Các đại biểu tham dự Lễ phát động Chiến dịch tăng cường thực hiện môi trường không khói thuốc lá tại nhà hàng, khách sạn
Liên quan đến việc xây dựng môi trường không khói thuốc tại các địa điểm công cộng, đặc biệt là nhà hàng, khách sạn, TS Hà Anh Đức, Phó Chủ tịch Hội đồng y khoa quốc gia, Cục trưởng Cục Quản lý Khám, chữa bệnh, Giám đốc Quỹ Phòng, chống tác hại (PCTH) của thuốc lá cho biết: Sử dụng thuốc lá là nguyên nhân hàng đầu gây bệnh tật và tử vong sớm trên thế giới, cướp đi sinh mạng của hơn 8 triệu người mỗi năm, trong đó hơn 1,3 triệu người là những người không hút thuốc nhưng phải hít khói thuốc thụ động. Khói thuốc lá có chứa hơn 7.000 hóa chất độc hại, trong đó có ít nhất 69 chất gây ung thư.
Điều đáng lo ngại là không có mức độ tiếp xúc nào với khói thuốc là an toàn. Tại Việt Nam, với hơn 15 triệu người hút thuốc, thuốc lá là nguyên nhân gây ra hơn 104.000 ca tử vong mỗi năm (trong đó 84.500 người tử vong do hút thuốc chủ động và 18.800 người tử vong do tiếp xúc thụ động với khói thuốc). Chính vì vậy, việc xây dựng môi trường không khói thuốc tại các địa điểm công cộng, đặc biệt là nhà hàng, khách sạn – nơi tập trung đông người – là cần thiết.
TS Hà Anh Đức, Giám đốc Quỹ Phòng, chống tác hại của thuốc lá
Trong những năm qua, với sự quan tâm của lãnh đạo Đảng, nhà nước, Quốc hội, chính phủ, sự vào cuộc của các bộ, ngành, địa phương, các tổ chức quốc tế và sự đồng hành của các cơ quan báo chí, truyền thông và cộng đồng, công tác phòng, chống tác hại của thuốc lá tại Việt Nam đã đạt được nhiều kết quả tích cực. Quỹ PCTH thuốc lá thông qua việc hỗ trợ các Bộ, ngành, các tỉnh, thành phố và các cơ quan, tổ chức thực hiện công tác PCTH thuốc lá, đã đóng góp quan trọng trong nỗ lực làm giảm tỷ lệ sử dụng thuốc lá và góp phần vào giảm tỷ lệ bệnh tật và tử vong do việc sử dụng thuốc lá gây ra. Tỷ lệ sử dụng hút thuốc lá nam giới giảm từ 45,3% (năm 2015) xuống 38,9% (năm 2023), qua đó ngăn chặn được hàng trăm ngàn người mắc bệnh và tử vong do sử dụng thuốc lá gây ra tại nước ta.
- Ông đánh giá thế nào về việc thực hiện môi trường không khói thuốc tại nơi công cộng ở nước ta trong thời gian gần đây?
- TS Hà Anh Đức: Việc thực hiện môi trường không khói thuốc đã được các cơ quan, đơn vị, trường học và địa phương đã tích cực tổ chức thực hiện. Tại các cuộc họp, hội thảo, việc hút thuốc hầu như không còn. Nhiều nhà hàng, khách sạn, cơ sở lưu trú du lịch đã nghiêm túc thực hiện quy định cấm hút thuốc, treo, đặt biển báo, bố trí khu vực dành riêng cho người hút thuốc theo đúng quy định của Luật PCTH của thuốc lá.
Hàng trăm cơ sở dịch vụ đã treo biển cấm hút thuốc, bố trí khu vực riêng, nhân viên biết cách nhẹ nhàng nhưng kiên quyết nhắc nhở khách hàng; và điều quý giá nhất là thói quen tôn trọng không gian chung đã bắt đầu lan tỏa. Hình ảnh nhà hàng, khách sạn trong lành, văn minh không chỉ là cam kết trên giấy, mà đã trở thành niềm tự hào được du khách trong và ngoài nước ghi nhận.
