Iran mở lại 'hành lang lửa': Houthi và Hezbollah nhận vũ khí tối tân giữa căng thẳng Trung Đông

5 giờ trướcBài gốc

Một biển quảng cáo kỹ thuật số ở Sanaa, Yemen, tuần trước cho thấy cảnh Houthi tấn công một tàu chở hàng ở Biển Đỏ. Ảnh: WSJ.

Iran vừa hứng chịu một tổn thất lớn sau khi Israel tiêu diệt các thủ lĩnh quân sự cấp cao và Mỹ tấn công các cơ sở hạt nhân, nhưng loạt vụ thu giữ vũ khí giá trị cao gần đây cho thấy Tehran đang nỗ lực tái vũ trang cho các đồng minh dân quân trên khắp Trung Đông.

Lực lượng đồng minh với chính phủ được quốc tế công nhận của Yemen tuần này đã chặn đứng một chuyến hàng lớn gồm tên lửa, linh kiện UAV và nhiều thiết bị quân sự khác được Iran gửi tới phiến quân Houthi ở vùng biển Đỏ. Chính quyền mới của Syria cho biết họ cũng đã thu giữ nhiều lô vũ khí, trong đó có tên lửa Grad – dùng cho hệ thống phóng loạt gắn trên xe tải – ở khu vực biên giới với Iraq và Lebanon.

Quân đội Lebanon cũng đã thu giữ các lô hàng từ biên giới Syria, trong đó có tên lửa chống tăng Nga được Hezbollah ưa chuộng.

“Iran đang khôi phục ảnh hưởng của mình tại Levant bằng cách gửi tên lửa cho Hezbollah và vận chuyển vũ khí từ Iraq sang Syria”, Michael Knights, chuyên gia về các lực lượng dân quân thân Iran tại Viện Washington về Chính sách Cận Đông, nhận định.

Lực lượng Yemen hôm 14/7 cho biết họ đã thu giữ số lượng tên lửa Iran lớn nhất từ trước đến nay gửi cho Houthi. Số hàng này do Lực lượng Kháng chiến Quốc gia – liên minh quân sự ủng hộ chính phủ Yemen – phát hiện và bắt giữ. Bộ Tư lệnh Trung tâm Mỹ (CENTCOM) cho biết đây là vụ thu giữ vũ khí thông thường tiên tiến của Iran lớn nhất từng có: 750 tấn gồm tên lửa hành trình, tên lửa chống hạm, tên lửa phòng không, đầu đạn, linh kiện điều hướng và động cơ UAV.

Một người ủng hộ Hezbollah chụp ảnh bên ngoài Đại sứ quán Iran ở Beirut vào tháng trước. Ảnh: WSJ.

Lô hàng được giấu dưới danh nghĩa điều hòa nhiệt độ trên một chiếc tàu được gọi là "dhow". Bên trong tàu có tên lửa chống hạm Qader do Iran phát triển và linh kiện của hệ thống phòng không Saqr – loại từng được Houthi sử dụng để bắn rơi UAV MQ-9 Reaper của Mỹ.

Các vụ thu giữ trước đây chủ yếu chỉ là vũ khí nhẹ hoặc linh kiện nhỏ lẻ, chưa từng có đầy đủ tên lửa như lần này.

Vụ bắt giữ diễn ra chỉ vài tuần sau khi lệnh ngừng bắn kết thúc chiến dịch không kích kéo dài 12 ngày của Israel nhằm vào Iran – một chuỗi tấn công cho thấy rõ sự dễ tổn thương của Iran, dù họ đã xây dựng kho tên lửa đồ sộ và mạng lưới dân quân đồng minh.

Mỹ cũng tham gia chiến dịch với các đợt không kích nhằm vào cơ sở hạt nhân chủ chốt của Iran. Trước đó vào mùa xuân, Mỹ oanh tạc các vị trí của Houthi trong gần 2 tháng, kết thúc bằng một lệnh ngừng bắn, buộc Houthi phải tìm kiếm thêm vũ khí công nghệ cao.

