Thực hiện các thủ tục xuất khẩu lô vaccine dịch tả lợn châu Phi sang Indonesia.
Sự kiện Công ty cổ phần AVAC Việt Nam chính thức xuất khẩu lô vaccine dịch tả lợn châu Phi đầu tiên sang Indonesia là bước tiến quan trọng đánh dấu sự vươn tầm quốc tế của ngành vaccine thú y Việt Nam, sau khi sản phẩm AVAC ASF LIVE được Bộ Nông nghiệp Indonesia phê duyệt sử dụng theo Quyết định số 3693/KPTS/PK.350/FI.04/2025 ngày 23/4/2025.
Vaccine AVAC ASF LIVE là sản phẩm do Công ty Cổ phần AVAC Việt Nam nghiên cứu và sản xuất. Đây là loại vaccine sống nhược độc đầu tiên trên thế giới được phát triển thành công và thương mại hóa nhằm phòng ngừa dịch tả lợn châu Phi (ASF), một căn bệnh truyền nhiễm nguy hiểm từng gây thiệt hại lớn cho ngành chăn nuôi toàn cầu.
VƯỢT QUA QUÁ TRÌNH KIỂM ĐỊNH NGHIÊM NGẶT TẠI INDONESIA
Theo TS. Nguyễn Văn Điệp, Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần AVAC Việt Nam, đến nay, doanh nghiệp đã cung ứng gần 4 triệu liều vaccine ra thị trường. Trong đó, khoảng hơn 3 triệu liều đã được sử dụng tại Việt Nam với hiệu quả rõ rệt, góp phần kiểm soát ASF tại nhiều địa phương như Cao Bằng, Lạng Sơn, Bắc Ninh, Hải Dương, Hải Phòng, Quảng Ninh, Quảng Ngãi, Trà Vinh... Các chiến dịch tiêm phòng được triển khai với sự hỗ trợ từ ngân sách địa phương, không ghi nhận trường hợp tái phát dịch sau tiêm, đảm bảo an toàn cho đàn lợn thịt.
Kiểm tra lô hàng vaccine trước khi đưa ra máy bay để xuất sang Indonesia.
Không chỉ sử dụng trong nước, AVAC ASF LIVE đã xuất khẩu sang Philippines và Nigeria với trên 500.000 liều, nhận được phản hồi tích cực từ thị trường. Lô vaccine 120.000 liều xuất khẩu chíng thức đến Indonesia vào ngày 9/6/2025, thông qua Công ty PT. Biotis Prima Agrisindo – đơn vị nhập khẩu và phân phối tại địa chỉ Curug, Gunung Sindur Kab. Bogor, Tây Java.
Trước khi được cấp phép lưu hành tại Indonesia, vaccine AVAC ASF LIVE đã trải qua gần ba năm đánh giá hồ sơ và thử nghiệm thực tế với sự phối hợp giữa Bộ Nông nghiệp Indonesia và Khoa Thú y – Sinh học thuộc Đại học IPB. Kết quả thử nghiệm trên 300 con lợn cho thấy vaccine đảm bảo an toàn và đạt hiệu quả cao trong phòng bệnh.
"AVAC ASF LIVE đang trong quá trình đăng ký lưu hành vaccine tại nhiều quốc gia khác như Ấn Độ, Malaysia, Nepal, Myanmar... Doanh nghiệp duy trì dự trữ khoảng 1,5 triệu liều sẵn sàng cung ứng trong các tình huống khẩn cấp”.
“Việc sản phẩm vượt qua các quy trình kiểm duyệt khắt khe là minh chứng cho chất lượng và hiệu quả của vaccine nội địa Việt Nam. Chúng tôi tự tin rằng AVAC ASF LIVE là loại vaccine có hiệu quả tốt nhất hiện nay, với nguồn dữ liệu đánh giá và sử dụng thực tế phong phú nhất thế giới”, TS.Điệp bày tỏ.
Có mặt tại Nhà máy của Công ty Cổ phần AVAC Việt Nam để nhận lô hàng vaccine, đại diện phía Indonesia nhấn mạnh, việc chấp thuận lưu hành AVAC ASF LIVE là dấu mốc quan trọng trong chiến lược kiểm soát dịch tả lợn châu Phi của Indonesia, góp phần bảo vệ đàn lợn và đảm bảo an toàn thực phẩm quốc gia.
THÁCH THỨC VÀ TRIỂN VỌNG TRÊN THỊ TRƯỜNG QUỐC TẾ
Dù đạt nhiều kết quả tích cực, song vaccine AVAC ASF LIVE cũng đang đối mặt với không ít rào cản khi tiếp cận thị trường trong nước và quốc tế. Theo TS.Điệp, một trong những khó khăn lớn hiện nay là việc Tổ chức Thú y Thế giới (WOAH) chưa ban hành quy chuẩn chính thức cho vaccine ASF sống nhược độc. Do đó, mỗi quốc gia phải tự đánh giá hiệu quả và an toàn của vaccine dựa trên nguồn lực nội tại, cũng như tham chiếu từ các thị trường khác như Việt Nam, Philippines và Indonesia.
