Hướng tới trở thành trung tâm logistics quốc gia & khu thương mại tự do hiện đại

5 giờ trướcBài gốc

Sản xuất hàng hóa công nghiệp ở Khu Kinh tế Chân Mây - Lăng Cô

Nhiều lợi thế

Huế hội tụ nhiều yếu tố để phát triển logistics: Nằm ở điểm giao giữa tuyến Bắc - Nam và hành lang Đông - Tây, kết nối thuận lợi với Lào, Thái Lan, Myanmar. Bên cạnh đó, Huế có hệ thống giao thông hoàn thiện với cao tốc Bắc - Nam, Quốc lộ 1A và đường sắt xuyên Việt đi qua, cùng Cảng hàng không quốc tế Phú Bài với Nhà ga T2 có công suất thiết kế có thể đón 5 triệu lượt khách; trong đó có 1 triệu lượt khách quốc tế/năm.

Đặc biệt, cầu vượt cửa biển Thuận An sắp hoàn thành, mở ra trục kết nối mới từ trung tâm thành phố đến vùng ven biển, tạo thêm điều kiện khai thác cảng và phát triển đô thị ven biển. Bên cạnh đó, cảng Chân Mây được xem là “trái tim” của Khu Kinh tế Chân Mây - Lăng Cô (KKT CM-LC) hiện có 4 bến, đủ khả năng đón tàu du lịch quốc tế với tải trọng đến 7.000 tấn.

Mới đây, tại diễn đàn Logistics Vùng lần thứ 6 với chủ đề Logistics Xuyên biên giới diễn ra tại TP. Huế, ông Nguyễn Duy Minh, Phó Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp dịch vụ Logistics Việt Nam chia sẻ: Phát triển hành lang vận tải thế hệ mới sẽ giúp Huế đánh thức tiềm năng Hành lang kinh tế Đông - Tây (EWEC), đặc biệt là trong việc kết nối thương mại xuyên biên giới Việt Nam - Lào. Ở tầm nhìn dài hạn, logistics xanh không chỉ ở lĩnh vực vận tải mà còn hình thành hệ sinh thái toàn diện, ứng dụng công nghệ cao, năng lượng tái tạo, quản lý thông minh. Đây là giá trị gia tăng mà Huế hướng tới để trở thành điểm sáng trong khu vực.

Cùng với yếu tố hạ tầng trên, KKT CM-LC cũng là hạt nhân để TP. Huế có điều kiện thuận lợi xây dựng khu thương mại tự do (FTZ), khi KKT này trong quy hoạch điều chỉnh đến năm 2045 sẽ trở thành khu vực phát triển đa chức năng, với 5 phân khu gồm cảng biển, công nghiệp, phi thuế quan, đô thị và du lịch.

PGS.TS. Hồ Thị Thu Hòa, Viện trưởng Viện Nghiên cứu và Phát triển Logistics Việt Nam nhận định: TP. Huế có lợi thế cảng Chân Mây ở KKT CM-LC, Cảng Hàng không Quốc tế Phú Bài và hệ thống giao thông đường bộ, đường sắt là nền tảng để trở thành trung tâm logistics quốc gia, tiến tới hình thành khu FTZ hiện đại.

Cùng quan điểm đó, nhiều chuyên gia cho rằng FTZ tại Huế sẽ giúp doanh nghiệp tận dụng lợi thế kho ngoại quan, gia công, đóng gói sản phẩm với chi phí thấp, thủ tục nhanh gọn, qua đó tăng sức cạnh tranh hàng xuất khẩu.

Bên cạnh đó, Công điện số 47/CĐ-TTg, ngày 22/4/2025 của Thủ tướng Chính phủ về xây dựng các khu thương mại tự do và “cảng miễn thuế” cũng là cơ sở pháp lý quan trọng mở đường cho TP. Huế triển khai khu FTZ hiện đại.

