Iran tuyên bố bắn chiến đấu cơ F-35 thứ ba, bắt giữ phi công: Hậu quả tiềm ẩn là gì?

12 giờ trướcBài gốc

Chiến đấu cơ F-35I của Không quân Israel. Ảnh: MW.

Truyền thông nhà nước Iran ngày 14/6 đưa tin nước này đã bắn rơi chiếc tiêm kích F-35 thứ ba của Israel trong không phận Iran, sau hai vụ bắn hạ trước đó, trong đó có việc bắt giữ một nữ phi công.

Theo thông tin ban đầu, chiếc F-35 mới nhất cũng bị bắn hạ bởi hệ thống phòng không mặt đất. Phi công sống sót và đã bị lực lượng Iran bắt giữ. Tổng số phi công F-35 bị Iran bắt hiện nay đã là hai người.

Mặc dù người phát ngôn quân đội Israel, Trung tá Avichay Adraee, đã bác bỏ thông tin trên mạng xã hội X, gọi đây là những lời “không đúng sự thật", nhưng những lời đồn đoán cùng phân tích của giới chuyên gia vẫn xuất hiện dày đặc.

Tạp chí Military Watch trước đó đã đưa ra phân tích chi tiết về độ tin cậy của các tuyên bố từ phía Iran, bao gồm sức mạnh và hạn chế của hệ thống phòng không nước này, cũng như những rủi ro mà các phi đội F-35 phải đối mặt do phương thức triển khai của Israel.

Do phần lớn phi đội tiêm kích của Israel hiện đã lỗi thời – chủ yếu gồm F-15 và F-16 sử dụng radar quét cơ học cũ kỹ – Israel hiện phụ thuộc rất lớn vào F-35 để dẫn đầu các cuộc không kích nhằm vào Iran. Đây là dòng chiến đấu cơ duy nhất của nước này có thể sống sót khi thực hiện các nhiệm vụ thâm nhập sâu vào không phận Iran.

Trong khi F-15 và F-16 chỉ phóng tên lửa từ khoảng cách an toàn ngoài biên giới Iran, F-35 có thể bay qua các mục tiêu ưu tiên cao như cơ sở hạt nhân và thả bom trọng lực cỡ lớn – loại vũ khí có sức xuyên phá cao hơn đáng kể so với tên lửa phóng từ trên không. Điều này đặc biệt hữu ích khi đối đầu với các mục tiêu kiên cố dưới lòng đất như một số hạng mục của cơ sở hạt nhân Natanz.

Hệ thống tên lửa đất đối không thuộc hệ thống phòng không Bavar-373 của Iran. Ảnh: MW.

Dù hệ thống phòng không của Iran từ lâu đã được đánh giá là đáng gờm, việc chỉ mất 3 chiếc F-35 (nếu có) trong các nhiệm vụ không kích xuyên thủng các mục tiêu được phòng vệ kỹ lưỡng vẫn được coi là con số tổn thất thấp. Theo giới phân tích quân sự, nếu sử dụng các dòng tiêm kích phương Tây khác như F-15 hay F-16 trong các chiến dịch tương tự, tỷ lệ tổn thất sẽ cao hơn nhiều, thậm chí phần lớn chiến đấu cơ có thể không rời được không phận Iran.

F-35 sở hữu diện tích phản xạ radar thấp, tín hiệu hồng ngoại yếu, kết hợp với một trong những hệ thống tác chiến điện tử mạnh nhất từng được tích hợp trên máy bay chiến đấu. Biến thể F-35I do Israel sử dụng là phiên bản duy nhất trên thế giới không dùng hệ thống tác chiến điện tử của Mỹ, nhờ được Washington cho phép tùy biến một phần máy bay để tích hợp công nghệ quốc phòng nội địa.

Chính các khả năng này nhiều khả năng đã giúp F-35 hạn chế tổn thất trong chiến dịch không kích. Tuy nhiên, các cuộc tấn công bằng UAV từ bên trong lãnh thổ Iran – được cho là do Israel thực hiện nhằm gây nhiễu hệ thống phòng không của Tehran – cũng có thể là một yếu tố quan trọng làm suy giảm khả năng đánh chặn của Iran trong giai đoạn đầu.

Mức độ phá hủy tại cơ sở hạt nhân Natanz của Iran sau vụ tấn công của Israel. Ảnh: MW.

Tác động chiến lược của việc Iran bắn rơi 3 tiêm kích F-35, nếu được xác nhận, sẽ phụ thuộc nhiều vào lượng thông tin tình báo mà Tehran có thể thu thập – bao gồm dữ liệu về đặc tính radar, lớp phủ tàng hình, hệ thống tác chiến điện tử trong điều kiện thực chiến, cũng như từ các mảnh vỡ máy bay có thể còn chứa linh kiện nguyên vẹn.

Ngoài ra, việc thẩm vấn hai phi công bị bắt giữ – trong đó có một nữ phi công – có thể cung cấp thông tin đáng giá, đặc biệt với các đối tác chiến lược của Iran.

F-35 là chương trình vũ khí lớn nhất trong lịch sử thế giới, và là dòng chiến đấu cơ thế hệ 5 duy nhất đang được sản xuất tại phương Tây. Loại máy bay này được phát triển với mục tiêu chủ đạo là xuyên phá và vô hiệu hóa các hệ thống phòng không tiên tiến của đối phương – một tính năng rất phù hợp với các chiến dịch tấn công của Israel vào lãnh thổ Iran, và trước đó là Syria, trước khi quốc gia này rơi vào tay lực lượng nổi dậy thân Israel và Thổ Nhĩ Kỳ vào cuối năm 2024.

Khả năng phòng thủ của Iran trước các cuộc xâm nhập từ F-35 được kỳ vọng sẽ tiếp tục cải thiện, nhờ vào kinh nghiệm tích lũy trong thực chiến, cùng với việc tiếp nhận các dòng máy bay chiến đấu hiện đại đang đặt mua nhằm bổ sung cho hệ thống phòng không mặt đất.

Huyền Chi

Nguồn VietTimes : https://viettimes.vn/iran-tuyen-bo-ban-chien-dau-co-f-35-thu-ba-bat-giu-phi-cong-hau-qua-tiem-an-la-gi-post186543.html