Hội chứng ống cổ chân: Nguyên nhân, biểu hiện, cách điều trị và phòng bệnh

7 giờ trướcBài gốc

1. Nguyên nhân gây hội chứng ống cổ chân

Nội dung

1. Nguyên nhân gây hội chứng ống cổ chân

2. Triệu chứng hội chứng ống cổ chân

3. Hội chứng ống cổ chân có lây không?

4. Phòng ngừa hội chứng ống cổ chân

5. Điều trị hội chứng ống cổ chân

Hội chứng ống cổ chân là một bệnh lý thần kinh do chèn ép dây thần kinh chày sau và các nhánh của nó.

Thần kinh chày là sự tiếp tục đường đi của dây thần kinh ngồi. Thần kinh ngồi bao gồm các thần kinh chày và mác chung, vốn là những thần kinh thường chỉ tách rời nhau ở đỉnh hố khoeo nhưng có thể lần theo chúng đến tận ốm để thấy rằng thần kinh chày được tạo nên bởi các sợi trước của thân thắt lưng-cùng (L4,5) và ba thần kinh cùng đầu tiên (S1,2,3).

Từ hố khoeo đi dưới cung gân cơ dép, thần kinh chày đi giữa hai lớp cơ vùng cẳng chân sau rồi đi sau mắt cá trong xuống gan chân. Đến dưới mạc giữ gân duỗi dưới thì chia thành 2 nhánh là thần kinh gan chân trong và thần kinh gan chân ngoài. Trên đường đi, nó cho các nhánh:

Các nhánh cơ: chi phối cơ chày sau, cơ gấp dài các ngón chân, cơ gấp ngón chân cái dài, và phần sâu của cơ dép.
Các nhánh bì: xuyên qua mạc cơ gấp để chi phối da mặt sau và mặt dưới của gót chân.
Các nhánh khớp: cung cấp cho khớp mắt cá chân.

Có rất nhiều nguyên nhân gây ra hội chứng này như: Hội chứng bàn chân bẹt, U vùng cổ chân, viêm khớp cổ chân, Gãy xương, Chấn thương vùng cổ chân,…

Một số yếu tố có thể làm tăng nguy cơ hội chứng ống cổ chân như: Di tật ở chân, bàn chân phẳng hoặc vòng cong, đứng lâu hoặc đi bộ trong thời gian dài, Đái tháo đường, giãn tĩnh mạch, phù chân, thừa cân, béo phì,…

2. Triệu chứng hội chứng ống cổ chân

Thần kinh chày là nhánh tận cùng lớn của thần kinh ngồi, chạy qua ống cổ chân, đóng vai trò thu nhận cảm giác và kiểm soát vận động của cổ chân và bàn chân.

Vì vậy, khi bị chấn thương trực tiếp hoặc chèn ép liên tục sẽ tạo ra áp lực dẫn đến tổn thương. Áp lực này có thể đến từ những tổn thương như gãy xương, bong gân.

Một số nguyên nhân khác có thể đi kèm dẫn đến hội chứng ống cổ chân phải kể đến như bàn chân bẹt nặng, sự phát triển xương lành tính ở ống cổ chân, trật khớp cổ chân, mang giày có kích cỡ không phù hợp hoặc có thể gặp ở phụ nữ mang thai do chân bị sưng phù gây ra.

Tổn thương dây thần kinh chày dẫn đến mất khả năng gấp bàn chân, gấp ngón chân và suy yếu động tác xoay trong bàn chân.

Triệu chứng của hội chứng ống cổ chân:

Đau buốt, tê liệt, cảm giác kiến bò, ngứa ran bên trong cổ chân, phía sau mắt cá và đôi khi ở phía trong gót chân và có thể lan dọc theo bề mặt của gan chân đến đầu xa các ngón chân. Những cơn đau này thường xảy ra đột ngột, tăng lên về đêm và lúc di chuyển, giảm khi nghỉ ngơi.
Mất dần khả năng vận động của chân dẫn đến liệt chân và dáng đi bất thường.
Thực thể: dấu Tinel: khi khám bác sĩ dùng búa phản xạ gõ theo đường từ trên xuống dọc theo đường đi dây thần kinh chày thì thấy có một điểm đau như điện giật.

3. Hội chứng ống cổ chân có lây không?

Hội chứng ống cổ chân là một bệnh lý thần kinh do chèn ép dây thần kinh chày sau và các nhánh của nó. Không phải là bệnh lây nhiễm nên không lây.

