Hội thảo khoa học quốc tế 'Các vị Thánh tổ triều Lý trong lịch sử Phật giáo Việt Nam'

3 giờ trướcBài gốc

Đoàn chủ trì hội thảo. (Ảnh: Thanh Tuấn/TTXVN)

Ngày 27/12, tại Khu Du lịch Văn hóa Tâm linh Tam Chúc, tỉnh Ninh Bình, Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn, Đại học Quốc gia Hà Nội phối hợp với Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Ninh Bình, Công ty trách nhiệm hữu hạn Dịch vụ Du lịch Chân Tâm tổ chức Hội thảo khoa học quốc tế với chủ đề “Các vị Thánh tổ triều Lý trong lịch sử Phật giáo Việt Nam.”

Hội thảo có sự tham dự của khoảng 400 đại biểu là các nhà khoa học, học giả, nhà nghiên cứu, giảng viên, tăng ni, phật tử và những người quan tâm trong và ngoài nước.

Phát biểu khai mạc và đề dẫn hội thảo, Giáo sư-Tiến sỹ Hoàng Anh Tuấn, Hiệu trưởng Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn, Đại học Quốc gia Hà Nội chia sẻ: Lịch sử dân tộc Việt Nam đã trải qua hàng nghìn năm dựng nước và giữ nước.

Trong dòng chảy của lịch sử, triều đại nhà Lý (1009-1225) ghi dấu như một kỷ nguyên văn minh rực rỡ bậc nhất - kỷ nguyên của sự khai sinh, khai phóng, bao dung và phát triển một cách toàn diện. Đó là thời đại mà Phật giáo không chỉ đóng vai trò là tôn giáo tín ngưỡng, mà còn là bệ đỡ tư tưởng, là quốc giáo song hành cùng vận mệnh dân tộc.

Đặc biệt, hiện tượng "Thánh tổ" hay "Thánh tăng" thời Lý là một nét vô cùng độc đáo, có thể coi là hiếm có trong lịch sử tư tưởng và tôn giáo Việt Nam. Những nhân vật lịch sử như Quốc sư Nguyễn Minh Không, Thiền sư Từ Đạo Hạnh, Thiền sư Dương Không Lộ... đã vượt ra khỏi khuôn khổ của những bậc xuất gia tu hành đơn thuần, để trở thành những biểu tượng văn hóa, những vị "Thánh" trong tâm thức dân gian, vừa có công hộ quốc an dân, vừa có tài chữa bệnh cứu người, lại vừa là những ông tổ của các nghề thủ công truyền thống.

Nhìn lại toàn bộ lịch sử triều Lý, nổi bật lên một mô hình Nhà nước và Phật giáo có tính kết quyện vô cùng chặt chẽ, trong đó các vị Thánh tổ đóng vai trò như cầu nối vĩ đại giữa Đạo và Đời, giữa vương quyền và thần quyền.

Giáo sư-Tiến sỹ Hoàng Anh Tuấn, Hiệu trưởng Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn, Đại học Quốc gia Hà Nội phát biểu tại hội thảo. (Ảnh: Thanh Tuấn/TTXVN)

Giáo sư-Tiến sỹ Hoàng Anh Tuấn nhấn mạnh: Hội thảo không chỉ là dịp để ôn lại công hạnh của các bậc tiền nhân, mà còn là một diễn đàn học thuật giải mã những vấn đề lịch sử, tôn giáo và văn hóa dưới lăng kính khoa học hiện đại, mang tính liên ngành và xuyên nhiều lĩnh vực học thuật. Qua đó, góp phần khẳng định bản sắc văn hóa Phật giáo Việt Nam trên bản đồ văn hóa thế giới.

