Israel biên chế hệ thống laser phòng không đầu tiên, mở ra hướng mới cho chiến tranh hiện đại

Israel biên chế hệ thống laser phòng không đầu tiên, mở ra hướng mới cho chiến tranh hiện đại
3 giờ trướcBài gốc
Trong lễ công bố ngày 28/12/2025 tại Israel, Bộ Quốc phòng nước này xác nhận hệ thống laser phòng không Iron Beam đã đạt trạng thái trực chiến.
Đây được xem là lần đầu tiên trên thế giới, một vũ khí laser công suất cao được đưa vào sử dụng thường trực trong biên chế quân đội, sau nhiều năm thử nghiệm và hoàn thiện.
Chương trình Iron Beam do tập đoàn công nghiệp quốc phòng Rafael phối hợp với các đơn vị nghiên cứu quốc phòng Israel phát triển từ khoảng năm 2014.
Mục tiêu đặt ra ngay từ đầu là xây dựng một lớp phòng thủ tầm gần, đánh chặn các mục tiêu nhỏ và giá rẻ như rocket tự chế, đạn cối, máy bay không người lái cỡ nhỏ, vốn xuất hiện thường xuyên trong các cuộc xung đột quanh Dải Gaza và miền Bắc Israel.
Theo các công bố kỹ thuật, Iron Beam là hệ thống laser năng lượng định hướng, sử dụng nguồn điện để tạo ra chùm tia công suất cao, tập trung vào mục tiêu trong vài giây để đốt nóng và phá hủy cấu trúc.
Khi được triển khai đầy đủ, mỗi bệ phóng có khả năng theo dõi cùng lúc nhiều mục tiêu, tích hợp với radar cảnh giới và hệ thống điều khiển hỏa lực hiện có.
Ưu điểm lớn nhất của Iron Beam nằm ở chi phí vận hành. Nếu một quả tên lửa đánh chặn từ hệ thống Vòm Sắt thường tốn hàng chục nghìn USD, thì mỗi lần bắn bằng laser chỉ tiêu hao điện năng, được ước tính thấp hơn rất nhiều.
Trong các tình huống bị tấn công dồn dập, việc “không lo hết đạn” trở thành lợi thế chiến lược, giúp Israel duy trì khả năng phòng thủ bền vững hơn so với chỉ dựa vào tên lửa.
Tuy vậy, hệ thống laser cũng có giới hạn. Các chuyên gia Israel thừa nhận hiệu quả của Iron Beam phụ thuộc mạnh vào điều kiện khí tượng. Mưa lớn, bụi dày, sương mù hoặc khói có thể làm tán xạ chùm tia, giảm tầm bắn và thời gian tác động.
Do đó, Iron Beam được thiết kế để hoạt động như một lớp bổ sung trong mạng lưới phòng không nhiều tầng, phối hợp với Vòm Sắt, David’s Sling (Ná của David) và Arrow (Mũi tên), thay vì thay thế hoàn toàn.
Về mặt chiến lược, việc biên chế Iron Beam vào thời điểm xung đột khu vực vẫn phức tạp mang ý nghĩa vừa quân sự vừa chính trị.
Israel muốn chứng minh năng lực tự chủ công nghệ, đồng thời gửi thông điệp răn đe đến các lực lượng vũ trang bất đối xứng thường sử dụng đạn tấn công giá rẻ.
Nếu mỗi quả rocket bị đánh chặn bằng vũ khí giá rẻ hơn, ưu thế chi phí sẽ nghiêng về phía Israel.
Tuy nhiên, các nhà phân tích cũng cảnh báo rằng đối phương có thể thay đổi cách tấn công, như tăng số lượng đạn phóng cùng lúc hoặc cải tiến vật liệu để chịu nhiệt tốt hơn. Điều này khiến cuộc chạy đua công nghệ giữa tấn công và phòng thủ tiếp tục kéo dài.
Trong giai đoạn tới, Israel dự kiến mở rộng thử nghiệm thực chiến Iron Beam ở nhiều khu vực khác nhau, đánh giá hiệu quả trong mọi điều kiện thời tiết.
Không loại trừ khả năng các quốc gia khác quan tâm đến công nghệ này, đặc biệt là những nước đang đối mặt với đe dọa máy bay không người lái và rocket tầm ngắn.
Tuy nhiên, việc chuyển giao công nghệ sẽ phụ thuộc vào lợi ích chiến lược và thỏa thuận với Mỹ, đối tác an ninh quan trọng của Israel.
Việc Iron Beam bước vào biên chế đánh dấu một cột mốc mới trong sự phát triển của vũ khí năng lượng định hướng. Dù còn nhiều thách thức, nhưng nếu chứng minh được hiệu quả ổn định, hệ thống này có thể thay đổi cách các quốc gia thiết kế phòng không trong tương lai.
Việt Hùng
Nguồn ANTĐ : https://anninhthudo.vn/israel-bien-che-he-thong-laser-phong-khong-dau-tien-mo-ra-huong-moi-cho-chien-tranh-hien-dai-post634080.antd