Quốc hội Hy Lạp đã phê duyệt gói nâng cấp 38 tiêm kích F-16 Block 50, đưa chúng lên tiêu chuẩn hiện đại F-16 Viper.
Khi hoàn tất, Hy Lạp sẽ sở hữu tổng cộng 121 tiêm kích F-16 Viper, kết hợp cùng lực lượng Rafale F3R và kế hoạch nhận tiêm kích F-35A trong tương lai để hoàn thiện hệ thống phòng thủ không quân đa lớp.
Chương trình này được thực hiện thông qua Tập đoàn Hellenic Aerospace Industry (HAI), giúp Hy Lạp tự chủ công nghệ, nâng cao năng lực sản xuất và bảo trì khí tài chiến đấu.
F-16 Viper là chuẩn nâng cấp hiện đại nhất của dòng tiêm kích F-16. Điểm mạnh lớn nhất của cấu hình này là radar mảng pha quét điện tử chủ động AESA AN/APG-83 SABR, vốn mang lại tầm phát hiện mục tiêu xa hơn, khả năng theo dõi nhiều mục tiêu đồng thời và hiệu quả tác chiến trong môi trường bị gây nhiễu điện tử mạnh.
Radar này cũng hỗ trợ nhiệm vụ tấn công mặt đất, tìm kiếm mục tiêu trên biển trong điều kiện thời tiết xấu và có thể chia sẻ dữ liệu theo thời gian thực.
Ngoài radar, F-16 Viper được trang bị máy tính nhiệm vụ thế hệ mới, màn hình hiển thị trung tâm kích thước lớn và hệ thống trao đổi dữ liệu Link-16.
Những cải tiến này giúp phi công có góc nhìn trực quan hơn, đồng thời tối ưu hóa khả năng phối hợp với lực lượng đồng minh trong các chiến dịch không quân và hải quân.
Bên cạnh đó, hệ thống định danh địch-ta IFF Mode 5 giúp máy bay hoạt động an toàn hơn trong không phận dày đặc và khi làm nhiệm vụ liên quân.
Lực lượng tiêm kích F-16 Viper của Hy Lạp sau nâng cấp có thể sử dụng nhiều loại vũ khí hiện đại như tên lửa không đối không AIM-120D, tên lửa tầm gần IRIS-T, bom dẫn đường JDAM, vũ khí tấn công tầm xa như JSOW hoặc JASSM, cũng như tên lửa chống hạm Harpoon.
Nhờ đó, tiêm kích F-16 Viper không chỉ đóng vai trò chiếm ưu thế trên không mà còn đảm nhiệm các nhiệm vụ tấn công mặt đất, chế áp phòng không đối phương hay bảo vệ vùng biển Aegean trong trường hợp xảy ra khủng hoảng.
Từ góc độ chiến lược, việc chuẩn hóa toàn bộ đội bay F-16 lên cùng cấu hình F-16 Viper mang lại nhiều lợi ích.
Một hạm đội đồng nhất giúp Hy Lạp giảm chi phí hậu cần, rút ngắn thời gian bảo trì và giúp công tác huấn luyện phi công, kỹ thuật viên diễn ra hiệu quả hơn.
Đây là điều đặc biệt quan trọng khi không phận Hy Lạp sát cạnh Thổ Nhĩ Kỳ, nơi thường xuyên xảy ra tình huống áp sát, chặn kích và giám sát trên không.
Trong bối cảnh Địa Trung Hải và Biển Aegean xuất hiện nhiều nguy cơ tranh chấp tài nguyên và cạnh tranh chiến lược, việc Hy Lạp nâng cấp hạm đội tiêm kích là bước đi củng cố khả năng răn đe.
Với 121 tiêm kích F-16 Viper, Hy Lạp sẽ nằm trong nhóm quốc gia sở hữu đội bay F-16 hiện đại hàng đầu châu Âu, tạo đối trọng đáng kể trong khu vực.
Không chỉ tăng cường sức mạnh chiến đấu, chương trình này còn thúc đẩy ngành công nghiệp quốc phòng Hy Lạp phát triển. Hellenic Aerospace Industry trực tiếp tham gia sản xuất các cụm linh kiện, lắp đặt hệ thống điện tử hàng không và kiểm tra chất lượng.
Điều này giúp Hy Lạp giảm phụ thuộc chuỗi cung ứng bên ngoài, đồng thời sở hữu năng lực bảo trì dài hạn cho toàn bộ đội bay trong thập niên tới.
Khi kết hợp cùng tiêm kích Rafale F3R và kế hoạch nhận F-35A, Hy Lạp hướng tới cấu trúc không quân đa nền tảng kết nối bằng mạng lưới dữ liệu thống nhất.
Với radar AESA, hệ thống tác chiến điện tử tiên tiến và khả năng tấn công linh hoạt, F-16 Viper là lực lượng nòng cốt giúp Hy Lạp duy trì ưu thế chiến thuật trong khu vực không phận chiến lược.
Việt Hùng