Bỗng nhận ra hương ổi
Phả vào trong gió se
Sương chùng chình qua ngõ
Dường như thu đã về
(Hữu Thỉnh, Sang Thu)
Đà Lạt có một không khí chầm chậm, nhẹ nhàng. Đôi khi khiến người ta chạnh buồn. Một nỗi buồn không tên phảng phất trong gió chiều, đẹp đẽ và du dương giữa tiếng thông reo trên đồi. Thế rồi thu sang, rất dễ gặp một cây ổi trĩu quả trong sân một căn nhà gỗ. Nếu thả bộ trong một chiều lất phất mưa phùn, đi loanh quanh các con dốc nhỏ, ngang qua một nhành ổi chín thơm, bạn tiện tay hái một trái mà hít hà. Thế là nghe được cả một bầu trời thu.
Ảnh minh họa.
Hương ổi chín nồng nàn trong cái ẩm lạnh của ngày mưa, đưa người ta trôi miên man về tuổi thơ. Những ngày còn đi khắp làng hái ổi dại ăn. Nào là ổi trắng, ổi găng, ổi đào toàn hạt là hạt mọc dại khắp nơi. Nhưng cây ổi nhoài cả thân chìa ra ngoài hàng rào, lủng lẳng những trái ổi xinh gọi mời đám trẻ. Hương ổi chín phảng phất trong gió thu, lẫn vào mùi mồ hôi của đám nhóc ham chơi. Ổi giòn, chua chua, chan chát chấm nắm muối mì tôm đổ gọn trong một chiếc lá. Những năm tháng ấy, bọn trẻ chúng tôi nói chuyện với nhau sao mà nhiều thế. Nói mãi chẳng chán. Những câu chuyện chỉ bị ngắt quãng bởi tiếng mẹ í ới gọi về ăn cơm.
Nếu lang thang đến một xã nhỏ ngoại thành, nơi những ngôi nhà gỗ nhiều màu sắc của người K’ho nối nhau trên những con dốc quanh co, ta lại nghe đầy hương ổi. Ven rào các vườn cà phê, vườn hồng đều có ổi, có nhà để cả một hàng rào toàn là ổi. Đầu thu, gió heo may thổi qua, hương ổi chín cứ thế thoang thoảng trong làng. Đám trẻ đi bộ về sau giờ tan trường, tụ tập dưới gốc ổi, tán dóc đủ thứ chuyện. Con đường làng nào có trẻ con đi bộ qua, thì đố ai tìm được một trái ổi vừa ăn.
Tôi yêu những ngày thu Đà Lạt, giữa bầu trời đặc quánh sương, nghe hương ổi lửng lơ trong không gian. Đã từng sống ở một vài nơi khác nhau, đôi khi tôi cảm thấy mình như cánh diều nối dây, không có một nơi nào đích thị là quê hương. Những đoạn đường đời chắp nối nhau như dây diều đứt đoạn. Thế mà một hôm tiết trời đổ sang thu, một làn gió lành lạnh, ẩm ẩm đi qua, tôi nhớ miên man nhiều mùa thu khác trong hoài niệm. Ơ kìa, bên trong hàng rào thơm hương ổi, nhà ai đã lên nhạc rồi.
Em có nghe, mùa thu mưa giăng lá đổ
Em có nghe, nai vàng hát khúc yêu xưa
Và em có nghe, khi mùa thu tới
Mang ái ân mang tình yêu tới
(Ngô Thụy Miên, Mùa Thu Cho Em)
Phạm Hồng Hạnh