Phối cảnh dự án Investco Green City. Ảnh: Investco
“Ông lớn” một thời trong ngành xây dựng
Như VietTimes đưa tin, tháng 7/2025, Thanh tra Chính phủ công bố kế hoạch thanh tra chuyên đề đối với 898 dự án có dấu hiệu chậm tiến độ, vướng mắc pháp lý, hiệu quả thấp, tồn đọng kéo dài hoặc tiềm ẩn nguy cơ gây thất thoát, lãng phí.
Theo kế hoạch, đợt thanh tra diện rộng này sẽ tập trung vào các dự án có quy mô lớn, thời gian thực hiện kéo dài, đặc biệt là các công trình bất động sản, hạ tầng giao thông, khu công nghiệp - logistics và công trình công cộng.
Tại TP.HCM, Thanh tra Chính phủ sẽ trực tiếp thanh tra 20 dự án. Trong đó đề cập tới dự án khu dân cư Investco Green City do Công ty Cổ phần Đầu tư và phát triển Xây dựng (Investco) làm chủ đầu tư.
Theo giới thiệu trên website doanh nghiệp, Investco tiền thân là Công ty Đầu tư và Phát triển Xây dựng, thuộc Tổng công ty Xây dựng Hà Nội - Bộ Xây dựng. Doanh nghiệp được cổ phần hóa từ năm 2005 với vốn điều lệ ban đầu 35 tỷ đồng, tăng lên 150 tỷ đồng vào năm 2007 và đạt 208 tỷ đồng năm 2011.
Trong giai đoạn 2009-2011, Investco là cái tên đáng chú ý trong ngành xây dựng khi liên tiếp đảm nhận loạt hợp đồng tổng thầu quy mô lớn: dự án The Estella trị giá 70 triệu USD, khu nghỉ dưỡng Banyan Tree Resort (60 triệu USD), bệnh viện Nhi Cần Thơ (461 tỷ đồng) và khởi công dự án Investco Babylon....
Đến năm 2021, Investco chuyển vai trò từ tổng thầu sang chủ đầu tư khi triển khai dự án Investco Green City tại xã Bình Hưng, huyện Bình Chánh (cũ), TP.HCM. Dự án này có quy mô 12,5 ha, tổng mức đầu tư gần 8.600 tỷ đồng, được chấp thuận đầu tư hồi tháng 7/2005.
Tháng 4/2006, UBND TP.HCM đã ban hành quyết định thu hồi hơn 125.000 m2 đất để giao cho Investco tổ chức giải phóng mặt bằng, phục vụ triển khai dự án khu dân cư. Sau nhiều năm hoàn thiện thủ tục pháp lý, đến tháng 4/2011, quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500 của dự án được phê duyệt. Tới tháng 9/2019, Ban bồi thường giải phóng mặt bằng xác nhận Investco đã hoàn tất toàn bộ công tác bồi thường và giải phóng mặt bằng.
Tháng 6/2020, Investco chính thức nộp hồ sơ xin chấp thuận chủ trương đầu tư và công nhận chủ đầu tư. Hồ sơ cho biết dự án có tổng mức đầu tư ước tính hơn 8.585 tỷ đồng, trong đó khoảng 900 tỷ đồng là chi phí lãi vay, gần 2.000 tỷ đồng dành cho tiền sử dụng đất và giải phóng mặt bằng. Tính đến thời điểm nộp hồ sơ, doanh nghiệp cho biết đã giải ngân hơn 2.395 tỷ đồng, bao gồm cả một phần chi phí xây lắp.
Vào tháng 3/2021, Investco đã huy động được 7.700 tỷ đồng từ 8 doanh nghiệp đối tác thông qua hình thức hợp đồng hợp tác đầu tư. Tuy nhiên, do vướng mắc pháp lý và không đảm bảo tiến độ đề ra, công ty buộc phải đàm phán chấm dứt hợp tác, đồng thời hoàn trả cho các đối tác 5.475 tỷ đồng tiền gốc và 1.509 tỷ đồng tiền lãi.
3 năm gần đây, Investco liên tiếp báo lỗ, trắng doanh thu.
Trước áp lực vốn, tháng 12/2024, HĐQT Investco đã thông qua việc vay vốn từ Him Lam với hạn mức vay tối đa 2.520 tỷ đồng, lãi suất 12,1%/năm nhằm bổ sung vốn lưu động phục vụ cho hoạt động đầu tư, kinh doanh.