“Thời điểm và quy mô của chuyến hàng này cho thấy Iran đang khẩn trương bổ sung kho vũ khí của Houthi sau khi bị Mỹ tấn công”, Mohammed al-Basha, người sáng lập Basha Report, tổ chức tư vấn an ninh Trung Đông có trụ sở tại Mỹ, nhận định. Điều này cho thấy Tehran muốn “duy trì nhịp độ tác chiến cao trong các cuộc tấn công vào Israel và tuyến hàng hải thương mại”, ông nói.

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Iran, ông Esmail Baqaei, hôm thứ Năm nói rằng mọi cáo buộc cho rằng Tehran gửi vũ khí đến Yemen là "vô căn cứ".

Tuy nhiên, nỗ lực tiếp tế đã bắt đầu cho kết quả rõ ràng.

Tuần trước, lực lượng Houthi đã sử dụng súng chống tăng, tên lửa và UAV để đánh chìm 2 tàu hàng ở Biển Đỏ, khiến ít nhất 3 thủy thủ thiệt mạng và bắt giữ nhiều người khác. Nhóm này cũng đã phóng tên lửa đạn đạo vào Israel trong nhiều tuần, dù phần lớn bị đánh chặn.

Binh lính Houthi tuần tra ở Sanaa vào tuần trước. Ảnh: WSJ.

Dù hàng hóa được vận chuyển qua Djibouti – quốc gia Đông Phi nằm đối diện Yemen bên kia Biển Đỏ – Lực lượng Kháng chiến Quốc gia tìm thấy nhiều tài liệu bằng tiếng Ba Tư xác nhận nguồn gốc từ Iran. Bên trong gói hàng còn có hướng dẫn sử dụng camera dẫn đường tên lửa phòng không và chứng nhận chất lượng đính kèm cánh đuôi tên lửa do một công ty Iran sản xuất.

Vũ khí cho Hezbollah cũng được tiếp tế với quy mô lớn. Nhóm dân quân này từng buộc phải chấp nhận ngừng bắn vào mùa thu năm ngoái sau một loạt chiến dịch tấn công bí mật, không kích và đột kích trên bộ của Israel khiến họ gần như mất toàn bộ kho vũ khí và nhiều thủ lĩnh cấp cao.

“Gần đây có xu hướng ngày càng gia tăng trong các nỗ lực buôn lậu từ hoặc qua Syria sang Lebanon để tiếp tế cho Hezbollah”, ông Michael Cardash, cựu phó trưởng phòng xử lý bom mìn của cảnh sát quốc gia Israel, nhận định. Hiện ông là trưởng nhóm nghiên cứu chất nổ tại công ty tư vấn an ninh Israel Terrogence.

Sau sự sụp đổ của chế độ Bashar al-Assad – đồng minh thân cận của Iran – và việc thay thế bằng một chính quyền đối lập, các tuyến buôn lậu đã bị thu hẹp. Vũ khí nay phải vận chuyển từng lô nhỏ thay vì cả xe tải như trước, ông Cardash cho biết.

Một ví dụ điển hình là vào tháng 6, Bộ Nội vụ Syria công bố đã thu giữ tên lửa chống tăng Kornet do Nga sản xuất đang trên đường tới Lebanon, được ngụy trang trong xe chở dưa chuột. Tháng 5, lực lượng an ninh Syria chặn được tên lửa phòng không do Iran chế tạo gần biên giới Lebanon, theo các nguồn tin truyền thông thân chính phủ mới Syria.

Dù Israel nỗ lực lớn để ngăn Hezbollah tái vũ trang, nhóm này – giống như Houthi – vẫn đạt được một số thành công. Họ hiện tự chế tạo được UAV và tên lửa tầm trung, đồng thời đã tái cấu trúc một phần mạng lưới buôn lậu để đưa vào các vũ khí tinh vi như Kornet, theo một nguồn thạo tin về hoạt động của nhóm này.

Huyền Chi

Nguồn VietTimes : https://viettimes.vn/iran-mo-lai-hanh-lang-lua-houthi-va-hezbollah-nhan-vu-khi-toi-tan-giua-cang-thang-trung-dong-post187700.html