HTX bắt tay viện, trường để nâng năng suất và làm nông nghiệp tuần hoàn

một giờ trướcBài gốc

Thời gian qua, không ít HTX trên địa bàn TP. Cần Thơ đã chủ động liên kết với viện nghiên cứu, trường đại học và doanh nghiệp để đưa khoa học công nghệ vào cánh đồng, góp phần nâng cao năng suất và hiệu quả kinh tế, mở ra bước phát triển bền vững và có chiều sâu.

Từ rơm rạ đến phân hữu cơ

Cuối tháng 11/2025, hơn 150 nông dân và đại biểu đến từ các quốc gia ASEAN tham quan mô hình kinh tế tuần hoàn từ rơm tại HTX Tiến Thuận (xã Thạnh Quới). Các hoạt động trình diễn máy xới vùi rơm kết hợp phun chế phẩm sinh học, hay mô hình ép viên phân hữu cơ từ rơm tại HTX Tiến Thuận cho thấy nông nghiệp không còn vận hành theo lối truyền thống mà đang chuyển dịch mạnh mẽ sang nông nghiệp công nghệ cao, nông nghiệp tuần hoàn.

Ứng dụng khoa học công nghệ là chìa khóa nâng cao giá trị sản xuất của HTX.

Được biết, sự kiện trên do Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ Thực vật TP. Cần Thơ phối hợp cùng Viện Nghiên cứu Lúa gạo Quốc tế (IRRI) tổ chức không chỉ giới thiệu các công nghệ xử lý phụ phẩm mà còn thể hiện vai trò của HTX như một “điểm hội tụ” của chuỗi giá trị tri thức, công nghệ và thị trường.

Tại HTX Tiến Thuận, quá trình liên kết giữa HTX và IRRI, cùng các viện, trường và doanh nghiệp công nghệ, đã tạo nên bước nhảy vọt trong cả tư duy lẫn thực hành sản xuất.

Không chỉ chứng kiến máy móc xử lý rơm rạ đồng bộ, thành viên HTX cùng nông dân liên kết còn được tham quan mô hình trồng nấm rơm, quy trình ép viên phân hữu cơ, công nghệ sản xuất chậu rơm thay thế chậu nhựa và hệ thống sấy, ủ phân hữu cơ bằng cơ giới hóa.

Không chỉ thành công trong hoạt động xử lý phụ phẩm nông nghiệp, nhờ được đồng hành, chuyển giao kỹ thuật và tiếp cận máy móc hiện đại, HTX Tiến Thuận đã chứng minh hiệu quả rõ rệt khi tham gia mô hình thí điểm 1 triệu ha lúa chất lượng cao.

Trên diện tích 50 ha, thành viên HTX tuân thủ quy trình sản xuất tiên tiến, giảm giống gieo sạ, giảm phân bón hóa học, hạn chế thuốc bảo vệ thực vật, áp dụng đồng bộ cơ giới hóa và kỹ thuật tưới ngập khô xen kẽ.

Kết quả không chỉ giúp HTX tăng năng suất lên 6,4–6,6 tấn/ha, cao hơn 0,7 tấn/ha so với sản xuất thông thường mà còn là sự thay đổi bản chất trong phương thức sản xuất của thành viên, nông dân liên kết của HTX.

Đáng chú ý, nhờ giảm 30–40% lượng phân bón, tiết kiệm 4,6 triệu đồng chi phí đầu vào mỗi ha và hạ giá thành, lợi nhuận của thành viên HTX Tiến Thuận tăng từ 22 lên 30 triệu đồng/ha.

Đưa công nghệ vào đồng ruộng

Giám đốc HTX Tiến Thuận, ông Nguyễn Cao Khải, khẳng định rằng giá trị từ mô hình tuần hoàn rơm không chỉ là tăng thu nhập mà còn là tạo ra một hệ sinh thái sản xuất xanh. Rơm được tận dụng để trồng nấm rơm, phần giá thể sau khi trồng lại được tái sử dụng để sản xuất phân bón hữu cơ, đóng góp vào việc giảm phát thải khí nhà kính.

