Huế - đô thị di sản và hành trình gắn kết văn hóa cùng Nhật Bản

một giờ trướcBài gốc

Nhà vua Nhật Bản Akihito và Hoàng hậu Michiko thăm Đại Nội Huế tháng 3/2017

Di sản Huế - nền tảng của phát triển hiện đại

Huế từ lâu được biết đến như một trong những đô thị có bản sắc văn hóa đặc trưng nhất của Việt Nam. Trải qua nhiều biến đổi lịch sử, thành phố vẫn luôn giữ cho mình nhịp sống hài hòa giữa con người - thiên nhiên - di sản. Điều này được thể hiện rõ nét qua mục tiêu lớn mà Đảng và Nhà nước đã giao phó: xây dựng Huế trở thành thành phố trực thuộc Trung ương trên nền tảng bảo tồn và phát huy giá trị Cố đô, phát triển theo các trụ cột văn hóa - di sản - sinh thái - cảnh quan - môi trường và đô thị thông minh.

Lãnh đạo tỉnh (nay là thành phố) đón và tặng hoa chúc mừng chuyến thăm của Nhà vua Nhật Bản Akihito và Hoàng hậu Michiko

Với kho tàng di sản văn hóa vô cùng phong phú, trong đó có 8 di sản thế giới, thành phố không chỉ bảo tồn di sản theo cách truyền thống, mà còn mạnh dạn tái tạo, sáng tạo và chuyển hóa di sản thành nguồn lực phát triển các ngành công nghiệp văn hóa. Festival Huế bốn mùa, Đề án “Huế - Kinh đô Áo dài”, “Huế - Kinh đô Ẩm thực”, hay hồ sơ tham gia Mạng lưới Thành phố Sáng tạo UNESCO… đã tạo nên hình ảnh một thành phố năng động nhưng vẫn thấm đượm tinh thần di sản.

Huế đang chứng minh rằng bảo tồn không phải là sự bất động, mà là động lực kiến tạo tương lai.

Hành trình hợp tác văn hóa Việt - Nhật từ những giá trị bền vững

Nhiều thập kỷ qua, Nhật Bản luôn là một trong những đối tác chiến lược quan trọng của Huế. Trên nền tảng tôn trọng lẫn nhau và sự đồng điệu về văn hóa Á Đông, hai bên đã triển khai nhiều chương trình hợp tác sâu rộng và hiệu quả.

Huế đã ký kết các thỏa thuận hợp tác quan trọng với tỉnh Kyoto, Gifu, Nara; tham gia xúc tiến du lịch và thương mại tại Kyushu và đặc biệt là tham gia xúc tiến quảng bá văn hóa, du lịch tại EXPO OSAKA 2025; phối hợp tổ chức Lễ hội mùa thu - Huế Matsuri 2023, giao lưu tại Festival Sinh viên Kyoto 2024, triển lãm “Búp bê Nhật Bản”, và hình thành các góc trưng bày văn hóa giữa hai địa phương.

Bên cạnh đó, các hoạt động hợp tác bảo tồn di sản, tiêu biểu là hợp tác trùng tu công trình Ngọ Môn - cổng chính của Hoàng thành; Minh Lâu, Tả Tùng tự (lăng Minh Mạng), điện Long Đức, điện Chiêu Kính (khu vực Thái Miếu)… Và đặc biệt là chương trình nghiên cứu bảo tồn và đào tạo về kiến trúc truyền thống Huế giữa Đại học Waseda và Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế trong hàng chục năm qua, đã trở thành biểu tượng mẫu mực cho quan hệ giao lưu khoa học - văn hóa Việt - Nhật.

Bên cạnh đó, các tổ chức Nhật Bản như JICA đã hỗ trợ Huế phát triển du lịch cộng đồng tại làng cổ Phước Tích; các đoàn nghệ thuật Nhật Bản thường xuyên biểu diễn tại Festival Huế, cùng nhiều hoạt động giao lưu thanh niên và thể thao truyền thống giữa Huế và Katsuragi (Nara).

Có thể nói, văn hóa đang tạo nên “cầu nối mềm” - nhưng vô cùng bền vững - giữa Huế và Nhật Bản.

Ba định hướng hợp tác chiến lược trong giai đoạn mới

Bước vào giai đoạn phát triển mới, Huế mong muốn đưa quan hệ hợp tác với các đối tác Nhật Bản lên một tầm cao mới - thiết thực, hiệu quả và bền vững hơn. Thành phố đề xuất ba hướng ưu tiên:

1. Tăng cường quảng bá và giao lưu nhân dân

Hai bên tiếp tục phối hợp quảng bá hình ảnh văn hóa - du lịch; duy trì trưng bày ấn phẩm văn hóa và sản phẩm thủ công tại Thư viện thành phố Huế và Thư viện tỉnh Gifu; đồng thời rà soát, triển khai các nội dung hợp tác đã ký kết với năm địa phương Nhật Bản: Shizuoka, Kyoto, Sasayama, Saijo và Takayama.

2. Đẩy mạnh các sự kiện giao lưu văn hóa - thể thao

Huế mong muốn tổ chức các lễ hội, chương trình ẩm thực, âm nhạc, biểu diễn nghệ thuật truyền thống, trao đổi sinh viên - nghệ sĩ, học giả… đặc biệt trong dịp Festival Quốc tế Huế và các festival chuyên đề về thể thao, văn hóa.

3. Hợp tác phát triển bền vững gắn với văn hóa môi trường

Thành phố đề xuất phía Nhật Bản cùng tham gia dự án “Xây dựng mô hình quản lý rác thải cộng đồng gắn với giáo dục văn hóa môi trường” - một mô hình hướng đến lối sống xanh, sạch và bền vững tại các khu di sản và cộng đồng dân cư.

Khơi nguồn hữu nghị, mở lối tương lai

Với vị thế của thành phố trực thuộc trung ương và trên hành trình trở thành một trung tâm lớn của Việt Nam và khu vực Đông Nam Á về văn hóa, du lịch, Huế xác định văn hóa là trục chính của phát triển. Mỗi người dân phải cảm nhận được “hạnh phúc của một đô thị di sản”, nơi quá khứ và tương lai gặp nhau trong sự hài hòa.

Những kinh nghiệm quý báu của Nhật Bản về quản trị đô thị, bảo tồn di sản, phát triển công nghiệp văn hóa, du lịch bền vững và giáo dục cộng đồng sẽ tiếp tục là nguồn cảm hứng lớn cho Huế.

Ngày nay, khi Huế và Nhật Bản tiếp tục mở rộng những hợp tác mới, đó không chỉ là sự phát triển kinh tế - văn hóa đơn thuần, mà còn là hành trình tương ngộ đầy ý nghĩa, tiếp tục khơi nguồn hữu nghị giữa hai dân tộc.

Mối quan hệ ấy sẽ càng thêm khăng khít, góp phần đưa Huế trở thành đô thị văn hóa - sáng tạo - nhân văn - bền vững trong khu vực và trên thế giới.

Nguyễn Thanh BìnhPhó Chủ tịch Thường trực UBND thành phố Huế

Nguồn Thừa Thiên Huế : https://huengaynay.vn/van-hoa-nghe-thuat/hue-do-thi-di-san-va-hanh-trinh-gan-ket-van-hoa-cung-nhat-ban-160289.html