Iran quay lại hợp tác với IAEA trước nguy cơ hứng chịu tiếp cuộc tấn công từ Mỹ

một ngày trướcBài gốc

Quan điểm của Iran trong việc quay trở lại hợp tác với Cơ quan Năng lượng nguyên tử quốc tế (IAEA) đã mềm mỏng hơn rất nhiều, trái ngược hẳn với thái độ cực kỳ cứng rắn và vô vàn điều kiện kèm theo lúc trước.

Tờ Wall Street Journal (WSJ) sau khi tham khảo nguồn tin tình báo từ các chuyên gia và cựu quan chức Mỹ cho biết, Iran đang đối mặt với mối đe dọa từ một cuộc tấn công mới được Washington và Tel Aviv phối hợp thực hiện.

Trước tình hình trên, Tehran đã quyết định nối lại hợp tác với Cơ quan Năng lượng nguyên tử quốc tế và cho phép các thanh tra nước ngoài tiếp tục giám sát chương trình hạt nhân của mình.

Bước đi nói trên có thể làm rõ những phần nào trong cơ sở hạ tầng hạt nhân của Iran còn lại sau các cuộc ném bom gần đây, đồng thời đặt nền móng cho một thỏa thuận ngoại giao nhằm kiềm chế tham vọng nguyên tử trong tương lai.

Dự kiến Iran sẽ đón tiếp một phái đoàn IAEA tại Tehran trong vài tuần tới, Thứ trưởng Ngoại giao Kazem Gharibabadi - nhà đàm phán chủ chốt với Mỹ hồi đầu năm nay phát biểu trước các phóng viên tại New York.

Ông Gharibabadi nhấn mạnh, cuộc họp sẽ thảo luận về phương án để các thanh sát viên quốc tế tiếp cận được những địa điểm hạt nhân quan trọng như nhà máy Fordow và Natanz.

Động thái này diễn ra sau một loạt cuộc tấn công vào cơ sở hạt nhân của Iran hồi tháng 6/2025, gây thiệt hại nặng nề cho cả những đơn vị quân sự chủ lực, điều này buộc Tehran phải xem xét lại lập trường cứng rắn của mình.

Tờ WSJ nhận xét, bước đi mới có thể là nỗ lực của Iran nhằm hạ nhiệt căng thẳng và tránh một cuộc tấn công tiếp theo, nhất là trong bối cảnh những cuộc đàm phán hòa bình do các quốc gia vùng Vịnh làm trung gian đang diễn ra căng thẳng.

Tổng thống Mỹ Donald Trump trước đó cảnh báo sẵn sàng tiến hành chiến dịch quân sự mới chống lại Iran sau khi phát hiện một cơ sở hạt nhân bí mật có quy mô lớn tại tỉnh Semnan, được cho là nơi tập kết số uranium làm giàu đã được sơ tán trước khi vụ ném bom diễn ra.

Giới chuyên gia tại Viện Khoa học và An ninh Quốc tế (ISIS) suy đoán rằng tổ hợp Semnan có thể được thiết kế để sản xuất uranium làm giàu tới 90%, cần thiết cho việc chế tạo vũ khí hạt nhân.

Iran phủ nhận chương trình hạt nhân của mình có mục đích quân sự, khẳng định năng lượng nguyên tử chỉ để nghiên cứu. Tuy nhiên việc phát hiện uranium làm giàu tới 83,7% tại Fordow vào năm 2023 đã làm gia tăng sự nghi ngờ của phương Tây.

Cơ sở bí mật ở Semnan, nếu thực sự tồn tại, có thể đặt ra một thách thức mới cho IAEA, vốn đang phải đối mặt với những hạn chế trong việc tiếp cận các địa điểm hạt nhân của Iran.

Việc thiếu thông tin chính thức từ Tehran và hoạt động quân sự gia tăng xung quanh Semnan, bao gồm cả việc triển khai hệ thống phòng không, đã khẳng định tầm quan trọng chiến lược của tổ hợp này.

Rõ ràng trước quyết tâm của Israel nhằm xóa sổ khả năng có thể chế tạo vũ khí hạt nhân và khi tiềm lực quân sự tổn hại nặng nề, đàm phán nối lại hợp tác với IAEA chính là lựa chọn khả thi nhất của Tehran trong lúc này.

Việt Dũng

Theo Wall Street Journal

Nguồn ANTĐ : https://anninhthudo.vn/iran-quay-lai-hop-tac-voi-iaea-truoc-nguy-co-hung-chiu-tiep-cuoc-tan-cong-tu-my-post619020.antd