Hành động sớm

Để hiện thực hóa lộ trình, TP. Huế cần triển khai đồng bộ nhiều giải pháp, như: Kiến nghị Trung ương cho thí điểm FTZ tại KKT CM - LC với cơ chế ưu đãi đặc thù; huy động đa dạng nguồn vốn từ ODA, PPP, FDI; xây dựng hạ tầng kết nối cảng - sân bay - cao tốc; đào tạo nguồn nhân lực logistics chuẩn quốc tế; ứng dụng mạnh mẽ công nghệ số như AI, Big Data, Blockchain trong quản lý chuỗi cung ứng và thủ tục hải quan.

Các chuyên gia tài chính cũng lưu ý, việc thúc đẩy mô hình cho thuê tài chính trong logistics sẽ giúp doanh nghiệp dễ dàng tiếp cận vốn, đầu tư kho bãi, phương tiện hiện đại và dịch vụ xanh - yếu tố then chốt cho phát triển bền vững.

Ở góc độ quốc tế, các chuyên gia khuyến nghị Huế cần xây dựng hình ảnh “Trung tâm Logistics xanh - Thông minh - Minh bạch” để thu hút các tập đoàn đa quốc gia. Đây là xu hướng toàn cầu, cũng là cam kết của Việt Nam trong tiến trình phát triển xanh.

TS. Trần Thị Hồng Minh, Viện trưởng Viện Nghiên cứu Chính sách và Chiến lược Trung ương nhấn mạnh: Việc phát triển logistics xanh gắn với FTZ tại Huế tích hợp “Cảng biển + Logistics + Công nghiệp + Dịch vụ” không chỉ là mục tiêu riêng của địa phương mà còn mang tầm quốc gia, góp phần đưa miền Trung hội nhập sâu rộng hơn với kinh tế toàn cầu.

Với sự quyết tâm của chính quyền, sự đồng hành của doanh nghiệp và sự hỗ trợ chính sách từ Trung ương, trung tâm logistics xanh và khu FTZ hiện đại của Huế được kỳ vọng sẽ trở thành hiện thực trong thời gian đến. Dù vậy, các chuyên gia cũng cho rằng, nếu Huế muốn hiện thực hóa giấc mơ FTZ, cần phải làm rõ “bản sắc” và lợi thế khác biệt của mình, tránh trùng lặp với các địa phương khác. Một ý tưởng là phát triển FTZ xanh và thông minh, hướng đến logistics xanh, thương mại carbon thấp, kết hợp với du lịch, dịch vụ và cảng biển. Đây có thể trở thành “dấu ấn” riêng của Huế trong bức tranh phát triển chung của miền Trung.

TP. Huế cũng có thể đề xuất với Chính phủ cơ chế thí điểm FTZ tại CM, với quy mô ban đầu vừa phải, sau đó mở rộng dần theo nhu cầu. Việc mời gọi các tập đoàn quốc tế về logistics, thương mại, công nghiệp phụ trợ tham gia sẽ là yếu tố then chốt quyết định sự thành công.

Theo Viện trưởng Viện Nghiên cứu Chính sách và Chiến lược Trung ương, việc phát triển TP. Huế trở thành trung tâm logistics xanh và khu FTZ không phải là nhiệm vụ riêng của địa phương mà là chiến lược mang tầm quốc gia, có ý nghĩa quyết định đến sự phát triển của cả khu vực miền Trung, có lợi thế cạnh tranh khác biệt. Huế nên bắt đầu từ quy mô hợp lý, tập trung vào logistics gắn với EWEC, thay vì ôm đồm một mô hình lớn ngay từ đầu.

Nếu tính toán kỹ lưỡng, đầu tư phù hợp, TP. Huế hoàn toàn có thể đặt mình vào bản đồ các khu FTZ của Việt Nam, tạo động lực phát triển kinh tế - xã hội bền vững, nâng cao vị thế của Việt Nam trên bản đồ kinh tế thế giới.

Bài, ảnh: Minh Văn

Nguồn Thừa Thiên Huế : https://huengaynay.vn/kinh-te/huong-toi-tro-thanh-trung-tam-logistics-quoc-gia-khu-thuong-mai-tu-do-hien-dai-157592.html