Duy Hải - Trưởng ban Tuyển sinh - Hướng nghiệp, Đại học Bách khoa Hà Nội cho biết: “Theo quy chế, sinh viên vẫn có cơ hội học song bằng, tuy nhiên, chương trình học tại Đại học Bách khoa Hà Nội vốn rất nặng. Do vậy, sinh viên phải rất xuất sắc, có tư duy học tập tốt mới có thể cùng lúc hoàn thành các học phần”.
Đưa ra giải pháp với thí sinh mong muốn học 2 chuyên ngành của Đại học Bách khoa Hà Nội, theo PGS,TS Nguyễn Duy Hải, sau khi tốt nghiệp cử nhân, sinh viên có thể học kỹ sư chuyên sâu đặc thù theo ngành mình yêu thích. Đây là hướng đi phù hợp và hiệu quả hơn là học song bằng.
Có thể thấy, chương trình học song bằng không chỉ mở rộng cơ hội tiếp cận hai lĩnh vực học thuật khác nhau, mà còn góp phần rèn luyện tính kỷ luật, khả năng tư duy liên ngành cũng như giúp sinh viên nổi bật hơn trong mắt nhà tuyển dụng. Dù vậy, hành trình học song bằng cũng đi kèm với áp lực lớn về khối lượng kiến thức và yêu cầu cao về tinh thần tự học, sự bền bỉ và quyết tâm không ngừng.
Với các thí sinh chờ điểm chuẩn đại học nhưng có ý định học song bằng hoặc những sinh viên muốn đăng ký thêm ngành học, điều cần làm là xác định rõ mục tiêu, cân nhắc năng lực bản thân, điều kiện sức khỏe, tài chính, thời gian...; nếu vẫn thấy phù hợp và có đủ quyết tâm thì cần mạnh dạn đăng ký để kiến tạo cho mình tương lai rộng mở, tốt đẹp hơn.
Nam Du