Phi hành gia người Mỹ và 2 phi hành gia người Nga tham gia vụ phóng tàu Soyuz MS-27. Ảnh: Russian Space Web
Theo CNA, tại cuộc gặp hôm 31-7, Giám đốc Tập đoàn nghiên cứu vũ trụ Nga (Roskosmos) Dmitry Bakanov và Bộ trưởng Giao thông vận tải Mỹ kiêm Giám đốc cơ quan Hàng không và Vũ trụ Mỹ (NASA) Sean Duffy đã thảo luận về nhiều vấn đề quan trọng. Trong đó có việc duy trì hoạt động của Trạm Vũ trụ quốc tế (ISS), thúc đẩy các chương trình thám hiểm Mặt trăng và không gian xa, cũng như tiếp tục thực hiện chương trình bay chéo. Hai bên quyết định duy trì hoạt động của ISS cho đến năm 2028 và thành lập nhóm công tác chung để nghiên cứu phương án đưa ISS ra khỏi quỹ đạo an toàn cũng như kế hoạch đánh chìm trạm trong tương lai. Cuộc hội đàm đánh dấu việc nối lại hoạt động đối thoại cấp cao giữa hai cơ quan vũ trụ kể từ tháng 10-2018, khi đó dưới sự dẫn dắt của hai nhà lãnh đạo Dmitry Rogozin (Roskosmos) và Jim Bridenstine (NASA).
Chương trình trao đổi giữa Roskosmos và NASA được đánh giá là một phần quan trọng trong nỗ lực duy trì hợp tác giữa hai cơ quan vũ trụ. Trước đó vào tháng 1, ông Maksim Kharlamov, người đứng đầu Trung tâm Đào tạo phi hành gia Gagarin thuộc Roskosmos, xác nhận thỏa thuận này đã được mở rộng để đảm bảo sự hiện diện liên tục của phi hành gia hai nước trên ISS.
Trong nhiều thập niên qua, ISS vẫn là biểu tượng của hợp tác khoa học quốc tế giữa NASA, Roskosmos, JAXA (Nhật Bản), ESA (châu Âu) và CSA (Canada). Đây là nơi các phi hành gia từ nhiều quốc gia cùng làm việc vì mục tiêu chung, bất chấp những khác biệt về chính trị trên Trái đất. ISS còn được coi là biểu tượng còn sót lại về hợp tác Nga - Mỹ giữa “cơn bão” căng thẳng liên quan đến xung đột Nga - Ukraine. Chấm dứt sự hợp tác này sẽ là một bước lùi không chỉ đối với hợp tác vũ trụ giữa hai bên mà còn ảnh hưởng tới hợp tác vũ trụ quốc tế. Bởi thực tế, trạm ISS được thiết kế trên cơ sở tương hỗ, Nga và Mỹ đều không thể hoạt động mà không có bên kia. Nga hoàn toàn phụ thuộc vào Mỹ về năng lượng điện, trong khi Mỹ phụ thuộc Nga về lực đẩy, kiểm soát, diễn tập.
Theo TASS, trong bối cảnh tình hình quốc tế có nhiều biến động, việc Nga và Mỹ tiếp tục duy trì hợp tác trong lĩnh vực hàng không vũ trụ cho thấy sự gắn kết chặt chẽ giữa hai chương trình không gian.
Trước đó, vào tháng 2 năm nay, Roskosmos công bố kế hoạch đưa hai phi hành gia nước này là ông Oleg Platonov và ông Oleg Artemyev lên ISS bằng tàu Crew Dragon của Mỹ trong 2 năm tới. Ngoài hai phi hành gia này, trong những tháng tới tàu Crew Dragon cũng sẽ đưa ông Kirill Peskov, một phi hành gia khác của Roskosmos, lên ISS. Tháng 4, tàu vũ trụ Soyuz MS-27 của Nga đã đưa một phi hành gia người Mỹ và 2 phi hành gia người Nga lên ISS một cách an toàn. Sự kiện đánh dấu bước chuyển động trong một lĩnh vực hợp tác nhiều tiềm năng giữa Mỹ và Nga kể từ khi nổ ra xung đột Nga - Ukraine hơn 3 năm trước.
Việc ngày càng có nhiều phi hành gia Nga tham gia các chuyến bay trên tàu vũ trụ của Mỹ không chỉ mang ý nghĩa về mặt kỹ thuật, mà còn khẳng định cam kết của cả hai bên trong việc thúc đẩy nghiên cứu và khám phá không gian một cách bền vững, lâu dài.
PHƯƠNG NAM