Bà Vũ Thanh Lịch, Phó Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Ninh Bình cho biết: Sau sáp nhập, Ninh Bình có không gian phát triển rộng mở, diện tích gần 4.000 km2, dân số hơn 4,4 triệu người; là vùng đất cổ, có vị trí địa lý đặc biệt - nơi giao thoa giữa ba vùng địa lý và văn hóa lớn của đất nước: vùng đồng bằng sông Hồng, miền núi phía Bắc và Bắc Trung Bộ.

Với địa thế, cảnh quan thiên nhiên tươi đẹp, lưu giữ nhiều dấu ấn văn hóa nổi bật; cách đây hơn 3 vạn năm, Ninh Bình từng là nơi cư trú của người tiền sử. Thế kỷ X, nơi đây được chọn làm quốc đô đầu tiên của nhà nước Đại Cồ Việt, gắn với sự nghiệp của 6 vị vua thuộc ba triều đại: Đinh-Tiền Lê-Lý. Ninh Bình cũng là một trong những không gian văn hóa tâm linh đặc biệt, với những trung tâm tôn giáo-tín ngưỡng lớn của cả nước; là trung tâm của hai tôn giáo lớn: Phật giáo và Công giáo, đồng thời là trung tâm thờ Mẫu của Việt Nam.

Phó Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Ninh Bình chia sẻ: Hội thảo lần này là một hoạt động có ý nghĩa, cung cấp thêm dữ liệu khoa học phục vụ công tác quản lý, bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa; góp phần thực hiện thắng lợi các mục tiêu mà Đại hội Đảng bộ tỉnh Ninh Bình lần thứ I, nhiệm kỳ 2025-2030 đã đề ra, khẳng định quyết tâm bảo tồn, phát huy giá trị di sản văn hóa gắn với phát triển bền vững.

Tại hội thảo, các học giả, nhà nghiên cứu đã công bố các kết quả nghiên cứu, thảo luận tập trung vào ba nội dung chính: Bối cảnh lịnh sử, xã hội và Phật Giáo Đại Việt thời Lý; Thân thế và sự nghiệp các Thánh tổ triều Lý; Di sản Thánh tổ triều Lý - nhận diện, bảo tồn và phát huy giá trị.

Theo đó, thời Lý-Trần là thời toàn thịnh của Phật giáo Việt Nam. Dưới thời Lý-Trần, Phật giáo có một vai trò quan trọng, là chỗ dựa tinh thần để xây dựng vương triều, xây dựng đất nước thái bình, thịnh trị và thân dân. Nhà chùa không chỉ là trung tâm văn hóa-tôn giáo địa phương mà còn là trung tâm giáo dục, nơi truyền bá kiến thức, học vấn và tăng lữ - tầng lớp trí thức, tạo dựng nền tảng triết lý, tư tưởng của xã hội. Nhiều nhà sư được phong làm quốc sư, tham gia các hoạt động chính trị của vương triều. Trong đó, Tam thánh tổ thời Lý bao gồm Thiền sư Minh Không, Từ Đạo Hạnh và Giác Hải đã để lại một khối lượng di sản Phật giáo quan trọng cho lịch sử dân tộc.

Một trong những định hướng quan trọng của hội thảo là khởi xướng và cung cấp luận cứ khoa học cho việc xây dựng tuyến du lịch văn hóa - tâm linh “Con đường hành hương theo dấu chân các Thánh tổ triều Lý”, kết nối các di tích, không gian văn hóa và trung tâm Phật giáo tiêu biểu.

Đây được kỳ vọng là mô hình kết hợp hài hòa giữa nghiên cứu khoa học, bảo tồn di sản và phát triển bền vững, góp phần lan tỏa các giá trị văn hóa-tinh thần của Phật giáo Việt Nam tới cộng đồng, xã hội./.

(TTXVN/Vietnam+)

Nguồn VietnamPlus : https://www.vietnamplus.vn/hoi-thao-khoa-hoc-quoc-te-cac-vi-thanh-to-trieu-ly-trong-lich-su-phat-giao-viet-nam-post1085380.vnp