Hội Lim được coi là lễ hội tiêu biểu, hội đủ những sinh hoạt văn hóa nghệ thuật và tín ngưỡng tâm linh của Bắc Ninh. (Nguồn: Lao động)
“Ba năm hai cái hội chùa/Nào ai có lỡ bỏ bùa cho ai/Già già, trẻ trẻ, gái trai/Đua nhau ăn mặc, hán hài đi xem/Hội Lim ai thấy chẳng thèm…”, vùng đất Bắc Ninh - Kinh Bắc được ví như xứ sở của lễ hội khi có hơn 500 lễ hội truyền thống. Hầu như làng, xã nào trên vùng đất Bắc Ninh cũng có lễ hội.
Lễ hội diễn ra khắp các mùa trong năm trong đó tập trung nhiều nhất vào mùa Xuân. Hội Lim được coi là lễ hội tiêu biểu, hội đủ những sinh hoạt văn hóa nghệ thuật và tín ngưỡng tâm linh của Bắc Ninh, trở thành niềm tự hào của người Quan họ.
Đường lên đồi Lim. (Nguồn: Nhân dân)
Nhiều tài liệu ghi lại rằng, lễ hội vùng Lim xưa là lễ hội tế thần, hát xướng của các làng xã, các xã vào dịp Rằm tháng Tám. Người có công lớn trong việc cách tân lễ hội là tướng công Nguyễn Đình Diễn và Bồ đề ni - tục gọi là mụ Ả, đã chuyển từ lễ hội cầu phúc hàng Tổng vào Rằm tháng Tám sang hội chùa, hội chạ vào đầu Xuân - 13 tháng Giêng.
Hàng nghìn du khách trẩy Hội Lim 2025. (Nguồn: VOV)
Hằng năm, cứ đến ngày 12,13 tháng Giêng, người dân vùng Bắc Ninh - Kinh Bắc và du khách thập phương lại nô nức trảy Hội Lim (huyện Tiên Du) để được hòa mình vào không gian lễ hội đặc sắc, nghe các liền anh, liền chị Quan họ cất lên những câu ca mượt mà, đằm thắm.
Lễ hội Lim bao gồm hai phần chính: phần lễ và phần hội. Phần lễ bao gồm các nghi thức cúng bái trang trọng, thể hiện lòng thành kính đối với các vị thần linh và những người có công với quê hương, đất nước. Phần hội bao gồm nhiều hoạt động vui chơi, giải trí đặc sắc, thu hút đông đảo người dân tham gia.
Du khách thập phương được thưởng thức dân ca quan họ trên thuyền. (Nguồn: VOV)
Các hình thức hát như hát canh, hát trên thuyền, hát lán, hát đối đáp... không chỉ phô diễn các lề lối, bài bản cổ mà còn tạo ra một môi trường lý tưởng để di sản được truyền dạy, thực hành liên tục, xứng đáng với danh hiệu Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại được UNESCO vinh danh.
Cùng với việc được đắm chìm trong các làn điệu Quan họ, du khách sẽ được thưởng thức những trò chơi dân gian độc đáo và đặc sắc như: Đu tiên, vật truyền thống, bịt mắt bắt dê, đập niêu, múa rồng, múa lân…
Những hoạt động phong phú của cả phần lễ và phần hội tại hội Lim gần như hội tụ đầy đủ những nét tinh túy đặc sắc của văn hóa tín ngưỡng dân gian, của cộng đồng người Việt trước đây, đồng thời mang nét đặc thù riêng có của quê hương Quan họ.
Tục mời trầu - Nét đẹp văn hóa của người Quan họ. (Nguồn: VOV)
Mới đây, Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã ký quyết định đưa Lễ hội truyền thống Hội Lim thị trấn Lim, tỉnh Bắc Ninh vào Danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia. Hội Lim vùng Quan họ đã thực sự trở thành niềm tự hào của nhiều thế hệ người dân Việt Nam nói chung và người dân Bắc Ninh nói riêng.
Với việc Hội Lim được đưa vào Danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia, hiện tỉnh Bắc Ninh có 12 di sản trong Danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia gồm: Dân ca Quan họ Bắc Ninh, Hát Ca trù, Hát Trống quân Bùi Xá, Lễ hội Đồng Kỵ, Lễ hội làng Diềm, Nghề làm tranh dân gian Đông Hồ, Kéo co Hữu Chấp, Nghề gò đồng Đại Bái, Nghề chạm khắc gỗ Phù Khê, Làng nghề gốm Phù Lãng, Nghề thủ công tre trúc Xuân Lai.
Tống Thoan