Hơn 8 triệu tỉ đồng và chiến lược 'xanh hóa' nền kinh tế của Bộ Tài chính

4 giờ trướcBài gốc

Chiều 26-11, Diễn đàn Kinh tế mùa thu 2025 tiếp tục với phiên trao đổi giữa lãnh đạo các bộ, ngành Trung ương và doanh nghiệp. Phiên họp tập trung bàn giải pháp đột phá cho phát triển số hóa và chuyển đổi xanh quốc gia.

Các đại biểu đã đánh giá tiến độ của các bộ, ngành, đồng thời đối thoại về năng lượng, tài chính xanh và thị trường carbon. Phiên họp cũng xác định chính sách ưu tiên giai đoạn 2025–2030 để làm cơ sở tổng hợp báo cáo khuyến nghị sau diễn đàn.

Thứ trưởng Bộ Tài chính Đỗ Thành Trung tại phiên đối thoại. Ảnh: THUẬN VĂN

Bộ Tài chính: Sớm có bộ tiêu chí doanh nghiệp xanh

Tại diễn đàn, Thứ trưởng Bộ Tài chính Đỗ Thành Trung đã làm rõ các bước đi nhằm hiện thực hóa chiến lược tăng trưởng xanh quốc gia giai đoạn 2030–2050.

Ông Đỗ Thành Trung nhấn mạnh trên cơ sở chiến lược phát thải ròng bằng 0, Bộ Tài chính đã tham mưu ban hành bộ tiêu chí đánh giá sản xuất và kinh tế xanh (Thông tư 10/2023). Bộ tiêu chí này gồm 72 tiêu chí, cơ bản đáp ứng chuẩn mực quốc tế và tương thích với các nước EU.

Tuy nhiên, Thứ trưởng cho rằng để huy động vốn và phục vụ kinh doanh, cần có bộ tiêu chí doanh nghiệp xanh cụ thể hơn. Đây là yêu cầu then chốt để thúc đẩy chiến lược tăng trưởng xanh đến từng doanh nghiệp.

Bộ Tài chính đang triển khai hai nhóm nhiệm vụ. Thứ nhất, đánh giá và xây dựng cơ sở dữ liệu để nắm rõ năng lực của doanh nghiệp Việt Nam. Thứ hai, thiết kế cơ chế hỗ trợ tài chính và các chính sách ưu đãi. Hiện nay, nhiều cơ chế đã đi vào thực tiễn như Nghị quyết 198, gói hỗ trợ lãi suất 2% và các chương trình huy động tài chính xanh.

Thứ trưởng cũng thừa nhận thách thức trong việc cân bằng giữa yêu cầu tăng trưởng xanh và năng lực thực tế. Bộ đang thử nghiệm chính sách để sớm ban hành bộ tiêu chí doanh nghiệp xanh. Đây sẽ là cơ sở tính toán mức hỗ trợ từ ngân sách nhà nước, đảm bảo tính khả thi.

Về nguồn lực, Bộ Tài chính đang xây dựng kế hoạch ngân sách giai đoạn 2026–2030 với dự kiến hơn 8 triệu tỉ đồng. Nguồn này bao gồm ngân sách trung ương, địa phương và các khoản hỗ trợ TP.HCM, phục vụ các dự án giao thông thông minh, môi trường và chuyển đổi số.

Bên cạnh đó, cơ quan này đang phối hợp với các định chế tài chính quốc tế để hoàn thiện cơ chế huy động vốn qua thị trường chứng khoán, giảm phí và sửa đổi pháp luật nhằm phát triển kênh vốn xanh.

"Mục tiêu cuối cùng là huy động đồng bộ các nguồn lực để hiện thực hóa tăng trưởng xanh và số hóa, vừa đảm bảo công bằng vừa phù hợp với năng lực của doanh nghiệp, đặc biệt là nhóm vừa và nhỏ", Thứ trưởng Đỗ Thành Trung nhấn mạnh.

Ông Vũ Hải Quân, Thứ trưởng Thường trực Bộ Khoa học & Công nghệ. Ảnh: THUẬN VĂN

Bộ KH&CN: Dành 3% ngân sách cho khoa học công nghệ

Ông Vũ Hải Quân, Thứ trưởng Thường trực Bộ KH&CN, khẳng định vai trò then chốt của đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số.

Bộ KH&CN đã nỗ lực thể chế hóa chủ trương này. Trong năm qua, Bộ trình Quốc hội 10 dự án luật (gồm luật về AI, chuyển đổi số...) và hoàn thành 17 nghị định. Các dự án luật tạo hành lang pháp lý quan trọng về chi ngân sách, chấp nhận rủi ro trong nghiên cứu và thu hút nhân tài.

