IAEA ghi nhận bước tiến quan trọng của Việt Nam trong phát triển điện hạt nhân

2 giờ trướcBài gốc

Ngày 11/12, Đoàn công tác của Cơ quan Năng lượng nguyên tử quốc tế (IAEA) kết thúc thời gian hơn 10 ngày làm việc với Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CN), đầu mối là Cục An toàn bức xạ và hạt nhân, để đánh giá toàn diện cơ sở hạ tầng điện hạt nhân quốc gia (Intergrated Nuclear Infrastructure Review Mission – INIR Mission).

Đoàn công tác do ông Eric Mathet, Trưởng bộ phận Phát triển cơ sở hạ tầng hạt nhân của IAEA làm Trưởng đoàn gồm 10 chuyên gia và 1 quan sát viên. Nhóm chuyên gia ghi nhận hai thực tiễn tốt (good practice) của Việt Nam có thể trở thành kinh nghiệm cho các quốc gia đang phát triển điện hạt nhân.

Bà Aline Des Cloizeaux, Trưởng phòng Năng lượng hạt nhân thuộc Ban Năng lượng hạt nhân của IAEA trao bản dự thảo báo cáo INIR sơ bộ tới Thứ trưởng Bộ KH&CN Lê Xuân Định. (Ảnh: Bộ KH&CN)

Một là, việc Quốc hội thông qua Nghị quyết 189/2025/QH15 thể hiện cam kết chính trị mạnh mẽ đối với chương trình điện hạt nhân, đồng thời thiết lập cơ chế đặc thù giúp đơn giản hóa thủ tục đầu tư, đẩy nhanh giải phóng mặt bằng, mở rộng khả năng huy động vốn và lựa chọn nhà thầu, cũng như tăng cường phối hợp giữa các bộ, ngành và địa phương.

Đây là thông lệ mà IAEA xem là yếu tố quyết định bảo đảm tiến độ và tính bền vững của chương trình.

Hai là, Việt Nam đã tận dụng hiệu quả kinh nghiệm và mạng lưới quan trắc môi trường hiện có để phục vụ quá trình chuẩn bị dự án điện hạt nhân. Đây là thực tiễn IAEA khuyến nghị vì giúp nâng cao chất lượng đánh giá môi trường, tăng tính minh bạch và giảm thời gian chuẩn bị dự án.

Theo đại diện của IAEA, hai thực tiễn này cho thấy Việt Nam đang tiếp cận chương trình điện hạt nhân theo hướng bài bản, phù hợp chuẩn mực quốc tế và thể hiện quyết tâm triển khai có trách nhiệm, hiệu quả.

Đoàn công tác INIR kết luận rằng Việt Nam có những bước tiến lớn để khởi động lại và đẩy nhanh tiến độ thực hiện Dự án Nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận cũng như phát triển cơ sở hạ tầng cần thiết.

Dự thảo báo cáo sơ bộ của Đoàn công tác INIR cũng đưa ra 38 khuyến nghị, 13 đề xuất. Trong đó, báo cáo nhấn mạnh những lĩnh vực cần có thêm hành động để mang lại lợi ích cho Việt Nam, bao gồm tăng cường khung pháp lý, khung pháp quy cho an toàn bức xạ, an toàn hạt nhân, an ninh và thanh sát hạt nhân, thực hiện các kế hoạch nhằm nâng cao năng lực nguồn nhân lực.

Đồng thời hoàn thiện công tác chuẩn bị cho giai đoạn đấu thầu và xây dựng, xây dựng chiến lược quốc gia về chu trình nhiên liệu hạt nhân và quản lý chất thải phóng xạ và cập nhật các cơ chế phối hợp giữa tất cả các bên liên quan.

Theo kế hoạch dự kiến, trong Quý 1/2026, IAEA và Việt Nam sẽ phối hợp hoàn thiện dự thảo báo cáo INIR và trong Quý 2/2026, IAEA sẽ gửi báo cáo chính thức tới Chính phủ Việt Nam sau khi hoàn tất các thủ tục cần thiết.

Ngô Thị Minh Hoàn Phóng viênEmail

Nguồn VTC : https://vtcnews.vn/iaea-ghi-nhan-buoc-tien-quan-trong-cua-viet-nam-trong-phat-trien-dien-hat-nhan-ar992550.html