Hòn đá 1,5 triệu năm tuổi ở Indonesia 'viết lại lịch sử loài người'

9 giờ trướcBài gốc

Công cụ đá được tìm thấy trên đảo Sulawesi (Indonesia) có niên đại hơn 1 triệu năm. Ảnh: MW Moore.

Nhóm khảo cổ Australia và Indonesia vừa phát hiện nhiều công cụ đá nhỏ, ghè đẽo tinh xảo để xử lý động vật và khắc đá, chôn sâu dưới lớp đất ở Soppeng, miền Nam đảo Sulawesi (Indonesia). Phân tích phóng xạ cho thấy các hiện vật cùng răng động vật tìm thấy xung quanh có niên đại tới 1,48 triệu năm, theo SCMP.

Công bố trên tạp chí Nature tháng này, phát hiện được đánh giá có thể viết lại lý thuyết về tuyến di cư của người cổ. Trước đây, giới khoa học tin rằng Homo erectus (tổ tiên loài người hiện đại) chỉ đặt chân tới đảo Flores (Indonesia) và Luzon (Philippines) khoảng 1,02 triệu năm trước do hạn chế về khả năng vượt biển xa.

"Những hiện vật này thuộc về người cổ đại, tồn tại từ rất lâu trước khi Homo sapiens (người hiện đại) xuất hiện. Chúng tôi cho rằng Homo erectus đã vượt một quãng biển đáng kể từ lục địa châu Á để tới Sulawesi ít nhất 1 triệu năm trước", giáo sư Adam Brumm, trưởng nhóm khảo cổ, Đại học Griffith (Australia) nói.

Năm 2019, nhà khảo cổ Indonesia Budianto Hakim phát hiện một mảnh công cụ đá lộ ra từ vách đá sa thạch tại khu vực Calio, Nam Sulawesi, trong một cánh đồng ngô. Đây từng là nơi người cổ chế tác công cụ và săn bắt khoảng 1 triệu năm trước. Nhóm cũng tìm thấy hóa thạch hàm lợn Celebochoerus đã tuyệt chủng, nổi bật với chiếc nanh trên lớn.

Khai quật kết thúc năm 2022, nhóm thu được 7 công cụ đá. Phân tích sa thạch và hóa thạch động vật cho thấy chúng có tuổi đời ít nhất 1,04 triệu năm, có thể lên tới 1,48 triệu năm, lâu hơn nhiều so với các hiện vật 194.000 năm tuổi từng tìm thấy ở Sulawesi.

Những mảnh đá nhỏ, sắc bén này được chế tác từ sỏi ở lòng sông gần đó, dùng để cắt hoặc nạo. Dù đơn giản, chúng đòi hỏi kỹ thuật ghè chính xác để tạo lưỡi cắt, không phải ngẫu nhiên đập vỡ.

Công tác khai quật tại Calio, miền Nam đảo Sulawesi, Indonesia. Ảnh: BRIN.

Hiện chưa tìm thấy hóa thạch người cổ tại Calio (Nam Sulawesi), nên danh tính chủ nhân công cụ vẫn là ẩn số. Khí hậu nhiệt đới khiến ADN cổ nhanh chóng phân hủy, hồ sơ hóa thạch ở Sulawesi cũng rất thưa thớt.

Brumm từng phân tích ADN từ bộ xương một thiếu nữ 7.000 năm tuổi, hé lộ một nhóm người chưa từng biết đến, nhưng những phát hiện như vậy cực kỳ hiếm.

Brumm cho rằng công cụ đá tại Calio có thể do Homo erectus hoặc một nhóm người cổ bị cô lập tương tự Homo floresiensis chế tác. Những công cụ 709.000 năm tuổi ở đảo Luzon (Philippines) cũng gợi ra con người cổ từng sống trên nhiều đảo tách biệt.

Giáo sư John Shea (Đại học Stony Brook, Mỹ) nhận định phát hiện mới không thay đổi hoàn toàn cục diện, nhưng giúp hiểu rõ hơn cách con người mở rộng phạm vi sinh sống toàn cầu. Ông phân tích vùng biển Wallacea có cá mập, cá sấu và dòng chảy mạnh, khiến khả năng bơi qua gần như bất khả thi.

"Ngay cả khi một số nhóm người cổ tới được đây, không chắc họ tồn tại lâu dài. Họ có thể sống một thời gian, để lại công cụ đá, rồi tuyệt chủng", Shea nói.

Hiện các nhà khoa học tiếp tục khảo sát Calio và nhiều địa điểm khác trên Sulawesi để tìm hóa thạch. Sulawesi là đảo lớn thứ 11 thế giới, diện tích gấp 12 lần Flores, có hệ sinh thái đa dạng, phức tạp.

"Tôi thực sự hy vọng một ngày nào đó sẽ tìm được hóa thạch người cổ trên Sulawesi, vì nơi đây cất giấu một câu chuyện tiến hóa đầy hấp dẫn", Brumm nói.

Đan Châu

Nguồn Znews : https://lifestyle.znews.vn/hon-da-1-5-trieu-nam-tuoi-o-indonesia-viet-lai-lich-su-loai-nguoi-post1575992.html