Hội thảo khoa học 'Quốc hội Việt Nam - 80 năm hình thành và phát triển'

7 giờ trướcBài gốc

Chiều 9/9, tại Nhà Quốc hội, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn chủ trì Hội thảo khoa học cấp quốc gia "Quốc hội Việt Nam - 80 năm hình thành và phát triển". Đây là sự kiện có ý nghĩa chính trị - khoa học quan trọng do Đảng ủy Quốc hội phối hợp với Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương, Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh tổ chức hướng tới kỷ niệm 80 năm Ngày Tổng tuyển cử đầu tiên bầu Quốc hội Việt Nam (6/1/1946 - 6/1/2026).

Tham dự và đồng chủ trì Hội thảo có: Ủy viên Bộ Chính trị, Thường trực Ban Bí thư Trần Cẩm Tú; Ủy viên Bộ Chính trị, Giám đốc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, Chủ tịch Hội đồng Lý luận Trung ương Nguyễn Xuân Thắng; đại diện lãnh đạo các cơ quan Đảng, Chính phủ, các bộ, ngành, cơ quan ở Trung ương; các chuyên gia, nhà khoa học...

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn phát biểu khai mạc hội thảo.

Hội thảo nhằm nhìn lại chặng đường 80 năm hình thành và phát triển của Quốc hội Việt Nam, khẳng định những giá trị lịch sử và vai trò trung tâm của Quốc hội trong hệ thống chính trị; đồng thời tổng kết những thành tựu, bài học kinh nghiệm, chỉ rõ những yêu cầu đổi mới để nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động trong giai đoạn mới.

Phát biểu khai mạc hội thảo, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn nêu rõ, 80 năm qua, Quốc hội thực hiện tốt chức năng lập hiến, lập pháp, giám sát tối cao và quyết định các vấn đề quan trọng của đất nước; ban hành 5 bản Hiến pháp; 567 luật, 236 pháp lệnh và hàng nghìn nghị quyết, tạo cơ sở pháp lý quan trọng phục vụ yêu cầu phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội, xây dựng hệ thống chính trị, phòng chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực, củng cố quốc phòng, an ninh, đối ngoại, đảm bảo việc thực hiện quyền con người, quyền và nghĩa vụ cơ bản của công dân.

Cùng với đó, hoạt động giám sát được tăng cường, đổi mới. Lần đầu tiên Ủy ban Thường vụ Quốc hội tổ chức “Diễn đàn của Quốc hội về hoạt động giám sát". Nội dung giám sát tập trung vào những vấn đề thực tiễn cuộc sống, đáp ứng tâm tư, nguyện vọng của nhân dân, thúc đẩy việc thực hiện Hiến pháp, luật, nghị quyết của Quốc hội. Hoạt động đối ngoại của Quốc hội được đẩy mạnh, mở rộng, đưa ngoại giao Nghị viện đi vào chiều sâu, góp phần làm cho nhân dân thế giới và bạn bè quốc tế hiểu rõ hơn về đất nước, con người và nền văn hóa đặc sắc của Việt Nam chúng ta, nâng cao vai trò, vị thế của nước ta trên trường quốc tế.

Tại Kỳ họp thường kỳ thứ 8, thứ 9 và kỳ họp bất thường lần thứ 9 Quốc hội khóa XV, với tinh thần đổi mới mạnh mẽ về tư duy và quy trình lập pháp, Quốc hội đã xem xét, cho ý kiến và quyết định khối lượng công việc rất lớn, có ý nghĩa lịch sử, đáp ứng yêu cầu đổi mới, hoàn thiện thể chế và tổ chức của hệ thống chính trị đảm bảo đồng bộ, tinh gọn, hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả, gần dân, sát dân. Đặc biệt, Quốc hội đã thảo luận và thông qua Nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp với tỷ lệ đồng thuận tuyệt đối của các đại biểu Quốc hội. Hiện nay, cả dân tộc đang quyết tâm thực hiện thành công mục tiêu đến năm 2030 trở thành nước đang phát triển có công nghiệp hiện đại, thu nhập trung bình cao; đến năm 2045 trở thành nước phát triển, thu nhập cao.

Các đại biểu dự hội thảo.

Chủ tịch Quốc hội nêu rõ, thực tiễn đất nước đang đặt ra những vấn đề cấp bách cần giải quyết, nhân dân đang mong chờ và kỳ vọng vào những quyết sách của Đảng, Nhà nước, đòi hỏi Quốc hội phải tiếp tục đổi mới toàn diện, đổi mới cách nghĩ, cách làm, nâng cao năng lực lập pháp, giám sát và quyết định những vấn đề quan trọng của đất nước.

