Hướng tới đào tạo nghề vươn tầm khu vực, quốc tế

10 giờ trướcBài gốc

Đạt chuẩn khu vực, quốc tế là mục tiêu của nhiều cơ sở GDNN.

Đào tạo để hội nhập

Trong bối cảnh hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng, chất lượng nguồn nhân lực được xem là “chìa khóa vàng” quyết định năng lực cạnh tranh của nền kinh tế. Dự thảo Chương trình hành động của Ban Chấp hành Trung ương Đảng thực hiện Nghị quyết Đại hội XIV xác định rõ mục tiêu: Phát triển một số cơ sở giáo dục nghề nghiệp, ngành nghề đào tạo đạt trình độ tương đương với khu vực và thế giới.

Đây không chỉ là định hướng trong Chiến lược phát triển GDNN giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2045, mà còn là bước đi tất yếu để khẳng định vị thế của Việt Nam trong chuỗi giá trị toàn cầu.

Việt Nam hiện có khoảng 1.800 cơ sở GDNN, mỗi năm đào tạo hàng triệu lao động, song chỉ một số ít cơ sở đạt trình độ tương đương khu vực ASEAN hay quốc tế.

Riêng tại Thái Nguyên, địa phương được xem là trung tâm công nghiệp, giáo dục lớn của vùng trung du miền núi phía Bắc, hiện có 41 cơ sở GDNN, gồm 10 trường cao đẳng, 8 trường trung cấp, 2 trung tâm giáo dục thường xuyên, 2 trung tâm GDNN và 19 cơ sở khác có hoạt động đào tạo nghề. Tuy nhiên, đến nay chưa có cơ sở nào được công bố đạt trình độ tương đương khu vực và thế giới.

Các cơ sở GDNN còn gặp nhiều khó khăn trong nâng tầm chất lượng đào tạo.

Các chuyên gia cho rằng nguyên nhân chưa có cơ sở GDNN đạt trình độ tương đương khu vực ASEAN hay quốc tế là do nhiều yếu tố: Chương trình đào tạo chưa đạt chuẩn quốc tế, đầu tư còn dàn trải, thiếu hợp tác quốc tế sâu và cơ chế hỗ trợ chưa thật sự mạnh.

Dẫu vậy, với tiềm năng về nguồn nhân lực và hệ thống đào tạo nghề phát triển sớm, Thái Nguyên hoàn toàn có thể lựa chọn một số trường trọng điểm để đầu tư hướng tới chuẩn khu vực trong giai đoạn 2025–2030, nếu có chiến lược rõ ràng và đồng bộ.

Ông Nguyễn Văn Kiên, Phó Giám đốc Sở GD&ĐT tỉnh Thái Nguyên, cho biết, tỉnh có nhiều cơ sở đào tạo nghề chất lượng cao, đã hợp tác chuyển giao chương trình đào tạo, công nghệ và chuẩn hóa đội ngũ giảng viên theo mô hình tiên tiến của các nước. Đây là tiền đề để tiến tới phát triển, nâng cao chất lượng hướng đến đạt chuẩn khu vực và quốc tế.

Doanh nghiệp - mắt xích quan trọng trong đào tạo nghề chất lượng cao

Trong xu thế hiện nay, gắn kết GDNN với nhu cầu của thị trường lao động, doanh nghiệp được xem là nhân tố trung tâm quyết định chất lượng đào tạo. Các chuyên gia khẳng định: Để hình thành hệ sinh thái đào tạo nghề chất lượng cao, doanh nghiệp không chỉ là “người sử dụng lao động” mà phải trở thành đối tác đồng hành của nhà trường, tham gia trực tiếp từ xây dựng chương trình, tài trợ học bổng, cung cấp môi trường thực hành đến cam kết tuyển dụng.

Một minh chứng tiêu biểu là Công ty Cổ phần Đầu tư và Thương mại TNG (Thái Nguyên) - doanh nghiệp đã nhiều năm gắn bó với công tác đào tạo nghề dệt may. Từ năm 2019 đến nay, TNG đã tài trợ gần 10 tỷ đồng học bổng cho hàng trăm sinh viên người Thái Nguyên học chuyên ngành may mặc, thiết kế thời trang. Tất cả sinh viên tốt nghiệp đều được tuyển dụng làm việc tại các nhà máy của Công ty.

Chính sách của TNG rất nhân văn: Hỗ trợ 100% học phí, sinh viên thuộc hộ nghèo, cận nghèo, gia đình chính sách còn được tài trợ thêm sinh hoạt phí 2 triệu đồng/tháng và được cam kết việc làm với mức lương từ 12 triệu đồng/tháng trở lên sau khi tốt nghiệp. Mô hình “đào tạo gắn tuyển dụng” này giúp doanh nghiệp chủ động nguồn nhân lực chất lượng cao, đồng thời mở ra cơ hội việc làm bền vững cho người học.

Hợp tác quốc tế là động lực quan trọng thúc đẩy phát triển giáo dục hướng tới đạt chuẩn khu vực, quốc tế. Ảnh: TL

Ông Phạm Đức Thuận, Hiệu trưởng Trường Trung cấp nghề Việt Mỹ (tỉnh Thái Nguyên) nhận định: Nếu không có doanh nghiệp đồng hành, nhà trường khó nắm bắt được những yêu cầu kỹ năng mới của thị trường lao động. Sự liên kết chặt chẽ giữa hai bên là yếu tố quyết định để tránh đào tạo lệch pha, thừa lao động phổ thông nhưng thiếu kỹ thuật viên tay nghề cao.

Những mô hình hợp tác như giữa TNG và các trường nghề cho thấy hiệu quả rõ rệt: Sinh viên được học trên dây chuyền sản xuất thực tế, tiếp cận công nghệ hiện đại và có việc làm ngay sau khi ra trường.

Để Việt Nam có cơ sở GDNN đạt chuẩn khu vực và thế giới, cần tiếp tục thúc đẩy liên kết “3 nhà”: Nhà nước - Nhà trường - Nhà doanh nghiệp. Trong đó, Nhà nước đóng vai trò định hướng và tạo cơ chế chính sách; nhà trường đổi mới chương trình, phương pháp đào tạo; còn doanh nghiệp là mắt xích quyết định, giúp đào tạo gắn liền sản xuất.

Đào tạo nghề chất lượng cao không chỉ là nhiệm vụ của riêng ngành giáo dục, mà là trách nhiệm chung của toàn xã hội. Khi mỗi địa phương xác định được ngành nghề mũi nhọn, mỗi doanh nghiệp trở thành đối tác chiến lược của cơ sở đào tạo, và mỗi trường nghề phấn đấu đạt chuẩn khu vực, đó chính là bước đột phá để nâng tầm nguồn nhân lực Việt Nam trong kỷ nguyên hội nhập.

Công Minh

Nguồn GD&TĐ : https://giaoducthoidai.vn/huong-toi-dao-tao-nghe-vuon-tam-khu-vuc-quoc-te-post755140.html