Ngày 8-10, Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố rằng Israel và Hamas đã đạt được thỏa thuận ngừng bắn và trao trả con tin-tù nhân theo giai đoạn đầu tiên trong kế hoạch hòa bình do chính ông đề xuất nhằm chấm dứt 2 năm chiến sự ở Dải Gaza, theo hãng tin Al Jazeera.
Kế hoạch hòa bình trên gồm 20 điểm, được ông Trump đề xuất hồi cuối tháng 9 và nhận được sự ủng hộ từ cả Israel và nhiều quốc gia Hồi giáo-Ả Rập. Trao đổi với đài Fox News, Tổng thống Trump nói rằng sau khi giai đoạn đầu tiên của kế hoạch hòa bình được thực hiện, thế giới sẽ nhìn thấy “mọi người hòa thuận với nhau và Gaza sẽ được xây dựng lại”.
Các nội dung cơ bản của thỏa thuận đã đạt được bao gồm ngừng bắn và Israel rút quân khỏi Dải Gaza, sau đó hai bên sẽ trao trả con tin và tù nhân theo đề xuất của bên còn lại.
Phái đoàn Hamas tham gia đàm phán về thỏa thuận ngừng bắn và trao trả con tin tại TP Sharm el-Sheikh (Ai Cập) hôm 9-10. Ảnh: TIMES OF ISRAEL
Dự kiến vào trưa 9-10, nội các Israel sẽ bỏ phiếu về giai đoạn đầu tiên của kế hoạch hòa bình ở Gaza. Nếu được thông qua, các điều khoản này sẽ có hiệu lực ngay lập tức, có thể vào khoảng 2 giờ chiều 9-10, theo giờ địa phương (tức 6 giờ tối cùng ngày, theo giờ Việt Nam), theo đài CBS News.
Một nguồn tin cấp cao từ Nhà Trắng tiết lộ với CBS News rằng việc Israel rút quân khỏi Dải Gaza sẽ được thực hiện trong vòng 24 giờ sau khi Tel Aviv phê chuẩn kế hoạch. Sau khi quân Israel rút đi, hai bên sẽ tiến hành trao trả con tin-tù nhân.
Hamas phải trao trả 48 con tin, trong đó 20 người được cho là còn sống, còn đang ở Gaza. Đổi lại, Tel Aviv sẽ trả tự do cho các tù nhân người Palestine đang bị giam giữ trong các nhà tù ở Israel.
Thủ tướng Israel - ông Benjamin Netanyahu tuyên bố rằng Tel Aviv sẽ đưa tất cả con tin trở về, bao gồm thi thể của 28 con tin được cho là đã qua đời ở Gaza.
Tờ Haaretz (Israel) lưu ý rằng các điều khoản trong thỏa thuận mà Israel và Hamas đã thống nhất không nêu đích danh tên các tù nhân Palestine sẽ được trả tự do. Danh sách cụ thể phụ thuộc vào việc đàm phán của hai bên sau khi đạt được thỏa thuận.
Theo Al Jazeera, Hamas đã gửi danh sách những tù nhân mà lực lượng này muốn được Israel trả tự do trong giai đoạn đầu tiên của kế hoạch hòa bình.
Một nội dung quan trọng khác là trong 5 ngày đầu tiên Israel sẽ cho phép 400 xe tải cứu trợ đi vào Gaza mỗi ngày và con số này sẽ tăng dần trong thời gian tiếp theo.
Tuy nhiên, vẫn còn một số vấn đề mà Israel và Hamas vẫn chưa tìm được tiếng nói chung. Nổi bật là việc Israel từ chối đề nghị của Hamas về việc trả tự do cho ông Marwan Barghouti – lãnh đạo cao cấp của Phong trào Giải phóng Palestine (Fatah) – và nhiều tù nhân Palestine nổi tiếng khác, theo tờ Jerusalem Post.
Fatah là một trong hai lực lượng có ảnh hưởng nhất ở Palestine. Khác với Hamas theo đuổi lập trường cứng rắn và đấu tranh vũ trang, Fatah có xu hướng theo đuổi đàm phán và các giải pháp hòa bình hơn. Tuy nhiên, hai phong trào này đã ký thỏa thuận hòa giải vào tháng 7-2024, hướng tới hợp tác “vì sự đoàn kết dân tộc”.
Một nguồn tin từ giới lãnh đạo Palestine cho biết cho tới sáng sớm 9-10 Hamas vẫn chưa nhận được danh sách sau cùng liệt kê các tù nhân Palestine sẽ được Israel trả tự do. Song quan chức này cho biết các bên hy vọng vấn đề này sẽ được giải quyết “trong vài giờ”.
HOÀN ĐỨC