Trong bối cảnh đó, Chủ tịch Quốc hội nêu rõ, việc trao đổi, thảo luận, tổng kết, đánh giá thực tiễn đổi mới tổ chức và hoạt động của Quốc hội qua 80 năm qua, xác định những thành tựu đạt được, những hạn chế, bất cập và đề xuất, kiến nghị các giải pháp nhằm tiếp tục đổi mới tổ chức, nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động của Quốc hội trong giai đoạn mới là yêu cầu cấp thiết, khách quan. Chủ tịch Quốc hội bày tỏ tin tưởng, Hội thảo sẽ thật sự phát huy dân chủ, đóng góp được những kiến nghị, đề xuất thật sự có giá trị cả về lý luận và thực tiễn.

Thường trực Ban Bí thư Trần Cẩm Tú phát biểu tại hội thảo.

Thay mặt lãnh đạo Đảng, Nhà nước, đồng chí Trần Cẩm Tú phát biểu nêu rõ, cách đây 80 năm, ngày 6/1/1946, ngay sau khi đất nước giành được độc lập, trong muôn vàn khó khăn, dưới sự lãnh đạo sáng suốt của Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh, nhân dân ta đã tiến hành thành công cuộc Tổng tuyển cử đầu tiên bầu ra Quốc hội nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa theo nguyên tắc phổ thông, bình đẳng, trực tiếp và bỏ phiếu kín.

"Đây là dấu mốc rất quan trọng, đặt nền móng cho thể chế dân chủ của nước ta, lần đầu tiên, nước ta có cơ quan quyền lực nhà nước cao nhất, đại diện cho ý chí, nguyện vọng của nhân dân cả nước, thay mặt cho toàn thể nhân dân quyết định những vấn đề trọng đại của đất nước. Ngay từ những ngày đầu mới thành lập, Quốc hội đã góp phần to lớn vào sự nghiệp bảo vệ, củng cố vững chắc nền độc lập, xây dựng và phát triển đất nước" - Thường trực Ban Bí thư nhấn mạnh và cho rằng, trong suốt 80 năm qua, Quốc hội luôn đồng hành cùng các thiết chế khác của hệ thống chính trị, kế thừa và phát huy vai trò, trí tuệ tập thể, sáng tạo, chủ động, trách nhiệm cao, quyết định nhiều vấn đề hệ trọng của đất nước, đặc biệt về phát triển kinh tế - xã hội, quốc phòng, an ninh, đối ngoại, tổ chức và nhân sự cấp cao của Nhà nước, với các quyết sách kịp thời, sát thực tiễn, đáp ứng yêu cầu của nhiệm vụ cách mạng trong từng thời kỳ, nhất là trong công cuộc đổi mới và phát triển đất nước.

Công tác đối ngoại của Quốc hội ngày càng chủ động, hiệu quả, trở thành một bộ phận không thể tách rời trong hoạt động đối ngoại của Đảng và Nhà nước, hỗ trợ cho đối ngoại nhân dân, góp phần nâng cao vị thế trên trường quốc tế của đất nước, thúc đẩy hội nhập sâu rộng, đóng góp tích cực cho hòa bình, hợp tác và tiến bộ toàn cầu.

Thường trực Ban Bí thư khẳng định, "sự ra đời của Quốc hội là kết quả của cuộc đấu tranh kiên cường, không ngừng, không nghỉ của nhân dân ta. Quá trình hình thành, phát triển của Quốc hội là kết tinh của đường lối đúng đắn, sự kết hợp nhuần nhuyễn giữa chủ nghĩa Mác – Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đáp ứng ý nguyện chung của nhân dân và phù hợp với quy luật phát triển của thời đại".

Các đại biểu dự hội thảo.

Thường trực Ban Bí thư gợi mở một số nội dung để cùng nghiên cứu, thực hiện tốt hơn trong thời gian tới.

