Ngày 5/9, Báo Kinh tế & Đô thị phối hợp với Sở Y tế Hà Nội, Sở GD&ĐT Hà Nội tổ chức Tọa đàm trực tuyến “Bảo đảm an toàn thực phẩm và chất lượng bữa ăn học đường” kết nối đến 126 xã, phường của Thủ đô. Tại đây, các chuyên gia đã phân tích thực trạng tổ chức bữa ăn bán trú, chia sẻ kinh nghiệm, mô hình hiệu quả và đề xuất giải pháp nâng cao chất lượng bữa ăn cho học sinh.
PGS.TS Nguyễn Thành Lợi - Tổng Biên tập Báo Kinh tế & Đô thị nhấn mạnh: “An toàn thực phẩm trong trường học, đặc biệt là chất lượng bữa ăn học đường có tác động trực tiếp đến sức khỏe, sự phát triển thể chất và tinh thần của học sinh – thế hệ tương lai của đất nước. Đây không chỉ là trách nhiệm của ngành giáo dục, y tế hay địa phương, mà là nhiệm vụ của toàn xã hội”.
Đảm bảo an toàn thực phẩm trong bữa ăn học đường. Ảnh: TTXVN.
Quản lý bữa ăn bán trú chặt chẽ, không để xảy ra cắt xén khẩu phần ăn của học sinh
Năm học 2025-2026 cũng là năm đầu tiên Hà Nội triển khai Nghị quyết 18/2025/NQ-HĐND về cơ chế hỗ trợ bữa ăn bán trú cho học sinh tiểu học. Chính sách này được kỳ vọng giảm gánh nặng tài chính cho phụ huynh, khuyến khích gần như toàn bộ học sinh tiểu học tham gia bữa ăn tại trường.
Không chỉ mầm non và tiểu học, nhiều trường THCS Hà Nội học 2 buổi/ngày cũng tổ chức ăn bán trú. Sơ bộ, mỗi ngày Hà Nội có tới hơn 1 triệu học sinh sử dụng bữa ăn tại trường.
Theo thống kê, Hà Nội có 1.455 trường tự tổ chức nấu ăn; 647 trường liên kết với đơn vị cung cấp suất ăn; 283 trường đặt suất ăn từ đơn vị cung cấp bên ngoài đưa vào. Toàn TP có 2.385 bếp ăn tập thể, căng tin trường học.
Phó Giám đốc Sở GD&ĐT Hà Nội Vương Hương Giang cho biết: “Khi quy mô suất ăn bán trú tăng mạnh, chắc chắn yêu cầu quản lý cũng phải nâng cao. Các nhà trường phải xây dựng quy trình quản lý bữa ăn chặt chẽ - từ hợp đồng dịch vụ, cho đến quá trình triển khai bếp ăn. Điều rất quan trọng nữa là sự phối hợp giữa nhà trường - phụ huynh – chính quyền địa phương trong giám sát.
“Sở GĐ&ĐT sẽ phối hợp với Sở Y tế và cơ quan liên quan, chính quyền địa phương tăng cường thanh kiểm tra tại các bếp ăn trường học, không chỉ đảm bảo ATTP mà còn ngăn chặn, không để xảy ra tình trạng cắt xén khẩu phần ăn của học sinh. Mục tiêu chung là nâng cao tầm vóc thể trạng, xây dựng môi trường học đường an toàn thân thiện” – bà Hương Giang nói.
Các chuyên gia chia sẻ tại tọa đàm.
Bài toán khó từ hàng rong quanh cổng trường
Một vấn đề đáng lưu tâm được nhiều đại biểu đề cập là tình trạng mất ATTP tại các quán ăn, hàng rong, xe đẩy bán đồ ăn quanh cổng trường. Đây là nơi học sinh dễ bị thu hút nhưng lại tiềm ẩn nhiều rủi ro về vệ sinh, nguồn gốc thực phẩm và phụ gia không rõ ràng.
Phó Giám đốc Sở Y tế Hà Nội Vũ Cao Cương cho hay, thành phố đã ban hành nhiều văn bản hướng dẫn, tăng cường bảo đảm ATTP trong và xung quanh trường học. Qua thời gian tổ chức thực hiện đã gặp khó khăn do nguồn gốc thực phẩm quanh cổng trường thường không rõ ràng, đối tượng bán hàng biến động, việc xử lý còn phức tạp.
Theo Chi cục trưởng Chi cục An toàn vệ sinh thực phẩm Hà Nội Đặng Thanh Phong, Hà Nội có vài nghìn bếp ăn tập thể trong trường và gần 3.500 cơ sở bán thức ăn quanh cổng trường. Kiểm soát ATTP khu vực này cần cách tiếp cận toàn diện, không chỉ kiểm tra, xử phạt mà phải có sự phối hợp đồng bộ của chính quyền, nhà trường, gia đình và cộng đồng để nâng cao nhận thức và tạo ra các lựa chọn thực phẩm an toàn, tiện lợi cho học sinh.
Để tăng cường kiểm soát ATTP xung quanh cổng trường học, UBND TP giao Sở Y tế phối hợp đơn vị liên quan tham mưu ban hành Kế hoạch tăng cường kiểm soát theo mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp nhằm xử lý dứt điểm tình trạng bán hàng rong.
Sở GD&ĐT phối hợp Sở VH&TT, UBND các phường, xã chỉ đạo cơ sở giáo dục trực thuộc tăng cường tuyên truyền đến phụ huynh và học sinh kiên quyết “nói không với thực phẩm bẩn”.
Công an TP và UBND phường, xã tăng cường kiểm tra, xử lý nghiêm các điểm bán hàng rong, bán hàng lấn chiếm vỉa hè, lòng đường không phép xung quanh trường học.
Giải pháp từ công nghệ và sự giám sát cộng đồng
Cũng tại tọa đàm, các đại biểu đã chia sẻ nhiều mô hình hay, giải pháp thiết thực như: bếp ăn một chiều, công khai định kỳ chất lượng thực phẩm, kiểm thực ba bước, sử dụng camera giám sát trong khâu tiếp nhận - chế biến suất ăn, truy xuất nguồn gốc thực phẩm qua mã QR, ứng dụng công nghệ trong quản lý suất ăn bán trú và nâng cao vai trò giám sát của phụ huynh.
Ngoài ra, nhiều khuyến nghị mang tính chiến lược nhằm nâng cao hiệu quả quản lý bữa ăn bán trú được đưa ra như: xây dựng quy trình kiểm tra liên ngành minh bạch, tăng cường đào tạo kỹ năng cho cán bộ phụ trách bán trú trong nhà trường, cũng như tạo hành lang pháp lý để phụ huynh có thể tham gia giám sát một cách hiệu quả, có tổ chức.
Dương Hải