- Việc tuân thủ quy định về địa điểm cấm hút thuốc tại khách sạn, nhà hàng, cơ sở lưu trú du lịch còn gặp khó khăn, thách thức gì, thưa ông?
- TS Hà Anh Đức: Dù đạt được một số kết quả nhưng thực tế triển khai công tác PCTH của thuốc lá, đặc biệt là việc tuân thủ quy định về địa điểm cấm hút thuốc tại khách sạn, nhà hàng, cơ sở lưu trú du lịch còn gặp không ít khó khăn, thách thức. Kết quả điều tra tình hình sử dụng thuốc lá năm 2024 của cho thấy tỷ lệ hút thuốc thụ động tại nhà hàng vẫn còn cao là 67,3%; tại quán cà phê là 59,2%.
Trao biển cấm hút thuốc lá để treo tại nhà hàng ở TP Huế
Vì vậy, các hoạt động xây dựng môi trường không khói thuốc tại khách sạn, nhà hàng, các địa điểm công cộng vẫn cần phải tiếp tục thực hiện. Vừa qua, tại TP. Huế, Quỹ PCTH của thuốc lá tổ chức Lễ phát động Chiến dịch tăng cường thực hiện môi trường không khói thuốc lá tại nhà hàng, khách sạn và các địa điểm công cộng. Thời gian tới, Chiến dịch sẽ tiếp tục được triển khai tại TPHCM, TP. Đà Nẵng và tỉnh Khánh Hòa nhằm lan tỏa mạnh mẽ thông điệp "Môi trường du lịch văn minh – không khói thuốc" đến cộng đồng và du khách.
- Xin ông cho biết mục tiêu của chiến dịch này trong việc phòng, chống tác hại của thuốc lá ở nơi công cộng?
- TS Hà Anh Đức: Chiến dịch trên nhằm hướng tới mục tiêu nâng cao nhận thức của chủ cơ sở, nhân viên, khách hàng và cộng đồng về tác hại của thuốc lá và các sản phẩm thuốc lá mới như thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng; thúc đẩy thực hiện nghiêm túc quy định cấm hút thuốc lá tại các địa điểm công cộng theo Luật PCTH của thuốc lá, thực hiện nghiêm Nghị quyết số 173/2024/QH15 của Quốc hội, trong đó có quy định về việc cấm sản xuất, kinh doanh, nhập khẩu, chứa chấp, vận chuyển, sử dụng thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng, các loại khí, chất gây nghiện, gây tác hại cho sức khỏe con người.
Chiến dịch cũng nhằm xây dựng hình ảnh nhà hàng, khách sạn văn minh, hiện đại, an toàn, thân thiện – không khói thuốc lá, góp phần bảo vệ sức khỏe cộng đồng, giảm gánh nặng bệnh tật và chi phí y tế do thuốc lá gây ra.
Để chiến dịch đạt hiệu quả, các nhà hàng, khách sạn cần tuân thủ quy định và tiên phong thực hiện và duy trì môi trường không khói thuốc, xem đây là một tiêu chuẩn chất lượng dịch vụ kinh doanh, không chỉ vì sức khỏe cộng đồng mà còn để bảo vệ sức khỏe cho chính các nhân viên của mình. Các cơ quan quản lý tăng cường kiểm tra, giám sát, xử lý nghiêm vi phạm. Các tổ chức truyền thông, báo chí cấn tích cực đưa tin, lan tỏa gương điển hình và mô hình hay, cách làm tốt. Bên cạnh đó, mỗi người dân hãy trở thành một "đại sứ không khói thuốc" – lên tiếng nhắc nhở và bảo vệ không gian chung trong lành cho bản thân và cộng đồng.
Tôi tin tưởng rằng, với sự quyết tâm của các cấp, các ngành, sự đồng hành của doanh nghiệp và ý thức của mỗi cá nhân, chúng ta sẽ tạo nên một môi trường sống và làm việc lành mạnh, nơi mọi người đều có quyền được hít thở bầu không khí trong lành, không khói thuốc.
- Xin cảm ơn ông!
Thu Phương