Kho hàng vaccine trước khi xuất khẩu sang Indonesia.
Tại thị trường nội địa, TS.Điệp thẳng thắn chỉ ra những nguyên nhân khiến vaccine ASF chưa được sử dụng rộng rãi, trong đó có tâm lý e ngại vaccine mới do doanh nghiệp trong nước sản xuất, sự nhầm lẫn giữa các chủng vaccine khác nhau, sự xuất hiện của các loại vaccine kém chất lượng, và thiếu hỗ trợ truyền thông hiệu quả.
Bên cạnh đó, giá thành vaccine cao hơn so với các loại vaccine khác, việc chỉ được cấp phép dùng cho lợn thịt, bảo hộ miễn dịch chưa đầy đủ với một số chủng virus ASF genotype 1/2, cùng việc sử dụng không đúng kỹ thuật, cũng là những yếu tố làm giảm hiệu quả phòng bệnh.
TS.Điệp cho biết hiện tại, AVAC đang triển khai đánh giá việc sử dụng vaccine AVAC ASF LIVE cho lợn giống (lợn nái và lợn đực giống). Nếu thành công, đây sẽ là giải pháp chiến lược giúp nâng cao tỷ lệ miễn dịch cộng đồng – yếu tố then chốt để phòng chống ASF một cách bền vững.
TS.Điệp cũng kiến nghị các cơ quan chức năng sớm hoàn thiện cơ chế đánh giá vaccine, tăng cường quảng bá hình ảnh và thương hiệu sản phẩm công nghệ cao trong nước.
“Cạnh tranh trong lĩnh vực vaccine không chỉ là cuộc đua về sản phẩm, mà còn là cuộc đua về công nghệ và con người. Chỉ khi có đội ngũ trình độ cao, chúng ta mới có thể tạo ra những sản phẩm mang tính đột phá, đóng góp thiết thực cho ngành chăn nuôi trong nước và khẳng định vị thế Việt Nam trên bản đồ công nghệ sinh học thế giới,” ông nhấn mạnh.
Hóa đơn xuất khẩu lô hàng vaccine sang Indonesia.
Đối với việc mở rộng đối tượng tiêm vaccine cho lợn nái và lợn giống, ông Lê Toàn Thắng, Trưởng phòng Quản lý thuốc thú y, Cục Chăn nuôi và Thú y (Bộ Nông nghiệp và Môi trường), nhấn mạnh: "Việc này cần nghiên cứu kỹ lưỡng bởi nhiều yếu tố có thể ảnh hưởng đến hiệu quả vaccine, đặc biệt là trường hợp sử dụng không theo khuyến cáo của cơ quan quản lý. Dù nhà sản xuất đã đưa ra các bằng chứng nhất định, nhưng để mở rộng sử dụng, vaccine cần tiếp tục được kiểm chứng, khảo nghiệm, có đầy đủ hồ sơ bổ sung theo quy định".
Ông Lê Toàn Thắng, Trưởng phòng Quản lý thuốc thú y, Cục Chăn nuôi và Thú y (Bộ Nông nghiệp và Môi trường)
Hiện nay, Việt Nam có 12 công ty sản xuất vaccine thú y, cung ứng hơn 200 loại sản phẩm, cơ bản đáp ứng nhu cầu phòng bệnh cho gia súc, gia cầm trong nước và từng bước tiếp cận thị trường quốc tế. Trong số đó, vaccine AVAC ASF LIVE đã được đăng ký lưu hành, kiểm nghiệm và khảo nghiệm đầy đủ, chính thức đưa vào sử dụng trên phạm vi toàn quốc từ năm 2022, bước đầu cho thấy hiệu quả rõ rệt trong phòng, chống dịch tả lợn châu Phi (ASF).
Việc Indonesia chính thức nhập khẩu vaccine ASF của Việt Nam, đánh dấu bước tiến quan trọng trong việc khẳng định vị thế vaccine thú y Việt Nam trên thị trường quốc tế. Lô vaccine này đã được đánh giá độc lập tại Indonesia trước khi được cấp phép, thể hiện rõ chất lượng, tính an toàn và hiệu quả thực tiễn của sản phẩm. Việc AVAC ASF LIVE được chấp thuận lưu hành và sử dụng hiệu quả tại các nước như Philippines, Indonesia và Nigeria đã mở ra cơ hội lớn để Việt Nam nâng cao năng lực cạnh tranh toàn cầu trong lĩnh vực vaccine thú y.
Trong bối cảnh dịch bệnh gia tăng và yêu cầu về an toàn thực phẩm ngày càng cao, thành công của AVAC không chỉ góp phần bảo vệ ngành chăn nuôi trong nước, mà còn khẳng định nội lực khoa học công nghệ và năng lực đổi mới sáng tạo.
Chu Khôi