Hôn nhân của người M'nông

2 giờ trướcBài gốc

Người M’nông cho rằng, việc nam nữ đến tuổi lập gia đình là sự tự nguyện, không có sự ép buộc hay bán gả. Để đi đến hôn nhân, các cặp đôi phải trải qua 3 bước gồm: lễ dạm ngõ, lễ ăn hỏi, lễ cưới. Theo đó, sau khi đôi nam nữ đã tìm hiểu, có nhu cầu tiến tới hôn nhân và trình bày với cha mẹ để nhờ mai mối đến nhà gái để ngỏ lời cho con trai mình. Lễ vật của lễ dạm ngõ gồm: 2 ống nứa đựng măng chua và da trâu thái nhỏ, kèm theo một chiếc vòng bằng đồng hoặc bằng bạc.

Các cặp đôi thường mặc trang phục truyền thống trong lễ cưới của mình

Sau khi được nhà gái đồng ý thì nhà trai về chuẩn bị cho cô dâu các lễ vật cần thiết để làm lễ ăn hỏi như: 1 con heo béo, 1 ché rượu cần, 1 con gà, 1 con dao, 1 chiếc lao, 1 chiếc vòng đeo tay, xâu hạt cườm đeo cổ, 1 chiếc lược bằng sừng trâu và 1 cái kẹp tóc bằng đồng có gắn lông chim.

Đến nhà gái, nhà trai xin phép hỏi vợ cho con trai mình, người làm mối bên nhà trai đeo chuỗi cườm cho cô gái và đeo 1 vòng đồng vào cổ tay chàng trai. Với nghi thức này, cả 2 bên gia đình đã công nhận đôi trai gái đã là vợ chồng. Nhà gái làm lễ báo với thần linh, ông bà tổ tiên rằng giờ đây đôi trẻ đã trở thành người một nhà như “chim có đôi”, không thể chia lìa được. Sau đó, cả 2 gia đình cùng nhau uống rượu cần và bàn lễ cưới cho đôi trẻ.

Lễ cưới của người M’nông thường được tổ chức bên nhà gái khoảng 1 tuần hoặc có thể kéo dài 1-2 năm sau lễ ăn hỏi, lễ vật nhà trai đưa sang nhà gái gồm 1 con heo hoặc 1 con trâu, 3 ché rượu cần và 2 cái ché không. Còn bên nhà gái phải chịu gạo đãi khách trong suốt thời gian diễn ra lễ cưới cùng với 1 gùi gạo nếp và 2 ché rượu.

Đặc biệt, để đáp lại các lễ vật mà nhà trai đưa đến, nhà gái phải chuẩn bị quà cưới cho các thành viên thân cận của nhà trai gồm: váy, khố, túi xách truyền thống... Những tấm váy, áo, khăn, tấm choàng... được dệt từ bàn tay khéo léo của phụ nữ M’nông không chỉ mang giá trị vật chất mà còn chứa đựng tình cảm, tâm huyết của gia đình...

Trước khi bước vào lễ cưới, ông mối tuyên bố hôn lễ, sau đó nhà gái giết trâu, người chủ lễ lấy máu trâu quét lên nơi thờ tổ tiên nhà gái để thông báo cho những người đã khuất rằng con cháu của họ đã lấy chồng và cầu mong tổ tiên phù hộ cho con cháu được hạnh phúc, sum vầy. Khi cô dâu, chú rể đang uống rượu mừng thì cha mẹ hoặc chủ lễ trùm chiếc khăn to lên đầu 2 người và đôi vợ chồng sẽ uống đủ 4 ống rượu cần, sau đó mời cha mẹ, các già làng cùng uống chung vui. Cha mẹ, già làng và những người lớn tuổi lần lượt giáo dục, răn dạy đôi vợ chồng trẻ về cách đối nhân xử thế trong hôn nhân cũng như cách phát triển kinh tế để xây dựng gia đình hạnh phúc, ấm no.

Ngày nay, mặc dù ít nhiều chịu ảnh hưởng của lối sống hiện đại nhưng người M’nông vẫn luôn giữ được nét đẹp văn hóa truyền thống đặc trưng của dân tộc mình. Họ đã biết loại bỏ những thủ tục rườm rà, thay vào đó là những yếu tố tích cực phù hợp với xu thế hiện nay và chắt lọc, giữ gìn những tinh hoa văn hóa truyền thống. Hiện, mỗi bon làng thường có 1 - 2 người mai mối, họ đều là những người chuẩn mực, tốt tính, ở độ tuổi ngũ tuần.

2 vợ chồng người làm mối phải song toàn, sống vui, sống đẹp, sống hạnh phúc để mang tài lộc, hạnh phúc đến cho đôi trai gái. Bởi đó không chỉ là phong tục, mà còn là sợi dây gắn kết cộng đồng, lưu truyền bản sắc văn hóa và gửi gắm niềm tin, lời chúc phúc của thế hệ đi trước dành cho thế hệ mai sau.

Mỹ Hằng

Nguồn Lâm Đồng : https://baolamdong.vn/hon-nhan-cua-nguoi-m-nong-387299.html