Từ dòng tiền này, doanh nghiệp đã tất toán toàn bộ dư nợ 2.295 tỷ đồng tại các đối tác gồm Công ty Cổ phần Đầu tư Xây dựng Bảo Tâm (595 tỷ đồng), Công ty Cổ phần Hạ tầng Bảo Tín (850 tỷ đồng) và Công ty Cổ phần Đô thị Sinh thái Phú An (850 tỷ đồng).
3 năm trắng doanh thu, áp lực nghìn tỷ từ Green City
Sau thời kỳ tăng trưởng nhờ vai trò tổng thầu các dự án lớn, Investco đang trải qua giai đoạn đầy thử thách khi chuyển sang làm chủ đầu tư. 3 năm gần đây, doanh nghiệp này liên tiếp báo lỗ, trắng doanh thu từ hoạt động cốt lõi và phải xoay xở vốn nghìn tỷ để duy trì đại dự án Investco Green City.
Năm 2022, Investco hầu như không ghi nhận doanh thu từ hoạt động kinh doanh bất động sản. Các dự án từng đem lại dòng tiền cho công ty như Investco Babylon hay Đồng Diều đều đã hoàn tất bàn giao. Trong khi đó, dự án chủ lực Investco Green City tại huyện Bình Chánh (cũ) vẫn chưa đủ điều kiện mở bán do vướng mắc pháp lý.
Năm 2023, công ty ghi nhận doanh thu tài chính khoảng 220 tỷ đồng, chủ yếu từ lãi gửi ngân hàng và cho vay, nhưng chi phí tài chính cũng lên tới 222 tỷ đồng. Kết quả là doanh nghiệp báo lỗ sau thuế 14 tỷ đồng.
Tình hình càng trở nên nghiêm trọng trong năm 2024. Investco chỉ thu về khoảng 20 tỷ đồng từ hoạt động tài chính, trong khi chi phí tài chính vượt 50 tỷ đồng, khiến lỗ sau thuế tăng lên 36 tỷ đồng.
Tính đến cuối năm 2024, tổng tài sản của Investco đạt gần 2.740 tỷ đồng, trong đó có đến 2.702 tỷ đồng dồn vào chi phí dở dang tại dự án Investco Green City - một con số cho thấy mức độ phụ thuộc gần như tuyệt đối vào dự án này.
Sau nhiều năm giải phóng mặt bằng và hoàn thiện pháp lý, dự án đến nay vẫn chưa thể triển khai bán hàng, khiến toàn bộ nguồn lực Investco bị “trói” tại đây.
Trong 6 tháng đầu năm 2025, Investco tiếp tục không ghi nhận doanh thu, trong khi chi phí lãi vay đã chạm mốc gần 77 tỷ đồng. Doanh nghiệp báo lỗ ròng 77,5 tỷ đồng trong quý II/2025 và lỗ lũy kế 6 tháng đầu năm đã lên tới 154 tỷ đồng.
Tính đến cuối quý II/2025, tổng nợ phải trả của Investco ghi nhận gần 2.950 tỷ đồng, trong đó nợ ngắn hạn chiếm hơn 244 tỷ đồng, còn nợ dài hạn ở mức 2.705 tỷ đồng.
Đáng chú ý, tổng dư nợ vay của doanh nghiệp hiện lên tới 2.553 tỷ đồng, tương đương 86,6% tổng nợ phải trả cho thấy cấu trúc tài chính đang phụ thuộc nặng vào đòn bẩy tín dụng.
Cụ thể, Investco đang có khoản vay ngắn hạn trị giá hơn 11,7 tỷ đồng tại Tổng công ty Xây dựng Hà Nội - CTCP. Đây là khoản vay không có tài sản đảm bảo, được dùng để bổ sung vốn lưu động phục vụ hoạt động sản xuất kinh doanh.
Về vay dài hạn, công ty đang ghi nhận khoản vay hơn 32,5 tỷ đồng tại Công ty Cổ phần Bất động sản Trường Sơn và khoản vay lớn nhất là hơn 2.509 tỷ đồng từ Him Lam - chiếm phần lớn cơ cấu nợ hiện tại.
Mục tiêu năm 2025 của Investco là hoàn thiện thủ tục pháp lý cho Green City và sớm đưa dự án ra thị trường. Tuy nhiên, nếu không thể mở bán trong thời gian tới, Investco sẽ tiếp tục đối mặt với thua lỗ và rủi ro thanh khoản.
Lệ Chi