Thứ nhất là, bảo đảm sự lãnh đạo tuyệt đối, toàn diện của Đảng đối với Quốc hội; tiếp tục đổi mới phương thức lãnh đạo, gắn với phát huy dân chủ, pháp quyền; xử lý hài hòa mối quan hệ Đảng lãnh đạo, Nhà nước quản lý, nhân dân làm chủ và phát huy vị trí, vai trò của từng nhân tố này trong quá trình xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Xây dựng, hoàn thiện hệ thống pháp luật, thể chế hóa Cương lĩnh chính trị, các chủ trương lớn của Đảng, cụ thể hóa Hiến pháp, phát huy quyền làm chủ của nhân dân, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản trị quốc gia, bảo đảm ổn định chính trị, phát triển kinh tế - xã hội, tăng cường quốc phòng an ninh, hội nhập quốc tế và xây dựng hệ thống chính trị tinh gọn, vững mạnh.

Thứ hai là, tiếp tục đổi mới mạnh mẽ tư duy lập pháp đáp ứng tốt các yêu cầu phát triển đất nước trong giai đoạn mới; cần coi trọng nghiên cứu chiến lược, chính sách từ sớm, từ xa, nâng cao tính dự báo, chất lượng và hiệu quả điều chỉnh của pháp luật.

Thứ ba là, cần nâng cao hơn nữa chất lượng, hiệu lực, hiệu quả hoạt quyết định các vấn đề quan trọng của đất nước, hoạt động động giám sát, nhất là giám sát tối cao của Quốc hội.

Thứ tư là, chú trọng hoàn thiện cơ chế bầu cử, công tác dân nguyện, nâng cao chất lượng hoạt động của đại biểu Quốc hội; quan tâm bồi dưỡng kiến thức, kỹ năng, bảo đảm điều kiện hoạt động, nâng cao năng lực và hiệu quả hoạt động của đại biểu Quốc hội.

Thứ năm là, đẩy mạnh và nâng cao hiệu quả công tác đối ngoại của Quốc hội, góp phần khẳng định vai trò, vị thế và uy tín của Việt Nam trên trường quốc tế. Thứ sáu là, kiện toàn tổ chức bộ máy, đẩy mạnh chuyển đổi số hoạt động của Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội; nâng cao năng lực các cơ quan tham mưu, giúp việc của Quốc hội.

Giám đốc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, Chủ tịch Hội đồng Lý luận Trung ương Nguyễn Xuân Thắng phát biểu đề dẫn hội thảo.

Phát biểu đề dẫn tại hội thảo, đồng chí Nguyễn Xuân Thắng đã ôn lại lịch sử hình thành, phát triển và những dấu mốc quan trọng trong hoạt động của Quốc hội 80 năm qua. GS.TS Nguyễn Xuân Thắng nhận định, Quốc hội Khóa XV đã khẳng định vị thế là chủ thể sáng tạo thể chế, kiến tạo nền tảng pháp lý vững chắc cho những quyết sách chiến lược mang tính đột phá cho sự phát triển nhanh và bền vững đất nước.

Quán triệt chỉ đạo sâu sắc trong phát biểu khai mạc của Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn và Thường trực Ban Bí thư Trần Cẩm Tú, GS.TS Nguyễn Xuân Thắng đề nghị các đại biểu, các nhà khoa học tập trung thảo luận, tổng kết và làm sâu sắc hơn giá trị lịch sử và ý nghĩa quan trọng của cuộc Tổng tuyển cử đầu tiên; tổng kết thực tiễn 80 năm hình thành và phát triển của Quốc hội Việt Nam, qua các giai đoạn lịch sử: từ thời kỳ kháng chiến kiến quốc, thời kỳ đấu tranh thống nhất đất nước, đưa cả nước quá độ đi lên chủ nghĩa xã hội, đến thời kỳ đổi mới, hội nhập và phát triển; rút ra các bài học để làm rõ sự kế thừa, vận dụng và phát triển sáng tạo trong bối cảnh mới.

Tại hội thảo, các đại biểu tham luận tập trung phân tích sự lãnh đạo toàn diện của Đảng đối với Quốc hội trong 80 năm qua; làm rõ quá trình Quốc hội thực hiện các chức năng lập hiến, lập pháp, giám sát tối cao và quyết định những vấn đề quan trọng của đất nước; đề xuất định hướng, giải pháp để xây dựng Quốc hội dân chủ, pháp quyền, chuyên nghiệp, hiện đại, gắn bó mật thiết với nhân dân.

Báo CAND sẽ tiếp tục thông tin về hội thảo quan trọng này.

Phương Thủy

Nguồn CAND : https://cand.com.vn/su-kien-binh-luan-thoi-su/hoi-thao-khoa-hoc-quoc-hoi-viet-nam-80-nam-hinh-thanh-va-phat-trien-i780860/