Những kết quả hiện tại của HTX đến từ chuỗi liên kết chặt chẽ giữa nông dân – HTX – viện nghiên cứu – doanh nghiệp công nghệ, cùng với đó là sự hỗ trợ từ ngành nông nghiệp TP. Cần Thơ và Bộ Nông nghiệp và Môi trường.

HTX New Green Farm tại phường Tân Hưng cũng đang nổi lên như một điểm sáng trong ứng dụng công nghệ xử lý phụ phẩm và ứng dụng khoa học công nghệ vào sản xuất ở Cần Thơ.

Phong trào ứng dụng công nghệ cao, chuyển đổi số đang lan tỏa trong khu vực kinh tế hợp tác, HTX.

Năm 2023, với sự đồng hành của các viện và trường đại học, HTX đã triển khai mô hình sản xuất phân bón hữu cơ từ rơm quy mô lớn, ứng dụng cơ giới hóa ở hàng loạt khâu với sản lượng lên tới hàng chục tấn mỗi mẻ, giúp tiết kiệm 40–60% chi phí nhân công.

Việc chủ động sử dụng phân bón hữu cơ từ rơm thải, kết hợp phương pháp “1 phải, 5 giảm” không chỉ cải thiện đất mà còn giúp giảm 40% lượng phân bón hóa học sử dụng, tăng thêm 3,4 triệu đồng lợi nhuận trên mỗi ha.

Sản phẩm phân hữu cơ tự sản xuất của HTX New Green Farm được đánh giá cao nhờ chất lượng ổn định, bao bì và nhãn hiệu được thiết kế bài bản theo tư vấn của chuyên gia IRRI. Đây là bước tiến quan trọng, cho thấy HTX không chỉ sản xuất cho nội bộ mà còn hướng tới phát triển sản phẩm thương mại có giá trị cao.

Có thể thấy, liên kết với viện nghiên cứu, trường đại học và doanh nghiệp công nghệ trở thành chìa khóa mở ra năng suất mới cho các HTX. Khi kỹ thuật xử lý rơm rạ trở thành công nghệ chế biến, tưới tiêu được điều khiển bằng giải pháp tự động, các HTX không còn là đơn vị sản xuất truyền thống mà đã chuyển sang vai trò “trung tâm đổi mới sáng tạo ở nông thôn”.

Sự thay đổi của các HTX ở Cần Thơ phù hợp với tinh thần Nghị quyết 57 đề ra là lấy khoa học công nghệ làm động lực then chốt để kích hoạt năng suất, hiệu quả và sức cạnh tranh của nông nghiệp Việt Nam trong bối cảnh hội nhập.

Nhờ cơ giới hóa, tự động hóa và ứng dụng công nghệ sinh học, các HTX giờ đây có thể giảm đáng kể chi phí đầu vào, tăng năng suất và mở rộng thị trường. Đặc biệt, sự liên kết đa tầng giữa HTX – viện trường – doanh nghiệp, tri thức mới có thể được chuyển giao nhanh chóng và hiệu quả.

Có thể nói, với khoa học công nghệ là động lực, HTX đang dần phát huy vai trò là lực lượng tổ chức sản xuất hiện đại, trở thành điểm tựa để thành viên và nông dân liên kết thực hiện đổi mới sáng tạo trên đồng ruộng, góp phần xây dựng nền nông nghiệp trong kỷ nguyên mới, xanh hơn, thông minh hơn và bền vững hơn.

Nhật Minh

Nguồn Vnbusiness : https://vnbusiness.vn/khoa-hoc-cong-nghe/htx-bat-tay-vien-truong-de-nang-nang-suat-va-lam-nong-nghiep-tuan-hoan-1111462.html