Đặc biệt, Luật Khoa học và Công nghệ đổi mới sáng tạo xác định tổng chi cho lĩnh vực này là 3% ngân sách. Luật ưu tiên cơ chế dựa trên hiệu quả, thử nghiệm công nghệ mới và phát triển nhân lực chiến lược. 11 công nghệ chiến lược đã được ban hành, trong đó 6 công nghệ chính sẽ triển khai ngay năm 2025.

Về Luật Chuyển đổi số (dự kiến thông qua tháng 12), ông Quân cho biết đây là công cụ thể chế hóa Nghị quyết 57. Luật tập trung vào việc bố trí ít nhất 3% tổng chi ngân sách cho lĩnh vực này; luật hóa hoạt động chuyển đổi số của cơ quan trung ương và xây dựng khung kiến trúc Chính phủ số.

Lãnh đạo Bộ KH&CN nhấn mạnh: "Luật Chuyển đổi số không nhằm quản lý siết chặt mà kiến tạo, tạo điều kiện để người dân và doanh nghiệp tiếp cận công nghệ thông minh".

Ông Thiều Phương Nam, Tổng Giám đốc Qualcomm Việt Nam, Thái Lan, Lào và Campuchia. Ảnh: THUẬN VĂN

Chuyển đổi số là công cụ giảm phát thải

Chia sẻ tại hội nghị, ông Thiều Phương Nam, Tổng Giám đốc Qualcomm Việt Nam, Thái Lan, Lào và Campuchia, nhận định AI và 5G đã sẵn sàng ứng dụng rộng rãi. Đây là công cụ không thể thiếu để giảm khí thải carbon và nâng cao hiệu quả sản xuất.

Theo ông Nam, ba yếu tố then chốt cần đảm bảo là hạ tầng số mạnh, mạng 5G phủ rộng và chính sách hỗ trợ công nghệ mới. Ông kiến nghị Việt Nam cần đẩy nhanh thương mại hóa 5G và có chính sách ưu tiên cho công nghệ thông minh.

Về phía Qualcomm, doanh nghiệp cam kết đạt Net Zero vào năm 2040. Ông Nam cho biết mục tiêu giảm phát thải nhóm 1 lên 30% vào năm 2025 đã hoàn thành từ năm 2023. Dù sản xuất chip tiêu thụ nhiều năng lượng, công ty vẫn thực hiện thành công mục tiêu giảm 10% điện năng tiêu thụ của sản phẩm mỗi năm.

Tuy nhiên, ông Nam chỉ ra ba thách thức lớn là vốn, nhân lực và chính sách. "Việt Nam có nhiều chuyên gia công nghệ nhưng số người vừa hiểu công nghệ, vừa am hiểu phát triển bền vững còn hạn chế", ông Nam nói.

Việc phát triển chuyển đổi xanh và số hóa là chiến lược quan trọng, đòi hỏi sự phối hợp giữa doanh nghiệp, chính phủ và các cơ quan quản lý để biến mục tiêu phát triển bền vững thành lợi thế cạnh tranh thực tế cho doanh nghiệp tại Việt Nam.

Trong khuôn khổ diễn đàn diễn là lễ ký kết hợp tác giữa TPHCM và Diễn đàn Kinh tế thế giới (WEF). Đây là cột mốc quan trọng khẳng định vị thế của TPHCM và Việt Nam như một đối tác “đồng kiến tạo” trong các sáng kiến toàn cầu do WEF dẫn dắt, phản ánh vị thế mới của Việt Nam và TP.HCM trong mạng lưới hợp tác quốc tế.

Lễ ký kết hợp tác giữa TP.HCM và WEF dưới sự chứng kiến của Thủ tướng, lãnh đạo UBND TP.HCM: Ảnh: THUẬN VĂN

Mặt khác, thông qua cột mốc này, TPHCM bước vào mạng lưới đổi mới sản xuất toàn cầu với vai trò chủ động, góp phần định hình các mô hình công nghiệp tiên tiến phục vụ quá trình phát triển xanh và bền vững của quốc gia trong giai đoạn mới.

THÙY LINH-TÚ UYÊN-THUẬN VĂN

Nguồn PLO : https://plo.vn/hon-8-trieu-ti-dong-va-chien-luoc-xanh-hoa-nen-kinh-te-cua-bo-tai-chinh-post883551.html