4. Phòng ngừa hội chứng ống cổ chân

Việc phòng ngừa hội chứng ống cổ chân là giảm các yếu tố nguy cơ bao gồm,

Thay đổi thói quen sinh hoạt, vận động hợp lý để tránh các tác động liên tục đến cổ chân sẽ giảm nguy cơ mắc hội chứng này.

Hội chứng ống cổ chân là một bệnh lý thần kinh do chèn ép dây thần kinh chày sau và các nhánh của nó.

Kiểm soát cân nặng hợp lý, có chế độ dinh dưỡng tăng cường các chất dinh dưỡng tốt cho xương khớp, giàu vitamin và khoáng chất.

Nếu công việc phải đứng hoặc đi nhiều cần cho bàn chân nghỉ ngơi trong vài phút, hoặc ít nhất là thay đổi tư thế đứng để giảm căng thẳng cho đường hầm cổ chân và dây thần kinh chày sau. Khi nghỉ ngơi tại nhà có thể massage thư giãn bàn chân.

Luôn khởi động trước khi chơi thể thao hoặc vận động mạnh làm giảm các chấn thương cho cổ chân cũng như bàn chân.

Mang giày vừa vặn và dụng cụ chỉnh hình nếu cần thiết để giảm áp lực cho chân. Sử dụng băng quấn hoặc nẹp khi tham gia các hoạt động thể thao có thể làm giảm nguy cơ chấn thương cổ chân cao như đá bóng, chạy ...

Khi phát hiện cổ chân, chân có dấu hiệu bất thường thì cần phải đến thăm khám bác sĩ sớm để được kiểm tra, chẩn đoán và có những biện pháp điều trị kịp thời, phù hợp. Bên cạnh đó, cần giữ gìn vệ sinh chân sạch sẽ cũng là cách để ngăn ngừa hội chứng xuất hiện.

5. Điều trị hội chứng ống cổ chân

Điều trị hội chứng ống cổ chân phụ thuộc vào các triệu chứng và nguyên nhân gây bệnh. Các phương pháp điều trị gồm chế độ nghỉ ngơi, băng ép, vật lý trị liệu, sử dụng thuốc giảm đau chống viêm, tiêm phong bế thần kinh, dụng cụ chỉnh hình và phẫu thuật khi các biện pháp trước đó không hiệu quả.

Dù căn nguyên của hội chứng ống cổ chân là gì, mục đích điều trị vẫn là để giảm đau, kháng viêm và chống căng cơ. Các cách điều trị bảo tồn bao gồm dùng đá lạnh, uống thuốc giảm đau và thuốc chống viêm không steroid (NSAID) có thể hữu ích. Bên cạnh đó, bác sĩ cũng có thể thử dùng thuốc giảm đau thần kinh bao gồm gabapentin, pregabalin và thuốc chống trầm cảm ba vòng đối với các tổn thương thần kinh nặng nề.

Nếu có nang hạch tại chỗ, cần chọc hút dưới hướng dẫn của siêu âm để giải áp. Tiêm corticosteroid vào ống cổ chân có thể giúp giảm phù nề.

Các phương thức vật lý trị liệu mô mềm có thể giúp ích trong điều trị hội chứng ống cổ chân là dùng sóng siêu âm, điện di và kích thích điện tử. Trong đó, kéo căng bắp chân và di chuyển dây thần kinh cũng có thể giúp giảm các triệu chứng. Ngoài ra, giày chỉnh hình có thể là một lựa chọn được sử dụng để điều chỉnh các bất thường về các nhóm cơ ở cổ chân và để giúp giảm tải ống cổ chân, giảm lực kéo lên dây thần kinh.

Phẫu thuật giải áp ống cổ chân được chỉ định nếu xử trí bảo tồn không giải quyết được các triệu chứng của bệnh nhân hoặc nếu xác định được nguyên nhân chính xác gây chèn ép. Bệnh nhân có các triệu chứng do tổn thương chiếm chỗ thường đáp ứng tốt với xử trí phẫu thuật. Tuy nhiên, tín hiệu dẫn truyền thần kinh chậm bất thường qua dây thần kinh chày sau sẽ dự báo là liệu pháp bảo tồn thất bại.

BS Nguyễn Trung Dũng

Nguồn SK&ĐS : https://suckhoedoisong.vn/hoi-chung-ong-co-chan-nguyen-nhan-bieu-hien-cach-dieu-tri-va-phong-benh-169250316114513501.htm